متاسفانه، فقدان سواد مالی در کشورمان مشهود است که نشان می دهد آموزش دروس اصلی در مورد پول به بچه ها از سوی والدینشان مهم‌تر از هر زمان دیگری است. اگر‌چه، بعضی از مسائل مالی چالش‌انگیز به نظر می‌رسند، ولی چگونگی یادگیری این مطالب از سوی بچه هایتان شما را شگفت‌زده خواهد کرد.
بچه ها از ۵ سالگی مفهوم پس‌انداز و هزینه‌ها را درک می‌کنند و وقتی بزرگ‌تر می‌شوند، مطالب بیشتری در مورد بودجه‌بندی و سرمایه‌گذاری یاد می‌گیرند. برای نمونه، در زیر ۱۲درس در مورد پول آمده است که بچه هایتان می‌توانند قبل از ۱۲ سالگی یاد بگیرند.
۱.خرید سهام به چه معنی است؟
حتی یک کودک کم سن‌تر می‌تواند از مفهوم خرید سهام سر در بیاورد. برای‌شان توضیح دهید که وقتی سهام می‌خرند، سهم کوچکی از یک شرکت را می‌خرند. اگر شرکت عملکرد خوبی داشته باشد، پولدار می‌شوند، چون خرده سهامدار در شرکت محسوب می‌شوند. اگر شرکت عملکرد خوبی نداشته باشد، ضرر می‌کنند.
برای‌شان وقت بگذارید و چند شرکتی را که آنها می‌شناسند، انتخاب کنید، هفته به هفته بورس سهام را دنبال کنید تا منظورتان را به آنها بفهمانید.
۲. حرص و طمع به چه معنی است؟
بیشتر کودکان حس حرص و طمع را درک می‌کنند، مخصوصا وقتی نمی‌خواهند اسباب بازی‌هایشان را به کسی بدهند. به همین دلیل، باید با عواقب طمع آشنا شوند. برای‌شان توضیح دهید وقتی کسی همه‌ی پولش را ذخیره می‌کند چه اتفاقی می‌افتد. به آنها یاد دهید به جای اینکه طماع باشند، بخشنده باشند.
۳. بخشش خردمندانه چگونه است؟
کودکانتان قرار است با آدم‌های زیادی سر و کار داشته باشد که از آنها می‌خواهند پول‌شان را ببخشند. می‌توانید به آنها بیاموزید چگونه در مورد علت درخواست پول یا سازمان خیریه‌ی درخواست‌کننده‌ی پول تحقیق کنند یا در مورد دوستی که محتاج است، بخشنده باشند.
۴. بودجه‌بندی چگونه است؟
بودجه‌بندی یکی از ضروری‌ترین مهارت‌های زندگی است، به آنها یاد دهید چطور خودشان لباس‌های‌شان را بشورند و شام ساده‌ای بخورند. وقتی به کودک بودجه‌بندی را یاد می‌دهید، یا مهم‌تر از آن به آنها اجازه می‌دهید از مهارت‌های بودجه‌بندی شما چیزهایی بیاموزند، آنها را از نظر امنیت مالی یک عمر بیمه می‌کنید.
۵. پرداخت مالیات و صورت حساب ها به چه معنی است؟
اکثر بچه‌های بزرگ‌تر می‌دانند "مالیات” به لحاظ نظری چیست، ولی همواره می‌توانید آن ها را عملا نیز با مالیات های تکلیفی که پرداخت می کنید آشنا کنید. زمانی خانواده‌ای را می‌شناختم که اگر کارها به موقع انجام نمی‌شد، مبلغی پول را از پول تو جیبی بچه ها به عنوان چارج یا هزینه کم می کردند، به این ترتیب کودکان آنها درس گرانبهایی فرا گرفتند و یاد گرفتند وقتی آدمها به پرداخت صورت حساب های بیشتر تهدید می‌شوند، مسائل را جدی می‌گیرند.
۶. پس‌انداز برای خریدهای بزرگ چگونه انجام میشود؟
در دنیایی که بزرگسالان از کارت‌های فروشگاهی با هزینه ی صفر استفاده می‌کنند و هر وقت بخواهند می‌توانند خریدهای بزرگی انجام دهند، مهم است به کودکانتان بیاموزید چطور برای خریدهای بزرگ پول پس‌انداز کنند. این کار نه تنها باعث میشود تصمیم بگیرند خرید‌شان واقعا باب میل شان باشد، بلکه چون بابت آن چیزها پولی را می‌پردازند که تلاش زیادی برای پس‌انداز آن کرده‌اند، رضایت دارند.
۷. معنی بدهکاری چیست؟
این جمله‌ی مادرم را به یاد می‌آورم که بدهی حقیقت زندگی است، ولی متوجه شدم که آدمها و خانواده‌های بسیاری هستند که اصلا بدهی ندارند. هدف من هم این است که زمانی هیچ بدهی نداشته باشم و قصدم این است که کودکان‌ام بدانند تجربه‌ی واقعی استقلال مالی در زندگی، نداشتن بدهی است.
۸. ردیابی مخارج چگونه است؟
یکی از ساده‌ترین روش‌های یادگیری چگونگی مدیریت پول صرفا این است که بدانیم پول چطور خرج شده است. اگر به کودک‌تان ۵ دلار بدهید ولی بعد از چند روز نداند چطور آن پول را خرج کرده است، زمان آن فرا‌‌رسیده است تشویقش کنید حساب و کتاب مخارج‌اش را داشته باشد. اگر به اندازه‌ی کافی بزرگ شده باشند، می‌توانند آن را جایی بنویسند یا در تلفن‌شان تایپ کنند.
۹. تعریف نیازها در مقایسه با خواسته‌ها
تمرین خوبی است هر‌کسی بررسی کند نیازها در مقایسه با خواسته‌ها چیستند. با کودکانتان صحبت کنید و از آنها بخواهید مشخص کنند چه چیزهایی در خانه، نیازها یا خواسته‌ها هستند که بر تاکید دوباره بر این مورد کمک می‌کند.
۱۰. خرید اجناس دست دوم چگونه انجام میشود؟
تعدادی از آدمها مخالف خرید اجناس دست دوم هستند و اگر شما هم جزء این آدمها هستید، مشکلی نیست. فقط به کودک‌تان بیاموزید حق انتخاب خرید اجناس دست دوم را دارد، چه لباس باشد چه گوشی آیفون.
۱۱. مفهوم بهره‌ی مرکب
این مطلب، درسی برای بچه‌های بزرگ‌تر است ولی مانند خرید سهام، جزء اصول مقدماتی سرمایه‌گذاری در آینده است. می‌توانید به آنها بیاموزید بهره‌ی مرکب را چطور محاسبه کنند و اساسا به این نکته توجه داشته باشند که هر چه زودتر سرمایه‌گذاری کنند، ثروتمند‌تر می‌شوند.
۱۲. استفاده‌ی عاقلانه از کارت اعتباری چگونه است؟
به کودکانتان بیاموزید چطور از کارت اعتباری استفاده کنند، در غیر این صورت فرض می‌کنند پول داخل آن مجانی است. باید بدانند هر وقت کارت را شارژ می‌کنید، باید در پایان ماه بازپرداخت کنید. باید بدانند اگر به موقع پرداخت نکنید، باید بهره بدهید و اگر پرداخت با تاخیر باشد، باید بهره‌ی زیادتری بپردازید. باید با توجه به درس‌های فوق، بهره و کارمزد را درک کنند، پس مروری داشته باشید.
در نهایت، یکی از مهم‌ترین هدایایی که به عنوان پدر و مادر می‌توانید به آنها بدهید این است که مطالبی در مورد پول به آنها بیاموزید. مدیریت هوشمندانه‌ی پول، ثبات و استقلال همیشگی برای‌شان به همراه دارد، و چه کسی این چیزها را برای کودکان‌اش نمی‌خواهد؟
