اگر دروغ های مصلحتی را کنار بگذاریم و به افرادی بر می خوریم که خیلی زیاد و در مسایل کوچک و بزرگ، دروغ می گویند. به این دروغ ها، دروغی های مرضی می گویند. درواقع دروغگوهای مرضی دروغ می گیوند تا در خیال خودشان از حریمشان محافظت کنند، دوست داشتنی و موجه به نظر برسند، به منافع مادی یا اجتماعی بیشتری درست پیدا کرده یا اینکه از مجازات فرار کنند.
در قابل گروه دیگری از دروغگوها هم حساب شده دروغ می گویند و این کار را هم زیاد و هم به صورت حرفه ای انجام می دهند. علت دروغگویی هرچه که باشد با گذشت زمان، بدتر و بدتر می شود. چرا که اصل بر این است که وقتی آدم یک دروغ می گوید، بعدها ناچار می شود که برای رفع و رجوع آن، دروغ های بیشتری بگوید. با دکتر مسعود اسدی، روانشناس درباره این دروغ ها به ویژه میان افراد متاهل گفت و گو کرده ایم.
همه ما در زندگی فرد دروغگویی را سراغ داریم و شاید هم خودمان یک فرد دروغگو باشیم. بدون شک کسی به افراد دروغگو احترام نمی گذارد، روی آنها حساب باز نمی کند اما پرسش اینجاست که چطور یک فرد دروغگو را شناسایی کنیم؟ افراد دروغگو معمولا از نظر نوع رفتاری با یکدیگر شباهت بسیاری دارند که دانستن بعضی از خصوصیات به ما کمکمی کند تا حدودی انسان دروغگو را بشناسیم. احتمالا شما هم شنیده اید که چشم ها هیچ وقت دروغ نمی گویند.
در مورد دروغگوها این نکته صادق است چون بیشترشان از نگاه کردن مستقیم به شما خودداری می کنند. همچنین چشم های آنها به نقاط مختلف حرکت می کند. در عین حال، آنها معمولا از نگاه مستقیم به شما احساس ناراحتی می کنند و سعی می کنند مستقیم به شما نگاه نکنند.
فرد دروغگو معمولا هنگام حرف زدن حرکات اضافی زیادی دارند و زیادی تپق می زنند و از اشتباهات فراوان گفتاری به سرعت می گذرند. همچنین آنها همیشه کلی گویی می کنند و بارها این کلیات را تکرار می کنند و همه تلاش شان این است تا خودشان را قانع کنند. هنگامی که سعی دارید در مورد موضوع مورد بحث از افراد دروغگو سوال کنید، بلافاصله موضوع بحث را عوض می کنند و حتی اگر سوال شما را متوجه شوند این طور وانمود می کنند که سوال شما را نشنیده اند. و با این کار به بحث خاتمه می دهند. از طرفی اگر قدری به صحبت آنها شک دارید شما را متهم به بی اعتمادی می کنند و خیلی سریع با این کار به بحث خاتمه می دهند.
برخورد با دروغگوها
اگر مطمئن هستید که فردی دروغ می گوید، نباید به سرعت عکس العمل نشان دهید. این کار باعث می شود که فرد مقابل احساس شرمندگی و خجالت زدگی کند. بهتر است به شخص دروغگو نشان دهیم که متوجه دروغش شده ایم. این کار باعث می شو که او کمی بترسد و احتمالا بار دیگر دروغ نگوید.
شیوه هایی برای شناسایی و مقابله با دروغ
دروغ سنج خانگی
وقتی همسر دروغ می گوید
بدون شک زندگی کردن با یک همسر دروغگو اصلا خوشایند نیست. ممکن است شما بارهای اول که همسرتان دروغ می گوید عکس العمل خاصی نشان ندهید اما بعد از مدتی کم کم نسبت به او بی اعتماد می شوید یا گاهی با او به تندی و با عصبانیت برخورد می کنید. این خود ما هستیم که مشخص می کنیم در زندگی مان دروغ گفتن تا چه حد مجاز است. اگر همسر شما تا به حال بیش از چند بار به شما گفته باشد برای ورزش به باشگاه می رود ولی درواقع به جای رفتن به باشگاه به خانه یکی از دوستانش برود، این امر ممکن است شما را کمی ناراحت کند اما احتمالا مشکل خیلی بزرگی در زندگی ایجاد نمی کند؛ هرچند بهتر است در این باره با هم صحبت کنید.
زن و شوهرها باید قبول کنند گاهی دروغ گفتن یک نفر و انعطاف پذیری طرف دیگر درباره آن دروغ می تواند تنش کمتری در زندگی آن ها ایجاد کند و در نتیجه خانه آن ها آرامش بیشتری داشته باشد؛ البته به شرطی که مدام تکرار نشود. گاهی نیز این دروغ ها می تواند آنقدر بزرگ باشد که یکی از طرفین طاقت تحمل آن ها را از دست بدهد. به عبارتی در بعضی موارد دروغ گفتن می تواند تبدیل به یک مشکل کاملا پیچیده شود و طرفین را کاملا درگیر کند. در چنین شرایطی باید دنبال یک راه حل برای دروغگویی باشید.
یک تاکتیک طلایی
قبل از این که بخواهید درباره دروغگویی همسرتان با او حرف بزنید بسیار مهم است که حسابی فکر کنید و پاسخ های او را پیش بینی کنید. اگر به جواب های احتمالی او فکر نکنید به طور حتم نمی توانید به درستی با او صحبت کنید و گفت و گوی موثری نخواهید داشت. پس اول از همه سعی کنید، واکنش و تمام جواب های احتمالی او را با توجه به شرایط حدس بزنید. خودتان را آماده کنید که همسرتان حقیقتی را به شما بگوید که شما دوست ندارید بشنوید او ممکن است چیزهایی به شما بگوید که برای تان سخت است. در انتهای صحبت هایتان هم باید تمام حدها را باری هم مشخص کنید و به او بگویید که در چه جاهایی اصلا مجاز نیست که دروغ بگوید. اگر بعضی از دلیل های همسرتان شما را قانع کرد، به طور روشن و واضح به او بگویید که حرف های او را قبول دارید. در این بین بهتر است به او فرصت دهید که خود را اصلاح کند.
اگر خودتان دروغگو هستید
دلایل دروغگویی هرچه که باشد اگر شما در پی جبران و کنار گذاشتن آن هستید، موفق خواهید شد فقط باید توجه داشته باشید که این کار ممکن است مقداری طول بکشد به ویژه اگر مدت هاست که دچار این مشکل شده اید، بدانید که باید زمان صرف کنید و زحمت بکشید تا رفته رفته این عادت را ترک کنید؛ بنابراین نباید ناامید شوید و با چند بار شکست دست از تلاش بردارید چون اگر هدف تان واقعیت ترک دروغگویی است حتما موفق خواهید شد.
قدم بعدی بعد از شناسایی دلایل دروغگویی این است که ببینید آیا خودتان به تنهایی می توانید از عهده درمان این مشکل بربیایید یا به کمک یک روانشناس نیاز دارید. همچنین بررسی کنید که معمولا چه زمانی و در چه موقعیت هایی دچار دروغگویی می شوید؛ آیا در محیط کار یا در جمع دوستان بیشتر دروغ می گویید یا در جمع خانواده. سپس باید مشخص کنید که فراوانی این دروغگویی چقدر است و این را به عدد و رقم دربیاورید و روی کاغذ بنویسید.
در گام آخر در مقطعی از زمان مثلا در طول یک هفته میزان دروغ هایتان را کم کنید مثلا از 10 مورد به 6 یا 5 مورد برسانید و به همان میزان که موفق بوده اید برای خودتان پاداشی در نظر بگیرید؛ مثلا کاری را که علاقه دارید انجام بدهید. با همین راهکار ساده می توانید به مرور زمان از شر دروغگویی خلاص شوید.
