اینکه کتاب خواندن خوب است، قدرت تخیل را بالا می برد، به وسعت دید آدم ها کمک می کند و... حرف هایی است که تکرارش زیاد اتفاق افتاده و در حال حاضر همه بر این موضوع اتفاق نظر دارند که کتاب خواندن خوب است اما با این حال باز هم وقتی سراغ از سرانه مطالعه در کشور می گیریم آمار ها خبر از پایین بودن میزان مطالعه می دهد.
حساب آن ها که کتاب خواندن از کارهای روزمره شان است و همیشه کتابی برای خواندن در دست دارند جدا؛ اما کتاب خواندن برای بعضی ها بهانه می خواهد، مثلا اینکه مسابقه ای باشد یا اینکه مناسبتی پیش بیاید و کتابی مرتبط با آن معرفی شود تا برای اطلاعات بیشتر به آن رجوع کنند.
برای همین دسته دوم نیاز به یک اجبار یا شاید بهتر باشد بگوییم هُل دادن دارند تا میل و رغبت به خواندن پیدا کنند و دست به کتاب شوند.
تیزر سینمایی برای یک کتاب
سرانه پایین مطالعه در کشور ما سال هاست که به بهانه های مختلف مطرح می شود و در طول این سال ها راهکار و ایده های مختلفی برای ترغیب به خواندن داده شده که بعضی موفق هم بوده. برای عده ای انتخاب اینکه چه بخوانند سخت تر از خواندن است و می گویند اگر کتاب خوبی بهشان معرفی شود می خوانند اگر هم نه، انگیزه چندانی برای پیگیری ندارند.
مدتی است مسابقه های کتابخوانی برگزار می شود که تعداد زیادی را جذب می کند.
کتاب هایی که چند سالی است از انتشارشان گذشته و در زمان شان آنطور که باید دیده نشدند اما با یک فراخوان مسابقه و برگزاری نشست های مختلف در استان ها دیده می شوند و به چندمین چاپ می رسند. مثل کتاب «دختران آفتاب» و یا «دختر شینا» که در حال برگزاری است. همین فراخوان مسابقه راهکاری است تا یک کتاب بهتر معرفی شود و مخاطب بیشتری پیدا کند.
به بهانه برگزاری مسابقه کتابخوانی «دختر شینا» ساخت تیزر سینمایی این کتاب از کارهای متفاوت و خوبی است که انجام شده و از شبکه های سیما پخش می شود؛ در این تیزر بخشی از کتاب با بازی امین زندگانی و الیکا عبدالرزاقی در نقش زن و شوهری (سردار شهید ستار ابراهیمی هژیر و همسرش قدم خیر محمدی کنعان) که کتاب روایت گر داستان زندگی آن هاست اجرا می شود. این تیزر گام اول تولید تصویری و همراهی سینما و هنرمندان برای معرفی کتاب و ادبیات است.
و یا کتاب های زیادی که به شکل نمایشنامه های رادیویی اجرا شدند و در تلویزیون در آیتم های کوتاه توسط هنرمندان خوانده شد؛دا، پایی که جا ماند و نور الدین پسر ایران از این کتاب هاست.
حرکت های اینچنینی معمولا درباره کتاب های دفاع مقدس اتفاق افتاده و با اقبال خوبی هم همراه بوده که اتفاق خوبی است. همین تجربه خوب می تواند فرصتی باشد برای اینکه از ایده های نو برای ترغیب به خواندن در سایر حوزه ها هم استفاده کرد.
کتابخوانی مجازی
با گسترده شدن فضای مجازی و همه گیری استفاده از شبکه های اجتماعی همانطور که خیلی از کارهای ما شکل مجازی به خود گرفت و در کنار مزایا از یک سری امور دورمان کرد از تعداد بعضی کتاب خوان ها هم کم شد.
اما با گستردگی ای که در فضای رسانه ای شکل گرفته بسترهای زیادی برای ایجاد کردن فضای مطالعه پیدا شده. نمونه اش تیزر سینمایی دختر شینا که در بالا اشاره شد.
امکان دیگر تلگرام؛ تلگرام از شبکه های اجتماعی بود که خیلی زود فراگیر شد و اضافه شدن امکان کانال ها استفاده های متنوعی را از این برنامه فراهم کرد. در کنار سایر کانال های متنوع تلگرامی کانال های زیادی راه اندازی شده که هر کدام به شکلی با کتاب و کتاب خوانی سرو کار دارد. فرهنگسراها, شهر کتاب, تعدادی از انتشاراتی ها و... از کانال ها در جهت ترغیب به خواندن استفاده می کنند که هم امکانی برای تبلیغ است و هم در دسترس بودن منابع مطالعه برای مخاطب را فراهم می کند. البته بعضی با انتشار خلاصه ای از کتاب ها میل به خواندن را بیشتر ترغیب می کنند.
چیستا یثربی (نویسنده) از اولین هایی بود که با انتشار داستانش در اینستاگرام و تلگرام خیلی ها را مشتاق به خواندن کرد تا برای دنبال کردن داستان پستچی که روایتی از زندگی شخصی اش بود او را همراهی کنند. یثربی با اینکه سابقه زیادی در عرصه نویسندگی داشت اما داستانش در فضای مجازی به نوعی معرفی دوباره او به مخاطب محسوب شد و در حال حاضر مخاطبان زیادی دارد که کارهایش را دنبال می کنند؛ این اتفاق از ویژگی های فضای مجازی است که دیده شدن یک کار را دو چندان می کند.
به ویژه اینکه در حال حاضر هم با داستانی دیگر به نام "شیدا و صوفی" همچنان مخاطب ش را حفظ کرده.
استفاده از شبکه های اجتماعی برای مخاطبی که در حال حاضر همه نیازش را در فضای مجازی دنبال می کند می تواند راهکاری باشد برای ترغیب به مطالعه حتی اگر خواندن در حد همین داستان های تلگرامی و اینستاگرامی باشد.
بنابراین هرچند سخت اما هستند راهکارهایی که به مطالعه بیشتر کمک می کنند، معرفی کتاب در برنامه های پربیننده مانند کاری که رامبد جوان در خندوانه انجام داد و یا پیشنهاد کتاب از طرف چهره ها در صفحات اینستاگرامی و ... نمونه هایی از تلاش هایی است که کمک می کند بی رمقی و بی حالی میل به مطالعه کمی بهبود پیدا کند.