کتاب خنیاگران آذربایجان نوشته عماراحمدی مجلدی است که به نقش عاشیق‌های آذربایجان در سرودن اشعار و ترانههای حماسی و بالطبع حماسه نوازی پرداخته است.
عاشیق‌های آذربایجان نوازندگان و آوازخوانهایی هستند که اشعار و داستان های ترکی و آذری به یادگار مانده از گذشتگان را با استفاده از سازهای «قوپوز» و «چگور» می سرایند.
رسالت بزرگ عاشیق اینست که هر کجای دنیا نشانه‌‌ای از عشق، معرفت، مردانگی، جوانمردی و وطن پرستی باشند و آن را به اثر هنری ماندگار بدل می‌کند.
او که به خوبی از تاثیر و ماندگاری آواز و موسیقی در ذهن مخاطب خویش آشناست، با روانشناسی منحصر به فرد خود، مفاهیم ارزشمند و حماسههای آموزندهاش را با جادوی موسیقی در ذهن شنونده حکاکی می کند.
آن گونه که عمار احمدی در کتاب خود آورده است، عاشیق‌ها علاوه بر هنرمندی، از احکام شرعی و مسائل دینی نیز مطلع بودند و سرودههای آنها منحصر به قوم و سرزمین مادرزادیشان نبوده است.
آنها در مدح پیامبر اسلام(ص) و ائمه شیعه (ع) هم شعر میسرودهاند، عاشیق‌ها در تمامی اقوام ترک، ریشهها و هواخواهان فراوان داشته و دارند، گرچه ممکن است در سرزمینهای مختلف اسامی و عناوین مختلفی داشته باشند، به عنوان مثال در ترکمن صحرا و جمهوری آذربایجان به آنها «باغشی» میگویند و در یک سوی ازبکستان «باخشی» صدایشان میزنند، در مناطقی دیگر از ازبکستان به آنها میگویند «جیرچی»، اما در ترکیه و ایران «عاشیق» نامیده می شوند.
احمدی درباره این کتاب گفته: «خنیاگران آذربایجان» با موضوع حماسه خوانی و حماسه‌نوازی عاشیق‌های آذربایجان از دوران جنگ چالدران(عهد صفویه) تا پایان دفاع مقدس است.
احمدی درباره جایگاه عاشیق‌ها در فرهنگ آذربایجان تصریح کرده: این جایگاه و اهمیت و توجه به دلیل نقش آنها در انتقال فرهنگ و ادبیات شفاهی مردم محقق شده است.
از آنجایی که کتاب مملو از واژهها و اصطلاحات ترکی است، در ابتدای آن راهنمایی برای نشانههای آوایی و خوانش متن وجود دارد و در کنار هر متن ترکی، علاوه بر درج معنی، آوانگاری لاتین آن هم درج شده است، علاوه براین تمهیدات در انتهای کتاب، توضیحاتی بر برخی نامها و اصطلاحات موجود آورده شده است و کتابنامه و نمایه مصاحبهها نیز درج شده است.
این کتاب به انضمام اضافات و ملحقات، 152 صفحه دارد و برای اولین بار در سال 1393 توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است.
