این جلد برخلاف چهار جلد پیشین به تحلیل داستان‌های کوتاه برگزیده و مهم جهان می‌پردازد.
بی‌نیاز در مقدمه‌اش گفته که "در این کتاب بیشتر به آثاری پرداخته شده است که این دوسویه‌نگری برجستگی خاصی پیدا کرده است و می‌تواند رهنمودی برای خواننده باشد؛ خصوصاً برای نویسندگان جوان که استعدادشان نیاز فراوانی به ذخایر متنوع نوشتاری، اعم از داستان یا نقد داستان دارد. شماری از مطالب این کتاب به مفهوم علمی کلمه،"نقد" نیستند و بیشتر خصلت تفسیر و تحلیل و بررسی دارند. این رویکرد عمدی بوده است؛ چون هدف نگارنده در شرایط کنونی ایران، بیشتر معطوف به درگیری خواننده یا متن روایی است. تصور من این است که به‌علّتِ مهجور ماندن ادبیات داستانی معاصر، در درجه نخست خواننده با قصه‌ها و نوع روایت آن‌ها و بازی با پلات و فرم آن‌ها قرار گیرد. البته این نکات به نظر خواننده هم مربوط می‌شود.به همین دلیل از نقد بوطیقایی(فرمالیستی، ساختارگرایانه، زبان شناختی و...) خودداری کرده‌ام؛ چون با گزینش هریک از آن‌ها، هدف اصلی از دسترس خارج می‌شد و به‌جای آن یک کتاب نقد به یک رمان اختصاص می‌یافت."
در جلد پنجم کتاب «نقد و تحلیل و تفسیر چند داستان معتبر جهان» آثار 70 نویسنده برجسته جهان را از قرن نوزدهم تا بیستم نقد شده است. البته تعداد نویسندگانی که در قرن 19 آثاری تولید کرده‌اند، کمتر است و اغلب نویسندگان در این جلد، قرن بیستمی‌اند.
همچنین جلد دوم کتاب «نقد، تحلیل و تفسیر چند داستان معتبر جهان» فروردین‌ماه سال 1392 و جلد اول آن نیز در ابتدای سال 91 به چاپ رسید.جلد سوم این مجموعه نقد با نام «نقد، تحلیل و تفسیر چند داستان معتبر جهان» منتشر شده بود که شامل نقد‌هایی بر این آثار است: رمان «آشفتگی‌های ترلس جوان» اثر روبرت موزیل، «به نوبت» اثر لوئیجی پیراندلو، داستان «موز وحشی» نوشته ژوزه مارود واسکونسلوس، داستان «ساعت ده شب تابستان» اثر مارگریت دوراس، سه داستان از گراتزیا دلدا، داستان «موسیقی یک زندگی» اثر آندره مکین، داستان «در برابر مرده‌ها» نوشته کنزابورو اوئه، داستان «مد سیاه» اثر بریژیت ژیرو، داستان «مأمور خاطرات» نوشته لویس لوری، رمان «عشق و جنایت در سیسیل» اثر لوئیجی کاپوآنا، «تیمبوکتو» و «ارواح» نوشته پل استر، رمان «فرزند سوخته» نوشته استیگ داگرمن، رمان «بادبادک‌باز» نوشته خالد حسینی، نمایشنامه «دایره بسته» اثر اریک ماریا رمارک و نمایشنامه «تانگو» اثر اسلاومیر مروژک.
انتشارات افراز علاوه بر این مجموعه پنج جلدی از این نویسنده رمان "ترجیع‌‌بندی برای شاعران جوان" و کتاب‌های نظری "درآمدی بر داستان‌نویسی و روایت‌شناسی"، "در جهان رمان مدرنیستی" را منتشر کرده است.
جلد پنجم "نقد، تحلیل و تفسیر چند داستان معتبر جهان" در 254 صفحه و در 1100 نسخه و با بهای 15500 تومان به چاپ رسیده است.
