«عقیله بنی‌هاشم زینب سلام‌الله‌علیها»
«عقیله بنی‌هاشم زینب سلام‌الله‌علیها» عنوان کتابی است تألیف آیت‌الله علی کریمی جهرمی که انتشارات بوستان کتاب به‌تازگی آن را منتشر کرده است. آیت‌الله کریمی جهرمی در این تألیف ضمن اشاره به چگونگی تولد و تربیت حضرت زینب (س) به تببین و بررسی موضوع‌هایی دیگر چون مقام و منزلت، علم و دانش، فصاحت و بلاغت، مجاهدت‌ها، مراتب عبادت و بندگی و کرامات در زندگی آن حضرت پرداخته است.
همراه با آیت‌الله کریمی جهرمی در باب این اثر:
شاید بتوان گفت: این کتاب در عین این که به صورت اختصار بحث می‌کند و مطالعه‌کننده را خسته نمی‌سازد، جوانب مختلف و گوناگون بانوی کربلا را مورد نظر و بحث قرار داده و بالاخره استیعاب جوانب و ابعاد مختلف در عین اختصار را ممکن است به عنوان یک ویژگی کتاب یاد کرد و می‌بینید که در این کتاب از حضرت زینب سلام‌الله‌علیها حتی از جنبه فقهی هم استفاده شده که می‌تواند برای یک فقیه در مسئله یا مسائل خاص مفید باشد.
اما این که چه خلأهایی را پر می‌کند شاید بتوان گفت کثرت موضوعاتی که در اینجا مطرح شده جز با مطالعه کتاب‌های متعدد راجع به آن حضرت میسر نیست. علاوه بر این بعضی از استفاده‌هایی که از عبارات حضرت زینب سلام‌الله‌علیها شده و نکاتی که به ذهن آمده و آنجا ذکر شده بعضی امور سربسته و تصریح‌شده را روشن می‌سازد.
از آنجا که حضرت زینب سلام‌الله‌علیها مظهر عظمت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها و ولایت تامه‌ی امیرالمومنین علیه‌السلام است هر چه درباره آن بزرگ‌بانوی اسلام بحث و گفت‌وگو شود، باز هم زمینه برای سخن و قلمفرسایی دارد و بالاخره بسیاری مطالب را می‌توان مغفول‌عنه مانده دانست ولی عجالتاً عرض کنم روی شرح صدر و عظمت روحی و اعتلاء شخصیت حضرت زینب و توحید خالص و کامل آن بانو ــ که بزرگترین قدرت‌های سرکش و طغیانگر را به اندازه یک سر سوزن به حساب نمی‌آورد و در سخت‌ترین شرایط بلندترین فرازهای تاریخ ساز را ادا می‌کرد و قدرتمندان بی‌منطق را در متن و مرکز قدرتشان تحقیر می‌کرد و زبانشان را از ادامه قدرت‌نمایی می‌بست ــ جای کرّ و فرّ یک نویسنده است که شاید آن‌گونه که شایسته است روی آن وقت گذاشته نشده باشد.
اثر زینبی مناسب عصر ما کار کردن روی اتصال بنده به خدا و دمیدن روح ظالم‌ستیزی در پرتو اعتماد به خدا در جان ملت است. مخصوصا روی دو خطبه اعجازآمیز آن حضرت در کوفه و در مجلس یزید مغرور طاغی و نیز گفت‌وگو و محاوره‌ای که با ابن‌زیاد سرکش و قاتل داشتند، باید بسیار کار شود. و بالاخره می‌توان نسل جوان را در پرتو این سه موضوع به تحول رسانید، چه رسد که جوانب صبر و ثبات آن بانوی معظمه نیز مورد تجلیل قرار بگیرد.
از نظر تاریخ تفصیلی و بحث‌های مختلف دوران حیات حضرت زینب سلام‌الله‌علیها کتاب «طراز المذهب» خوب است ولی به قلم نزدیک به یک قرن سابق است و نمی‌تواند برای جوان‌ها جاذبه داشته باشد. کتاب «زینب الکبری» اثر نقدی منقح‌تر است ولی عربی است. بالاخره باید کتب را دید و استفاده لازم را کرد.
کتاب«عقیله بنی‌هاشم زینب سلام‌الله‌علیها» اثری است درباره مقام و منزلت و جایگاه علمی و رشادت‌ها و مجاهدت‌های حضرت زینب (س) به قلم آیت‌الله علی کریمی جهرمی که خود در پیش‌گفتار این کتاب درباره آن آورده است:
«بیشتر چیزی که بر اثر حضور در مجالس عزا و سوگواری خامس آل عبا؛ حضرت امام حسین (ع) ذهنم را اشغال کرده بود، مصایب جانکاه و بی‌شمار زینب کبری بود و این بعد از زندگی آن بانوی با عظمتِ جهانی روی فکرم اثر ویژه‌ای داشت، که البته در کنار آن، صبر و پایداری آن حضرت نیز به ذهنم تداعی می‌شد. ولی بعد که دوران کودکی سپری شد و مطالعاتی درباره تاریخ اسلام، به‌ویژه تاریخ پرشور کربلا و قیام امام حسین (ع) انجام شد به این حقیقت رسیدم که زینب، بزرگترین نمونه و ترسیم کامل علم، عمل، شهامت، ثبات قدم، ایثار و بزرگواری بوده و عظیم‌ترین بانوی سخنور جهان عرب، نمونه کامل فصاحت و بلاغت و مَثَل اعلا و مبتکر عبارت‌های موزون و سرشار از لطافت‌های کلامی و ذوق‌های ادبی است و به‌حق که باید آن حضرت را بزرگترین نابغه، در فنّ سخن و هنر سخنوری دانست.»
«عقیله بنی‌هاشم زینب سلام‌الله‌علیها» را انتشارات بوستان کتاب در 152 صفحه به بهای 7500 تومان منتشر کرده است.
«زینب کبری پیام آور عاشورا»
همراه با دکتر اسماعیل منصوری لاریجانی مولف کتاب«زینب کبری پیام آور عاشورا»:
در دوران دفاع مقدس برای تقویت روحیه مردم مخصوصا مادران، خواهران همسران و دختران جامعه، بازخوانی حادثه عاشورا، به ویژه رسالت حضرت زینب (س) و همسران امام حسین (ع) و دختران حضرت در عاشورا بسیار حایز اهمیت بود. وقتی که به مادران درباره وقایعی که در واقعه عاشورا برای حضرت زینب (س) رخ داد و سختی‌ها و مرارت‌هایی که در این مسیر تحمل کرد، می‌گفتید، قلبشان آرام می‌شد و می‌گفتند ما می‌خواهیم با حضرت زینب (س) همدردی کنیم. در این کتاب بررسی کردم که اگر حادثه عاشورا نبود بسیاری از واژگانی که ما در حوزه اخلاق خانوادگی و اجتماعی از آنها یاد می‌کنیم، تحقق عینی و خارجی پیدا نمی‌کردند؛ واژه‌هایی مانند ایمان، مقاومت، صبر، توکل به خدا، خودباوری و باورمندی دینی. چه قدر ایمان در انسانی می‌تواند قوی شود که همه عزیزانش قربانی شوند اما در روحیه او کوچکترین تزلزلی پدید نیاید. آنه‌ماری شیمل می‌گوید این چه روحیه‌ای است که نیزه‌شکسته‌ها را کنار می‌زند و تن بی سر برادر را بیرون می‌آورد و می‌گوید: «اللّهُمَ تَقَبَّلْ مِنَّا هَذَا الْقَلِیلَ من الْقُرْبَانَ» (خداوندا! این قربانی کوچک را از ما بپذیر). او در حیرت و درک این سخن مانده است. لذا عرفان حضرت زینب (س) به قدری درعاشورا تجلی کرد که ما در سایه‌سار مقاومت او در دوران دفاع مقدس وقتی این خصوصیات را یاد می‌کردیم واقعاً مایه آرامش زنان و مادران بود. من خاطرم هست وقتی شهدا را برای تشییع می‌آوردند و مادران بی‌تابی می‌کردند و ما در صحبت‌ها به این نکات اشاره می‌کردیم، آرام می‌شدند. امام راحل فرمودند که رمز عاشورا را دریابید. بزرگترین رمز سیدالشهداست و کلید این رمز حضرت زینب (س) است. آنه‌ماری شیمل در جایی دیگر می‌گوید: حسین برادری معمولی نبود؛ ولی خدا بود.
اسم اعظم از نگین افتاده است
معنی دین بر زمین افتاده است.
وقتی عبیدالله به حضرت زینب (س) می‌گوید «ما رأیت صنع الله فی اخیک» (کار خدا را با برادرت چگونه دیدی؟)، می‌گوید: «ما رأیت الا جمیلا» (جز زیبایی ندیدم). این چه عرفانی است که مرگ برادر را جز زیبایی نمی‌بیند! اینها برای دنیای مادی قابل فهم و هضم نیست. بنابراین راز ماندگاری شخصیت‌های بزرگی مانند حضرت زینب (س) و امام حسین (ع) همین است که آنها قله کمال هستند و هر چه بشریت بدود در هیچ دوره‌ای نمی‌تواند به آنها برسد. اینهاست که عاشورا را جاودانه کرده است؛ یعنی عرفان عاشورا که در قلم، قدم، خطبه‌ها و صلابت حضرت زینب (س) تجلی پیدا کرده است.
عاشورا وسیله‌ای برای ظهور حضرت زینب (س) شد. برای امام حسین (ع) هم همین گونه بود وگرنه همه شخصیت زینب (س) درآینه عاشورا تجلی پیدا نکرد. از این جهت فضایل حضرت زینب (س) فقط در استقامت و پایداری و رشادت در صحنه عاشورا و پیام‌آور عاشورا بودن خلاصه نمی‌شود. حضرت زینب (س) دارای شخصیتی ذو ابعاد بوده که الان هم اگر ما بخواهیم خودمان را از چالش‌های پیش روی زندگیمان و جوامع را از امواج ویرانگر مدرنیته نجات دهیم که بنیان دین، دیانت، اخلاق و هنجارهای خانوادگی را هدف قرار داده است، بهترین رویکرد این است که به زندگی اهل بیت (ع) روی بیاوریم و آنها را بازخوانی کنیم و شخصیت آنها را متناسب با نیازهای خود دوباره تعریف کنیم. این که گفته می‌شود «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا » یعنی در هر دوره‌ای قابل وصف، بهره‌وری و الگوسازی از منابع سرشار عاشورا و کربلا وجود دارد. به نظر من کربلا و عاشورا ظرف کوچکی بود که شخصیت امام حسین (ع) و حضرت زینب (س) را پر کرد وگرنه این شخصیت‌ها در ساحت تاریخ و ملک و ملکوت جاری هستند زیرا آنها نماد فضایل انسانی‌اند؛ یعنی همه آن چیزهایی که بشر به عنوان کمال تحقق منویات اجتماعی، اخلاقی و روانی برای خود در هر دوره‌ای در نظر بگیرد، در اهل‌بیت (ع) است و آنها در هر دوره‌ای برای ما قابل الگوگیری هستند.
نمی‌خواهم وارد نقد ساختارهای اجتماعی جامعه امروزمان شوم، اما بحرانی که ما امروز داریم این است که دچار چندفرهنگی شده‌ایم. در کشوری که همه کالاهای مصرفی آن از کشورهای دیگر وارد می‌شود، کالاها پیام فرهنگی کشورخودشان را با خود به همراه می‌آورند. اختلاط این فرهنگ‌ها معجونی می‌سازد که به قول شهید مطهری باعث ازخودبیگانگی انسان می‌شود و بحران هویت ایجاد می‌کند و انسان نمی‌تواند خود را در هیچ یک از این قالب‌ها تعریف کند. امروز چالش پیش روی زنان ما این است که دچار بحران هویت شده‌اند و یکی از بهترین راه‌های مقابله با آن معرفی شخصیت زنانی مانند حضرت زینب (س)، حضرت زهرا (س)، حضرت فاطمه معصومه (س) یا حضرت مریم (س) و آسیه است.
حضرت زینب (س) دارای شخصیت بی‌نظیری است که حق او در تاریخ اسلام به‌خوبی ادا نشده است. آشنایی با الفبای زندگی آن حضرت و بنای حیاتی نوین بر پایه ملاک‌ها و الگوهایی که آن حضرت ارائه کرده است، به‌قطع، زن را به دنیای عظیم معرفت و اندیشه اسلامی می‌کشاند تا آنجا که او را برمنظری بلند می‌نشاند و قله‌های رفیع اخلاق و انسانیت را درچشم‌انداز او قرار می‌دهد .در نتیجه به برکت تقوا و نجابت، امنیت درون او را تأمین می‌سازد و حریم عفاف و پاکدامنی او را با سلاح غیرت و جسارت حفظ می‌کند. زن در سایه‌سار این تعالیم، خود و جان خود را در چشمه زلال عاطفه پیدا می‌کند و در پرتو عشق به آن بزرگوار امید و شور زندگی را باز می‌یابد. تسکین دردهای زن امروز در زندگی پربار حضرت زینب (س) نهفته است، زیرا زینب (س) معنای شخصیت و ارزش زن و تفسیر حرمت اوست.
کتاب «زینب کبری پیام آورعاشورا» به‌تازگی و برای نخستین بار توسط شرکت چاپ و نشر بین‌الملل منتشر شده است. کتاب شامل چهار فصل است. مولف در فصل نخست این کتاب به بیان زندگی فردی حضرت زینب کبری (س) پرداخته است. فصل دوم به تبیین حیات سیاسی ایشان اختصاص یافته است. تشریح قیام کربلا و نقش حضرت زینب (س) در این قیام مباحثی است که این مولف و استاد دانشگاه در فصل‌های سوم و چهارم این کتاب به آنها پرداخته است. کتاب در 156 صفحه به بهای 49000 ریال منتشر شده است.
