خواص مفید کلم بروکلی در کنار دسترسی راحت به آن در تمام فصول، این سبزی را در ردیف پرطرفدارترین سبزی‌ها قرار داده است. نام بروکلی از کلمه لاتین (brachium) گرفته شده است که در زبان لاتین به معنای شاخه است. 

کلم بروکلی در ابتدا در ایالت کالابریای ایتالیا رشد کرد و نام کالابریز به آن داده شد و بعدها بر آن نام بروکلی نهادند.

کلم بروکلی سرشار از کلسیم

کلسیم موجود در بروکلی، به همان میزان کلسیم موجود در شیر است، در نتیجه مصرف آن برای افرادی که دچار پوکی استخوان یا کمبود کلسیم هستند، بسیار مفید است. ولی چون شیر علاوه بر کلسیم، دارای ویتامین Dنیز است، به عنوان منبع بهتری برای پوکی استخوان مطرح می‌شود زیرا ویتامین D به جذب کلسیم در بدن کمک می‌کند.

کلسیم، کاری فراتر از تقویت استخوان‌ها انجام می‌دهد و آن کنترل فشارخون است. این ماده معدنی حتی می‌تواند از بروز سرطان کولون نیز پیشگیری کند. بروکلی در مورد افرادی که به خوردن مواد لبنی چون شیر حساس هستند، ‌منبع خوبی برای تأمین کلسیم است.

کلم بروکلی و قلب و عروق

مدت‌هاست که عقیده بر این بوده است که کلم بروکلی از قلب محافظت می‌‌کند.

پژوهشگران یافتند که یک ماده شیمیایی در بروکلی و سایر سبزی‌های دارای برگ سبز می‌تواند سازوکار دفاعی طبیعی را تحریک کند که از شریان‌ها در مقابل لخته شدن محافظت می‌کند و به این ترتیب مانند بروز حمله قلبی می‌شود نام این ماده سولفورافان‌ (Sulforaphane) است، ترکیبی که به طور طبیعی در بروکلی و سبزی‌های مشابه وجود دارد، می‌تواند یک پروتئین محافظتی را «به کار بیندازد» که جلوی لخته شدن خون در بخش‌هایی از شریان‌ها را می‌گیرد. 

دیواره شریان‌ها به صورتی یک شکل لخته نمی‌بندند، بلکه محل‌های پیچش و خم شدن رگ‌های خونی- جریان خون در آن‌ها کندتر و آشفته می‌شود- آسیب‌پذیری بیشتری به ساخته‌شدن پلاک‌‌های چربی عامل تصلب شرایین دارند. سولفورافان‌ها می‌توانند با فعال کردن Nrt2 این نواحی را محافظت کنند.

همچنین کلم بروکلی پتاسیم نسبتاً بالایی به میزان 389 میلی‌گرم دارد و از آنجایی که پتاسیم برای بیماران قلبی و عروقی مناسب است، مصرف این نوع کلم برای این بیماران مفید است.

کلم بروکلی و دیابت

بروکلی از سبزی‌های بسیار مفید است که منبع بسیار غنی عنصر کروم است.

اگر مبتلا به دیابت نوع دوم (غیر وابسته به انسولین) هستید، عنصر کروم در تنظیم قند خون شما بسیار کارآمد است و در برخی موارد با خوردن کروم ممکن است نیازی به مصرف داروی کاهش قند خون و یا حتی تزریق انسولین نباشد.

اگر بیماری تازه شروع شده باشد با خوردن مقدار کافی کروم ممکن است رفع شود و به بیماری مزمن تبدیل نشود، به طور کلی اگر میزان تحمل به گلوکز در حد مرز باشد با خوردن کروم ممکن است کنترل شود و به حد نرمال برسد و هم‌چنین برعکس در مورد اشخاصی که قند خون آن‌ها کمتر از نرمال است، کروم قادر به افزایش آن خواهد بود.

به نظر می‌رسد که عنصر کروم کیفیت و کارایی هورمون انسولین را افزایش می‌دهد و در نتیجه مقدار کمتری انسولین برای سوخت و ساز قند خون لازم خواهد بود.

در مورد رمز و راز چگونگی تأثیر کروم، طبق بررسی‌های انجام‌شده این عنصر که از نظر بیولوژیک فعال است، خود را به انسولین می‌بندد و توانایی انجام مأموریت اصلی انسولین را که اکسید کردن گلوکز و تبدیل آن به دی‌اکسید کربن است را تا صد برابر افزایش می‌دهد.

این در حالی است که تقریباً 90 درصد مردم در رژیم غذایی خود، روزانه کمتر از مقدار لازم کروم استفاده می‌کنند.

بروکلی: ضد سرطان

60 میلی‌گرم اسیدفولیک در کلم بروکلی وجود دارد که با وجود ویتامین‌های C و پیش‌سازهای ویتامین A بهترین آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی بوده که می‌تواند نقش موثری در پیشگیری از بروز انواع سرطان‌ها داشته باشد. همچنین سولفورافان موجود در کلم بروکلی از تکثیر و پیشرفت سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند و به دلیل وجود این ماده، ترکیبات این سبزی را یکی از مواد غذایی بسیار موثر به عنوان ضد سرطان می‌شناسند.

سولفورافان که تعداد، اندازه و تکثیر تومورهای سرطانی را به نحو چشمگیری کاهش می‌دهد. در نتیجه از ابتلا به سرطان به خصوص سرطان سینه، معده، روده بزرگ، رکتوم و ریه‌ها در انسان پیشگیری می‌کند. مخلوط کلم بروکلی و گوجه‌فرنگی یک داروی قوی ضد سرطانی است، به خصوص برای مقابله با سرطان پروستات بسیار موثرند.

اگر خدای نکرده مبتلا به سرطان پروستات هستید و یا خواستار کندتر شدن سرعت رشد آن هستید گوجه‌فرنگی و کلم بروکلی را توأم با هم مصرف کنید.مصرف گوجه‌فرنگی توأم با کلم بروکلی، برای مقابله با سرطان پروستات، تأثیر بیشتری نسبت به مصرف جداگانه آن‌ها دارد.به گفته دانشمندان اگر روزانه 4/1 پیمانه کلم بروکلی خام و 5/2 پیمانه گوجه فرنگی تازه مصرف کنید سلاح مناسبی را برای مقابله با سرطان پروستات انتخاب کرده‌اید

بروکلی و کم خونی فقر آهن

آهن موجود در کلم بروکلی نسبت به سایر سبزی‌ها قابل‌توجه بوده به طوری که در 100 گرم کلم بروکلی حدود یک و نیم میلی‌گرم آهن وجود دارد که می‌تواند نقش خوبی در تأمین افراد کم خون داشته باشد.

بروکلی تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن

کلم بروکلی نقش بسیار مهمی در از بین بردن عفونت، کمک به بینایی و تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. ویتامین‌های بسیار ارزشمندی در کلم بروکلی یافت می‌شود که عبارت‌اند از ویتامین A و پیش سازهای آن که نسبت به سایر سبزی‌ها مقادیر بالاتری در کلم بروکلی دیده می‌شود. این ویتامین‌ها نقش بسیار مهمی در از بین بردن عفونت، کمک به بینایی و تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. بروکلی با داشتن مقدار قابل‌توجهی ویتامینC، به جذب آهن در بدن کمک شایانی می‌کند و از سرماخوردگی پیشگیری می‌کند.

بروکلی و پیشگیری از خونریزی

حدود 300 میکروگرم ویتامین K در کلم بروکلی وجود دارد که می‌تواند نقش مناسبی در پیشگیری از خونریزی‌ها داشته باشد. همچنین ویتامین C آن نیز در بین سبزی‌ها حاوی مقادیر خوبی یعنی 85 میلی‌گرم است.

کلم بروکلی: شارژ کننده باتری‌های سلولی

متخصصان معتقدند نوعی ماده شیمیایی وجود دارد که تنها در این گیاه یافت می‌شود. انرژی باتری‌های کوچک سلولی موسوم به میتوکندری‌ها را تأمین می‌کند.

یکی از خواص اصلی کلم بروکلی، این گیاه پرخاصیت، به دلیل دارا بودن ترکیبات منحصربه‌فرد، سلول‌های بدن را به فعالیت وامی‌دارد و انرژی مورد نیاز سلول‌ها را تأمین می‌کند.

محققان با بررسی نمونه خون تعدادی مرد و زن داوطلب قبل و بعد از مصرف کلم بروکلی دریافته‌اند که مصرف این گیاه خوراکی باعث می‌شود واکنش‌های شیمیایی مختلف در درون باتری‌های سلولی بدن خیلی بهتر انجام شوند.

میتوکندری‌ها که به عنوان باتری‌های سلولی شناخته‌شده‌اند در انتقال انرژی به سلول‌های بدن نقش حیاتی ایفا می‌کنند و در صورتی که در کارایی آن‌ها خلل ایجاد شود به بسیاری از بیماری‌های دوره میان‌سالی منجر می‌شود.

بروکلی: کند کننده فرایند پیری

بروکلی به علت دارا بودن مقادیر بالای ویتامین فیبر و بتاکاروتن پیش‌ساز ویتامین A یک آنتی اکسیدان قوی محسوب می‌شود که از اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد در بدن پیشگیری می‌نماید، در نتیجه از بروز بیماری‌هایی مثل انواع سرطان، آلزایمر (فراموشی دوران پیری)، بیماری‌های قلبی، آرتریت (التهاب مفاصل) پیشگیری کرده و فرایند پیری را به تأخیر می‌اندازد. 

بروکلی: یک ضد آفتاب طبیعی

کلم بروکلی را به جای کرم ضد آفتاب می‌توان استفاده کرد. تعجب نکنید به علت برخورداری کلم بروکلی از یک ماده گوگردی، کلم بروکلی می‌تواند پوست را از آسیب‌های اشعه ماورای بنفش خورشید حفاظت نماید. سولفورافان که در قبلا به آن اشاره کردیم یک ترکیب شیمیایی گوگردی است که پوست را از ابتلا به سرطان پوست محافظت می‌نماید.

نکاتی در مصرف کلم بروکلی

بروکلی از خانواده کلم‌ها است و بهترین فصل برداشت آن پائیز و زمستان است ساقه بروکلی باید سفت بوده و سر آن بنفش یا سبز تیره باشد. غنچه‌های کلم بروکلی باید به صورت بسته باشد و گل‌های آن زرد نشده باشد. قسمت خوراکی بروکلی سر نامیده می‌شود سر اصلی در مرکز و بالای گیاه روییده شده است، وقتی سر اصلی برداشته شود و قطع شود، سرهای جانبی شروع به رشد کرده و نمایان می‌شود.

شاخه‌هایی که سبز تیره هستند را انتخاب نمایید، رنگ خوب گیاه نشانه‌ی مواد مغذی عالی است. خوشه‌ای را با ساقه‌های سفت انتخاب نمایید ساقه‌هایی که خمیده یا لاستیکی هستند کیفیت ضعیفی دارند.

بهترین روش نگهداری کلم بروکلی این است که کلم بروکلی را در یخچال و در قسمت میوه‌جات و سبزی‌ها نگهداری نمایید کلم بروکلی را درست قبل از مصرف بشویید و بین سه تا پنج روز در یخچال نگهداری نمایید.

بهترین روش پخت کلم بروکلی بخار پز کردن یا پختن در مایکروویو یا با کمی آب یا آب گوشت بروی حرارت ملایم است. بهتر است سبزی‌ها زیاد پخته نشوند چون بسیاری از املاح و مواد معدنی خود را از دست می‌دهند.

کلم بروکلی در یک نگاه

کلم بروکلی دارای انواع مواد غذایی شامل: ویتامین C، ویتامین A (اغلب به عنوان بتاکاروتن)، اسیدفولیک، کلسیم، پتاسیم و فیبر است.

بتاکاروتن و ویتامین C از جمله آنتی‌اکسیدان‌های مهمی هستند که در کاهش احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها مانند آب مروارید، بیماری‌های قلبی و سرطان‌های متعدد نقش بسزایی را ایفا می‌کنند.

فیبر موجود در بروکلی نیاز بدن به هر دو نوع فیبر محلول و غیر محلول را تأمین می‌کند.

بروکلی در مورد افرادی که به خوردن مواد لبنی چون شیر حساس هستند، ‌منبع خوبی برای تأمین کلسیم است.

بروکلی با داشتن مقدار قابل‌توجهی ویتامین C، به جذب آهن در بدن کمک شایانی می‌کند و از سرماخوردگی پیشگیری می‌کند.

بروکلی دارای ماده‌ای بنام سولفورافان است که با استفاده از آن تعداد، اندازه و تکثیر تومورهای سرطانی را به نحو چشمگیری کاهش می‌دهد. از ابتلا به سرطان به خصوص سرطان سینه، معده، روده بزرگ، رکتوم و ریه در انسان جلوگیری می‌نماید.

بروکلی همچنین دارای مقادیر زیادی فیبر، کاروتنوئید، ویتامین A, C و ویتامین K است که باعث پیشگیری از سرطان معده و روده می‌شود.

به خاطر این همه خاصیت کم‌نظیر متخصصان به همه توصیه می‌کنند که این گیاه مفید را به رژیم غذایی خود بیفزایند و آن را دو تا سه نوبت در هفته مصرف کنند.