از فاجعه های طبیعی گرفته تا مشکلات کوچک ولی آزاردهنده، دنیای ما پر از مسائل استرس زا است. با آنکه بعضی از مطالعات و پژوهش ها نشان داده اند که گاهی استرس داشتن برای فرد خوب است، ولی تحقیق جدیدی که در دانشگاه دولتی اوهایو انجام شده و در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences چاپ شده نشان می دهد که سر و کله زدن با استرس بلندمدت و دائمی (مانند استرس داشتن رئیس بد یا مراقبت از والدین مسن) در واقع می تواند ژن های شما را تغییر دهد و منجر به افزایش التهاب هایی شود که انواع و اقسام بیماری ها و مشکلات جسمانی را ایجاد می کند. اینکه یاد بگیرید چطور به درستی با استرس مبارزه کنیم برای وضعیت جسمانی و سلامتی ما تأثیر زیادی به همراه دارد. در اینجا به بهترین و بدترین راه های مقابله با استرس اشاره نموده ایم:
بهترین: هوای تازه
تحقیقات نشان داده اند که ویتامین د حاصل از نور آفتاب می تواند سطح سروتونین خوب بدن را بالا ببرد و در نتیجه با بهتر شدن حالتان و جلب شدن حواستان به چیزهای خوب، تمرکز شما از نگرانی هایتان دور می شود. تحقیق دیگری نشان می دهد که وقتی اگر کسی نمی تواند بیرون برود و از هوای تازه بهره ببرد، بهتر است طبیعت و گیاهان را به محیط زندگی و کار خود اضافه کند. بدین ترتیب فشار خون سیستولیک او پائینتر می آید و در نتیجه استرس کمتری خواهد داشت.
بهترین: اتکا به عادات معمول
این عادات ممکن است شامل حمام کردن قبل از خواب شود، یا گوش دادن به موزیک های محبوب تان هنگام رفت و آمد به محل کار، در هر صورت ادامه دادن این عادت ها باعث می شود که استرس شما کاهش یابد. حتی یک تحقیق نشان داده است که روتین دائمی و منسجم به خواب بهتر هم کمک می کند. بدن های ما در حالت نرمال و طبیعی به روتین نیاز دارند و با تمرکز بر این آداب و عادات دائمی است که توانایی بدن برای مبارزه با جنبه های فیزیکی استرس بیشتر می شود. وقتی موقعیت های استرس زا باعث می شوند که احساس درماندگی یا ناتوانی کنید، دنبال کردن یک روتین به شما اجازه می دهد که کنترل بخشی از روز خود را بدست بگیرید و کمی از تنش و اضطراب خود را تخفیف دهید.
بهترین: خالی کردن ذهن
آیا تابحال به این فکر کرده اید که حلقه بی پایان افکار منفی با ذهنتان چه می کند؟ دلیلش این است که استرس ذهن شما را مختل می کند. بهترین راه برای خالی کردن ذهن این است که فعالیت هایی انجام دهید که تمرکز شما را روی دست ها یا بدنتان بگذارد، مثلاً خمیر ورز دهید، طراحی و نقاشی کنید، بافتنی ببافید یا صخره نوردی کنید. وقتی دست ها و انگشتان شما این حرکات ریتمیک آشنا را انجام می دهند، سیگنالی به مغزتان فرستاده می شود که بلافاصله شما را ریلکس می کند و احساس آرامش به شما می دهد. پس خودتان را غرق در فعالیت های مشغول کننده و خلاقانه کنید.
بهترین: تجسم آرامش
هر روی چند دقیقه از وقتتان را به این کار اختصاص دهید: فضای آرامی بیابید، چشمانتان را ببندید و روی تنفس خود تمرکز کنید و خودتان را در مکانی آرام و شاد تجسم کنید. تحقیقات نشان داده اند که وقتی تصویرسازی شاد و آرامش بخش انجام می دهید، بدنتان هورمون استرس کورتیزول کمتری ترشح می کند. کتاب ها و مقالات زیادی در این مورد نوشته شده اند که اگر در شروع به کمک نیاز داشتید می توانید آنها را مطالعه کنید، ولی مهمترین چیز این است که تصویری آرامش بخش بیابید که برای شما نتیجه بدهد.
بهترین: حمام کردن
آب تأثیر آرامش دهنده به ذهن و بدن دارد، زیرا ما را با زمانی که در رحم مادر بودیم ارتباط می دهد. بطور منظم دوش بگیرید و مدتی در وان آب بمانید. می توانید با آروماتراپی و گذاشتن شمع های معطر در حمام اثر حمام را مضاعف کنید. رایحه ای مانند رایحه یاس انتخاب کنید که خواص کاهنده استرس دارد.
بهترین: ابراز قدردانی و شکرگزاری
تحقیقات مختلف اثرات مثبت ابراز قدردانی را ثابت کرده اند. در تحقیقی که توسط مؤسسه ملی پژوهش های سلامتی آمریکا انجام شد مشخص شد که شکرگزاری بیشتر موجب افزایش سطح فعالیت هیپوتالاموس می شود. هیپوتالاموس بخشی از مغز است که تأثیر عمده ای بر سطح استرس دارد. به علاوه، شکرگزاری بخش های مربوط به دوپامین (یکی از انتقال دهنده های عصبی احساس خوب) را فعال می کند. برای بدست آوردن مزایای کاهنده استرس، احساسات شکرگزاری خود را هر روز در دفتری بنویسید یا یادداشت های کوتاهی برای دوستان و اعضای خانواده بفرستید تا به آنها نشان دهید که چقدر قدردان آنها هستید.
بهترین: ورزش
ورزش احتمالاً سالم ترین کاهنده استرس است: زیرا ورزش تولید اندورفین را بالا می برد و به تنظیم خواب کمک می کند، همچنین نشانه های مربوط به افسردگی خفیف را کاهش می دهد و انرژی شما را بیشتر می کند. در عین حال شما را آرامتر می کند و تمرکزتان را افزایش می دهد و همه اینها منجر به مهار استرس می شود. با آنکه هنگام خستگی، ناراحتی و افسردگی، انجام ورزش منظم آسان نیست، ولی باید قدم های اولیه را بردارسد تا آن را تبدیل به یکی از روتین های روزانه خود کنید. فعالیتی که دوست دارید انتخاب کنید و از یکی از دوستان خود کمک بگیرید تا انگیزه شما برای ورزش بیشتر شود. خیلی زود متوجه می شوید که چرا ورزش کردن بخش مهمی از همه برنامه های کنترل و مهار استرس است.
بدترین: مصرف الکل، سیگار و ...
غرق کردن استرس در الکل یا یک پاکت سیگار شاید در لحظه شما را آرام کند، ولی مصرف چیزهای ناسالمی همچون الکل، سیگار، مواد مخدر و کافئین زیاد فقط باعث می شود که پس از آرامش موقت، احساس استرس و ناراحتی بیشتری نمایید. از آنجائیکه این عادت های بد اثرات منفی استرس را افزایش می دهند باعث می شوند که بدنتان وارد چرخه آزاردهنده استرس بیشتر شود (فشار خون بالا برود و احساس دلهره و دلشوره داشته باشید و تمام شب بیدار بمانید و ...) و این چرخه دائماً تکرار شود.
بدترین: زمستان خوابی
فکر پنهان شدن زیر لحاف و پتو هنگامی که نمی خواهید از در اتاق بیرون بروید، ایده بسیار خوبی به نظر می رسد، ولی خواب زیاد راه حل مشکل شما نیست. تحقیقات نشان می دهند که هرچه بیشتر بخوابید، احساس خستگی بیشتری خواهید کرد. رخوت و خمودی زیاد فقط تمرکز کردن را برایتان سخت تر می کند و دیگر نمی توانید موارد استرس زا را از خود دور کنید. به علاوه مطالعات نشان داده اند که بین خواب آلودگی مزمن و دیابت، بیماری قلبی، افزایش وزن و نرخ بالای مرگ ارتباط نزدیکی وجود دارد.
بدترین: نادیده گرفتن مشکل
با آنکه تماشای فیلم های خنده دار یا دیدار با دوستان می تواند مدتی ذهن شما را از مشکلات دور کند، ولی اجتناب دائمی از استرس در زندگی شما اثر سازنده ای ندارد. وقتی از مشکلات فرار می کنید، به خودتان اجازه نمی دهید که آنچه با آن مواجهید را پردازش کنید و آن را درک نمائید. هرچه بیشتر چیزی را نادیده بگیرید – مثلاً مشکلی عینی مانند پرداخت قبض ها یا مشکلی عاطفی مانند ترس از دست دادن شغل – این مشکل بزرگتر و بزرگتر می شود. بهترین کار این است که به دنبال کمک باشید و برنامه ریزی کنید تا در نهایت مشکلات شما کم شوند و استرس تان تخفیف یابد.
بدترین: ماندن روی افکار منفی
اگر در محل کار اشتباهی می کنید، آیا فکر می کنید که اخراج می شوید؟ وقتی با همسرتان دعوا می کنید نگران هستید که رابطه شما به پایان می رسد؟ اینکه انسان به بدترین سناریو می اندیشد غیرعادی نیست، ولی از حد خارج کردن مسائل فقط استرس را بیشتر می کند. وقتی استرس داریم فکر کردن به نقاط منفی ماجرا آسان است. برای کاهش صداهای منفی درونی باید از دیدگاه و چشم انداز دیگری به قضیه نگاه کنیم.
بدترین: هرچه دلمان خواست بخوریم.
غذا هم مانند الکل و مواد مخدر هنگام سر و کله زدن با مشکلات دردسر آفرین می شود. تسکین دردها با خوردن غذاهای پرکالری و پرقند یا پرچرب شاید در ابتدا آرامش بخش باشد، ولی خیلی زود می تواند از کنترل خارج شود، زیرا مغز و بدن کم کم احساسات منفی را با خوردن ربط می دهند و با اولین نشانه های استرس، عصبانیت یا ناراحتی شما بطور ناخودآگاه به غذا متوسل می شوید، بجای آنکه با این احساسات کنار بیایید. غذاخوردن افراطی موجب افزایش وزن می شود و حس شما نسبت به خودتان را بدتر می کند. همچنین مشکلات جسمانی دیگری مانند نفخ، رفلاکس و یبوست پدید می آورد که اغلب با استرس همراه است.