فکر کردن برای روز مبادا را برای همین یاد ما داده اند. اصلا روز مبادا یعنی همین دیگر؛ یعنی شما هر اندازه هم که بلد باشید چند ساعت خوب حرف بزنید و خیلی اتفاقی در این میان حرف خوب هم بزنید باز هم باید از قبل درباره چیزهایی که می خواهید بگویید، فکر کرده باشید.
اینکه بدانید قرار است چه کنید و کجا بروید و هدف و مقصد چیست و کجاست و راه کدام است و بیراهه کدام، شما را به یک آرامش نسبی می رساند. روز قبل از کنفرانس دادن و حتی چند ساعت باقیمانده به روی سن رفتن شما، می تواند در میزان موفقیت تان اثرگذار باشد. نقشه راه تنظیم کنید و قدم به قدم با آن پیشروی کنید.
حالا چی بپوشم؟
ظاهر مناسب باعث می شود شما بی خود ذهنتان درگیر لباس و سر و شکلتان نشود. فقط کافی است یکی دو نفر به اوضاع لباس و تیپ شما غیرعادی نگاه کنند. همین نگاه های چند ثانیه ای کافی است برای اینکه تمرکزتان به هم بریزد. لباس مناسب روز کنفرانس را از قبل انتخاب کنید. چیزی را برای پوشیدن از کمد بیرون بیاورید که رنگ و طرح مناسب سن و سال شما را داشته باشد و مناسب یک فضای علمی و دانشگاهی باشد. لباس تان تنگ نباشد، چون همه تمرکزتان را به خودش جلب می کند. کوتاه بودن لباس هم همین بلا را سرتان می آورد. مراقب باشید لباس های گرم انتخاب نکنید، چون هیجانات ناشی از اضطراب و استرس موجب می شود که عرق کنید. آن وقت در این شرایط لباس گرم قوز بالا قوز می شود.
کلمه ها را گم و گور نکنید
شب قبل از کلاس خوب و به اندازه بخوابید. وقتی خوب خوابیده باشید روزتان را سر حال شروع می کنید. خواب آلودگی سر کلاس، کلمه ها را در ذهن شما گم و گور می کند و همه نقشه هایتان نقش بر آب می شود. شب قبل از کنفرانس را کول بازی درنیاورید و تا نیمه های شب بیدار نمانید.
به زبان خودتان جدول بسازید
احتمالا شما برای اینکه کنفرانس و ارائه موفقی داشته باشید، خوب مطالعه کرده اید و حسابی دستتان پر است، اما بهتر است یک درصد احتمال خطا بدهید که ممکن است استرس و اضطراب پشت میز استاد شما را بگیرد و به تته پته کردن بیفتید و هرچه رشته اید، پنبه شود. بنابراین در یک کاغذ در ابعاد کوچک، جدول مراحل سخنرانی خودتان را با کلمه های اختصاری یا تک جمله ها بنویسید تا مطمئن شوید که قرار نیست چیزی از قلم بیفتد.
خمیازه نکشید
حواستان باشد که اگر صبح زود قرار است کنفرانس داشته باشید، شب قبل و اگر ساعت کلاس بعد از ظهر است، در وعده ناهار چه می خورید. غذاهای خیلی چرب و شیرین شما را سنگین و کسل و بی حال می کند. آن وقت ممکن است وسط نمایش اسلایدها مجبور باشید مدام خمیازه بکشید. سر جدتان همین یکی دو وعده مانده به کنفرانس تان، نوشابه های گازدار و دلستر و دوغ نخورید. حتما شما هم خوشتان نمی آید که وسط بحث علمی و زمانی که کلی دانشجو به شما زل زده اند، هی آروغ بزنید!
تمرین کنید
کمی در اطراف خودتان بچرخید. بالاخره در اطراف شما خواهر، برادر، صندلی، میز، چهارپایه، اصلا دیواری پیدا می شود که شما برای آن سخنرانی و تمرین کنید. تمرین کردن را دست کم نگیرید. بالاخره آدم ها با تمرین هر کاری را بهتر از دفعه قبل انجام می دهند. حتی اگر فقط یک بار تمرین کرده باشند.
در لحظه های سخت و جانفرسای کنفرانس دادن چه کنید تا به لرزش دست و پا و صدا دچار نشوید؟
ساعت به وقت پریدن پلک ها
صدای گروپ گروپ قلب، لرزش بی امان زانوها، دست های لرزان، پریدن پلک چشم، خشک شدن دهان تا اعماق مری و لوزالمعده، چسبیدن لب ها به هم همان حس و حالی است که تک تک ما لحظه به لحظه تجربه و درک کرده ایم. خیلی وقت ها با این حال بد کنار می آییم و آن را به رسمیت می شناسیم، اما آیا واقعا هیچ راهی وجود ندارد که در کنفرانس بعدی دهانمان خشک نشود و زبان به کاممان نچسبد؟
1- با چه چیزی شروع کنیم؟
همین اول کار مراقب باشید یادتان نرود که با خودتان قرار گذاشته اید با «بسم الله الرحمن الرحیم» شروع کنید. بابیان این جمله سرما اعتراف می کنید که خودتان را دست خدا سپرده اید. همین اتصال چند ثانیه ای هم می تواند برای آرامش دلتان کافی باشد.
2- از کجا برویم سر اصل مطلب؟
برای اینکه جو کلاس شما را نگیرد و ناگهان مقهور و مغلوب آن همه نگاه نافذ نشوید خیلی دوستانه با همکلاسی ها سلام و احوالپرسی کنید. کمی شوخی کنید و سرحال باشید تا یخ تان باز شود. وقتی با این کارها حال و هوای کلاس را عوض کردید و جو را توی مشتتان گرفتید، یک نفس عمیق بکشید و با آرامش بروید سر اصل مطلب.
3- جای پز دادن داریم؟
خب معلوم است که اجازه دارید پز بدهید. اتفاقا شاید بشود گفت که اینجا یکی از موقعیت های بجای پز دادن است. قبل از شروع بحث اصلی به اطلاع استاد و دانشجوها برسانید که برای جمع آوری مطالب این کنفرانس چه کتاب هایی خوانده اید و چند ساعت مطالعه کرده اید و از کدام سایت ها چه مقاله هایی را مورد بررسی قرار داده اید. اگر واقعا همه این کارها را انجام داده باشید، با این حرف به استاد و بقیه دانشجوها گوشزد می کنید که مطالب شما مفید، علمی و مستند است و ارزش گوش دادن دارد.
4- چقدر وقت داریم؟
به احتمال خیلی زیاد زمانی که استاد در اختیار شما قرار می دهد، محدود است. بنابراین حواستان به ساعت باشد تا بتوانید به همه قسمت های آماده شده برای ارائه برسید. اگر زمان بندی درستی نداشته باشید ممکن است وقت کم بیاورید. در این صورت زحمت و مطالعه شما به باد می رود.
5- با تیک ها چه کنیم؟
دم به تله تیک های عصبی ندهید. اگر عادت دارید با گوشه لباستان بازی کنید یا اینکه پوست لبتان را مدام گاز بگیرید تا از جای زخم خون جاری کنید و هزار مدل تیک عصبی متنوع دیگر، مراقب باشید که در دام این تیک ها نیفتید، زیرا تسلیم شدن در باربر تیک های عصبی، شما را در دید آنهایی که دارند به حرف های شما گوش می کنند، ضعیف نشان می دهد.
6- چطور حرف بزنیم؟
سعی کنید خودتان باشید. قرار نیست شما در تست گویندگی خبر تلویزیون و رادیو شرکت کنید. پس خشک و رسم حرف نزنید که انگار دارید از روی یک خبر علمی فقط کلمه ها را می خوانید. با همان ادبیات و کلمه ها و لحن خودمانی مخصوص خودتان صحبت کنید. در این صورت جمله و فعل کم نمی آورید و مجبور نیستید مدام ممم مممم کنید.
7- کی جمع بندی کنیم؟
بهتر است برای اینکه تسلط خودتان را به محتوایی که آماده کرده اید، نشان بدهید، پایان هر فصل از مبحث کنفرانس خود یک جمع بندی یک خطی داشته باشید. غیر از اینکه با این روش اقلا دانشجوهایی که پای سخنرانی علمی (!) شما نشسته اند چیزی دستگیرشان می شود.
8- با سوتی ها چه کنیم؟
درباره این یک مورد باید از قبل با خودتان کل کل کرده و همه سنگ ها را وا کنده باشید و با پوستی کلفت و روحیه ای سوتی ناپذیر آماده شیرجه زدن به داخل ماجرا باشید. درباره سوتی ها سخت نگیرید. هر آدمی ممکن است در شرایط شما سوتی بدهد. به ماجرا طبیعی نگاه کنید. بنابراین اگر کلاس از سوتی شما منفجر شد، خودتان هم بلند بلند بخندید لطفا! بهترین راه زانو زدن جلو سوتی ها، خندیدن به آنهاست.
