روزانه در خیابان، تاکسی، رادیو، تلویزیون و... از افراد مختلفی توصیه هایی درباره تاثیرات لبخند می شنویم و هرکسی، دیگری را به خنده رو بودن تشویق می کنند اما چه تعداد از ما موقع خندیدن حواس مان به این موضوع بوده است که درست خندیدیم یا خیر؟ به عبارتی چه تعداد از ما با اصول لبخند آشنایی داریم و آیا اصلا تا به حال به این فکر افتاده ایم که خندیدن هم اصول و قواعد خاص خود را دارد.
آزاده قائمی، متخصص دندان پزشکی ترمیمی و زیبایی: یک لبخند زیبا تاثیر فراوانی در ارتباطات فردی و روباز اجتماعی و بالارفتن اعتماد به نفس افراد دارد پس لبخند زیبا را فراموش نکنید.
از آنجا که مسئله زیبایی روز به زور برای مردم اهمیت بیشتری پیدا می کند، انجام عمل زیبایی بیش از پیش توسط بیماران از پزشک خود مطالبه می شود. در میان تغییراتی که در بهبود ظاهر افراد نقش به سزایی دارد، بازسازی لخند است، به عبارتی افراد روز به روز از دندان پزشک خود بیشتر از گذشته مطالبه لبخندی زیبا را می کنند اما لبخند زیبا چگونه تعریف می شود؟
چه اعمالی را می توان برای زیباسازی لبخند یک فرد انجام داد وچه میزان تغییر در سیستم دندانی یک فرد از لحاظ معیارهای پزشکی قابل قبول است که کمترین صدمات به بیمار وارد شود؟ شاید دانستن معیارها واصول یک لبخند زیبا به طور ساده برای افراد کمک کننده باشد تا درک درستی از تناسب و عدم تناسب لبخند خود را داشته باشند. شناخت اصول یک لبخند زیبا دور از هرگونه جنبه های تبلیغی می تواند انتظارات فرد را از دندان پزشک خود معقول تر سازد و چشم انداز واقع بینانه تری را از نتیجه بازسازی دندان ها به منظور بهبود لبخند فراهم آورد.
از اولین عوامل اثرگذار در زیبایی لخند و صورت، خط میانی دندان های فک بالاست، این خط که از بین دو دندان جلو می گذرد تاثیر به سزایی در ظاهر صورت دارد. اگر این خط وسط صورت قرار نگرفته باشد و بدتر از آن این خط به صورت عمودی نباشد و زاویه ای غیر از 90 درجه بسازد، لبخند نازیبا خواهدبود. بعد از خط میانی دندان ها نسبت به لب پایین از اهمیت برخوردار است. لبخند زمانی زیباتر است که دندان های فک بالا از قوس لب پایین تبعیت کنند؛ چه با آن در تماس باشند و چه فاصله اندکی از لبه داخلی لب پایین داشته باشند. اگر لبه دندان های فک بالا حین لبخند از قوس لب پایین تبعیت نکنند، دندان پزشک زیبایی باید هنگام بازسازی لبخند، این مشکل را برطرف کند.
مسئله بعدی قد دندان ها و میزان دیده شدن لثه حین لبخند است. حین لبخند کامل، لب بالا باید از مرز دندان های فک بالا و لثه عبور کند، میزان دیده شدن لثه به میزان 3 میلی متر نیز از نظر اصول لبخند قابل قبول است. بیش از این میزان دیده شدن لثه، لبخند را نازیبا می سازد. هرچند دندان ها بلندتر باشد، لبخند یک فرد جوان تر خواهدبود، بنابراین کوتاه کردن دندان های یک فرد جوان، خواه ناخواه، بدون تاثیر بر سایر اعضای صورت به افزایش سن فرد منجر خواهدشد. دندان های کوتاه و ساییده در ناخودآگاه بینننده سن بالاتر را القا می کنند.
معمولا در زنان، دندان ها گوشه های گردتری دارند و دندان نیش معمولا هم سطح یا کمی کوتاه تر از دو دندان وسط است. در صورتی که یک دندان پزشک، دندان های یک خانم را به گونه ای فرم دهد که دندان های نیش مشخص تر و نوک تیزتر دیده شوند، لبخند خشن تر می شود. گوشه های تیز و با زاویه قائمه دندان ها نیز برهمین اساس مشخصه مردانه دارند.
طول دندان های مجاور خط وسط باید حدود 10-11 میلی متر باشد. ایجاد حداکثر زیبایی با دندان های قدامی کوتاه در فک بالا اگر ناممکن نباشد، قطعا دشوار است.
با حرکت چشم به سمت طرفین صورت، هر دندان باید از دندان مجاور خود باریک تر دیده شود، چنانچه این اصل در لبخند که به «قانون طلایی» معروف است، رعایت نشود حتی چشم فردی عادی که از اصول لبخند زیبا بی اطلاع است، متوجه نازیبا بودن لبخند می شود، هرچند نتواند علت را به طورمشخص بیان کند.
از دیگر مسائل حیاتی که یک دندان پزشک باید به آن توجه کند میزان پوشانندگی لب ها توسط دندان است؛ چنانچه لب های فرد باریک است یا با دندان ها به خوبی پوشانده نمی شود، بازسازی دندان ها به گونه ای که عقب تر باشد منجر به عقب رفتن، باریک تر دیده شدن لب و به تبع آنها، بالارفتن سن خواهدشد. وضعیت مقابل این حالت نیز نامناسب است.
اکثر بیماران لبخندی ایده آل را دارا هستند و تغییرات کمی را تا به دست آوردن یک لبخند زیبا نیازمندند.
گاهی دندان ها تنها نیازمند کمی اصلاح زوایا، صاف کردن و تغییرات کمی در حد مینای دندان هستند تا تغییرات وسیعی با اصلاح یا ایجاد خطای دید در لبخند بیمار پدید آید، بدون اینکه دندان ها آسیب ببیند یا بیمار هزینه های سنگین دندان پزشکی را متقبل شود و در آینده نیز مدام نیازمند اصلاح و تعمیر ترمیم های امروزی و پرداخت هزینه های مجدد شود. از اقدامات بدون ضرر دیگری که می توان از آن نام برد، سفیدکردن (بلیچینگ) دندان هاست که بدون باقی گذاردن آسیب می تواند با تغییر رنگ دندان ها، تغییرات چشمگیری را در لبخند فرد به دنبال داشته باشد، هرچند که وارد شدن به جزئیات این درمان خارج از حوصله این بحث است.
کامپوزیت ها از دیگر مواردی هستند که روز به روز در حال توسعه و پیشرفت می باشند. کامپوزیت ها این خاصیت را دارند که تنها از طریق چسبندگی بدون تراش دندان و با حداقل تراش دندان از طریق بستن فضاهای بین دندانی، اصلاح رنگ، فرم دندان زیبایی لبخند را بازسازی کنند. امروزه تکنولوژی نانو این امکان را فراهم کرده است که کامپوزیت اهمیت بیشتری از جنس و کارخانه سازنده آن دارد، آگاهی و تعهد کامل دندان پزشک به اصول کاربرد آن در دهان است.
پرسلن و سرامیک ها دیگر موادی هستند که برای بازسازی ظاهر دندان ها از آنها استفاده می شود. این موارد زیباترین نتایج را به دنبال دارد. بالاترین استحکام و ماندگارترین دوام رنگ نیز متعلق به این دسته از مواد است که در کنار این مزایا، تراش کم تا متوسط دندان ها، حداقل تخریب را با این مواد به دنبال دارد.
آنچه در پایان می توان جمع بندی کرد، این است که درک درست از لبخند ایده آل به افراد کمک می کند تا انتظارات منطقی تری از درمان داشته باشند و اشراف به ایرادات لبخند، تعهد، علم دندان پزشک و شناخت کامل اصول زیبایی بیش از مواد و تکنولوژی به کار رفته در موفقیت درمان موثر خواهدبود. درواقع صرف استفاده از تکنولوژی بدون دانش و تعهد چندان مثمر ثمر نخواهدبود. در پایان اعتماد کامل بیمار به دندان پزشک و توصیه های وی می تواند زیباترین لبخند را با توجه به شرایط دهان و دندانی بیمار برای وی به دنبال داشته باشد.