اگر تابحال سالاد میوه درست کرده باشید می دانید که ریختن چند قطره آبلیمو روی سیب، گلابی و موز از قهوه ای شدن آنها جلوگیری می کند. این رنگ قهوه ای از واکنشی به نام اکسیداسیون ناشی می شود. این واکنش بین مولکول های اکسیژن در هوا و مولکول های ماده ای که در تماس با هوا قرار می گیرد رخ می دهد. 

همین واکنش همیشه در بدن انسان هم رخ می دهد. موادی به نام آنتی اکسیدان یا رادیکال های آزاد در سلول های بدن ما واکنش می دهند، به بافت های سالم آسیب می رسانند،  کارکرد ایمنی بدن را ضعیف می کنند، فرآیند پیری را تسریع می کنند و به ایجاد بیماری های فرسایشگر مزمن کمک می کنند. 

این رادیکال های آزاد از طریق فرآیندهای بدنی نرمال و همچنین از طریق قرار گرفتن در معرض نور آفتاب، آلودگی، دود سیگار، استرس زیاد و مصرف نوشیدنی های الکلی و غذاهای ناسالم تشکیل می شوند. آنتی اکسیدان ها موادی هستند که مانند آبلیمو روی میوه اثر می گذارند و از بافت های سالم محافظت می کنند، بدین ترتیب که رادیکال های آزاد را قبل از آنکه آسیبی وارد کنند، از بین می برند. آنتی اکسیدان ها در کمک به مبارزه با سرطان و پیشگیری از آن و همچنین بیماری های قلبی، آلزایمر و بیماری های مزمن دیگر، نقش مهمی دارند.

بنابراین با دنبال کردن رژیم غذایی سالم و پر از میوه و سبزیجات می توان با بیماری های فوق مبارزه کرد. ولی آیا همه میوه ها و سبزیجات از لحاظ مقدار آنتی اکسیدان با هم برابرند؟ نه لزوما!

در تحقیقی که در سال 2004 در مجله شیمی غذایی و کشاورزی منتشر شد، سازمان غذا و داروی ایالات متحده بیش از 100 ماده خوراکی و سطوح آنتی اکسیدان آنها را تجزیه و تحلیل کرد. هر کدام از این آیتم ها طبق تراکم و غلظت آنتی اکسیدان در آن رده بندی شده است. 

نتایج این تحقیق شگفت انگیز و غافلگیرکننده است. در صدر لیست لوبیای آزوکی و بلوبری وحشی قرار دارند. کران بری، لوبیا قرمز و آرتیشو هم در رده های بعدی قرار دارند و خوراکی پر آنتی اکسیدانی که اصلاً انتظارشان را نداشتیم گردوی آمریکایی و سیب زمینی معمولی بودند.

با این هر تحقیق و مطالعه ای ایرادهای خودش را دارد. محققین می گویند با اینکه این اطلاعات به راهنمایی مصرف کنندگان در رژیم غذایی شان کمک می کند، ولی مزایای این خوراکی ها ممکن است مستقیماً با محتوای آنتی اکسیدان آنها متناسب نباشد. بنابراین اگر لوبیای آزوکی بیشترین مقدار آنتی اکسیدان را داشته باشد، ممکن است بهترین مزایای سلامتی را در کل نداشته باشد. یادتان باشد که مزایای غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان به این بستگی دارد که چطور جذب شوند و چطور در بدن مصرف شوند و این بسته به هر خوراکی و غذایی (و محل پرورش، نحوه پرورش و زمان برداشت و غیره) متفاوت است. 

برترین خوراکی های سرشار از آنتی اکسیدان در این تحقیق عبارتند از:

لوبیای آزوکی (خشک شده)

بلوبری وحشی

لوبیاقرمز (خشک شده)

لوبیا چیتی

بلوبری پرورشی

کران بری

آرتیشو (پخته)

بلک بری (شاتوت)

آلو خشک

تمشک

توت فرنگی
 

سیب قرمز

سیب سبز

گردوی آمریکایی

گیلاس

آلوی سیاه

سیب زمینی معمولی (پخته)

لوبیا سیاه (خشک شده)

آلو

سیب گلاب