از همان زمان که اجاق‌های نفتی و چوبی و زغالی غذای اهالی خانه را می پختند تا به امروز که اجاق‌گازهای پیشرفته با کلی امکانات راهی آشپزخانه‌ها می‌شوند، اجاق قلب آشپزخانه هر خانه‌ای محسوب می‌شده است.
همین حالا هم اگر سری به بازار بزنید با انواع اجاق گازهای كوچك و بزرگ مبله، رومیزی یا روكار و توكار روبه‌رو خواهید شد. خوشبختانه برندهای ایرانی زیادی هم بین برندهای اجاق گاز پیدا خواهید كرد كه نشان از فعالیت خوب تولیدكننده‌های داخلی در این زمینه دارد. این بار به سراغ بازار گازهای توكار رفته‌ایم تا سر از چند و چونشان دربیاوریم.
اجاق، روی میز بازار
تنوع حتی به شكل اجاق گازها هم سرایت كرده و از شكل‌های مستطیل همیشگی، آنها را به سمت اشكال هندسی چندضلعی و حتی دایره و نیم‌دایره سوق داده است. اجاق‌های توكار همانطور كه از اسمشان پیداست روی قسمتی از آشپزخانه مثل میزهای مخصوص یا كابینت‌ها نصب می‌شوند و قابل جابه جایی نیستند.
تعداد شعله‌های گازهای توكار از یك شعله شروع می‌شود و به 6 شعله هم می‌رسد. بیشتر اجاق‌های توكار، گازی هستند ولی چند برند داخلی و خارجی هم وجود دارند كه اجاق‌های برقی با صفحه‌های لمسی شیك و زیبا تولید كرده‌اند. رونق این گازها 2 دلیل دارد؛ یكی كم‌جا و جمع و جور بودن آنها نسبت به گازهای مبله برای آشپزخانه‌های كوچك و دیگری شیك و زیبا بودن‌شان. كارایی و قدرت این گازها هم با گازهای بزرگ مبله فرقی ندارد و فقط فر ندارند.
پرفروش‌ترین مدل اجاق‌های توكار 4 و 5 شعله هستند. اجاق‌گازهای تولید شده در داخل كیفیت بالایی دارند و به‌راحتی با برندهای خارجی رقابت می‌كنند؛ هم در تنوع و كیفیت و هم به‌خاطر خدمات پس از فروش و سرویس كاری قطعات توسط شركت‌های تولید‌كننده داخلی. سازگاری بیشتر برندهای ایرانی با سیستم گاز شهری هم می‌تواند مزیت مهم دیگری باشد. اخوان، استیل البرز، داتیس، تابان و رزگاز تنها چند نمونه از برندهای ایرانی سازنده گازهای توكار هستند. بقیه برندها هم خارجی‌اند و برای مثال می‌توان لتو، سامسونگ، مكث، كن، ولكر، بوش‌و... را نام برد كه محصول كشورهای آمریكا، اسپانیا، آلمان، ایتالیا و تعدادی از كشورهای آسیایی هستند.
استیل یا شیشه؟ مسئله این است!
گازهای صفحه‌ای را می‌توان به 2دسته گازی و برقی تقسیم كرد. یك تقسیم‌بندی دیگر هم براساس جنس صفحه گازهاست. از نظر جنس، اجاق گازهای توكار به دسته‌های استیل، شیشه‌ای، سرامیكی و تركیب شیشه با دیگر جنس‌ها تقسیم می‌شود.
گازهای استیل بین بقیه طرفدار بیشتری دارند چون هم زیبا و مقاومند و هم راحت تمیز می‌شوند و مواد غذایی روی سطح آنها نمی‌چسبد. استیل‌ها خود به 2 دسته ساده و آجدار تقسیم می‌شوند. مدل‌های ساده براق و صیقلی‌تر هستند و به‌راحتی تمیز می‌شوند ولی امكان خش برداشتن‌شان هم زیاد است. مدل‌های آجدار سطح خشن‌تری دارند كه پاك كردن روغن غذا را سخت می‌كند و بعد از مدتی چرك مرده و كدر می‌شود ولی در عوض ضد‌خش است.
مدل‌های شیشه‌ای هم همانطور كه از اسمشان پیداست صفحه شیشه‌ای دارند و زیبایی خاصی به اجاق گاز می‌بخشند. شیشه‌های این مدل‌ها نشكن است و قابلیت تحمل درجه حرارت‌های بالا را دارد. شیشه این اجاق‌ها باید بعد از هر بار پخت‌وپز تمیز شود تا اثرات لكه و چربی غذاها روی آنها نماند. شیشه‌های به‌كار رفته در این مدل‌ها حتی در اثر ریختن آب سرد روی صفحه داغ ترك برنمی‌دارند و به راحتی تمیز می‌شوند.
دسته سوم هم گازهایی با صفحه‌های سرامیكی هستند. سرامیك‌ها از مقاومت بالایی در برابر حرارت برخوردارند و حتی با ریختن آب سرد روی صفحه داغ هم ترك برنمی‌دارند و به راحتی تمیز می‌شوند. دربرابر چربی و گردوغبار و سایش مقاومند و طرفداران خاص خودشان را دارند. برخی از مدل‌های سرامیكی با شیشه هم تركیب می‌شوند.
دسته بعدی اجاق‌های برقی هستند. این مدل‌ها ظاهری شیك دارند و همانطور كه از اسمشان پیداست با برق كار می‌كنند‌و به جای پیچ‌های معمول شعله‌های اجاق، صفحه‌های لمسی و دیجیتال دارند. از نظر نشت گاز و این مسائل، ایمنی بیشتری نسبت به گازی‌ها دارند و به خاطر قدرت بالا، زمان پخت را هم كم می‌كنند. عیب آنها هم این است كه مبلغ قبض برق خانه‌ها را بالا می‌برند و در زمان قطعی برق كارایی نخواهند داشت.
آتش خرید نگیردتان!
برای خرید اجاق گازهای صفحه‌ای بهتر است نكات زیر را درنظر داشته باشید.
اگر دنبال یك اجاق شیك و جمع و جور می‌گردید، خوب است بدانید كه ویژگی دیگر این اجاق‌گازها كم مصرف بودن و داشتن ضخامتی تنها به اندازه 5تا 6سانتی‌متر است.
این مدل گازها فر‌ندارند و اگر قصد خریدشان را دارید باید به فكر یك فر جداگانه برای آشپزخانه‌تان باشید. البته این بستگی به نیاز شما دارد.
خیلی‌ها از فر استفاده چندانی نمی‌كنند.
اجاق گازهای رومیزی به‌خاطر كارایی و امكانات پایین‌تر، ارزان‌تر ازتوكارها هستند و راحت هم جا‌به‌جا می‌شوند. ولی اكثرا تعداد شعله‌های كم دارند و امكانات و زیبایی توكارها را هم ندارند. برای همین بیشتر به درد مكان‌های اداری و جاهایی كه پخت‌وپز كمی دارند می‌خورند. برای خانه بهتر است از گازهای توكار استفاده كنید.
تعداد شعله‌های گاز را براساس فضای آشپزخانه و تعداد افراد خانواده انتخاب كنید. برای خانواده‌های پرجمعیت گازهای 5 و 6 شعله و برای كم‌جمعیت‌ها 3 و 4 شعله بهترین انتخاب است.
موقع خرید، ایمنی گاز را هم درنظر بگیرید. اجاق گازهای مجهز به فندك و ترموكوپل ایمنی بیشتری دارند. ترموكوپل به محض خاموش شدن شعله به هر دلیل، جریان گاز را قطع می‌كند.
سعی كنید در كل از برندهای معتبر و باكیفیت و آنهایی كه خدمات پس از فروش دارند خریداری كنید چون اجاق گاز از پرمصرف‌های خانه است و اگر مرغوب نباشد دائم باید هزینه تعمیرات را تحمل كنید. نصب و راه‌اندازی اجاق را هم به شركت خودشان بسپارید تا از گارانتی خارج نشود.
اجاق‌های برقی شیك و زیبا هستند و كارایی خوبی دارند ولی در كل به‌خاطر گران‌تر بودن هزینه برق نسبت به گاز مقرون به صرفه نیستند.
اگر سطح میز یا كابینت شما باریك است می‌توانید اجاق‌های توكاری را انتخاب كنید كه همه شعله‌های آن در یك ردیف قرار گرفته‌اند و به شكل مستطیل باریكی هستند.
موقع خرید به فاصله بین شعله‌ها دقت كنید. این اندازه باید جوری باشد كه بتوانید همزمان چند قابلمه را بدون مزاحمت روی گاز قرار دهید.
