همه ما به بهانه‌های كوچك و بزرگی ممكن است عصبانی شویم. گاهی اوقات در اوج عصبانیت هم آرام هستیم اما بعضی وقت‌ها مانند آتشفشان از كوره درمی‌رویم. عصبانیت هم احساسی است كه مانند غم، شادی، ترس و. . . سراغ‌مان می‌آید اما اگر می‌بینید خشم شما شدت زیادی دارد و با یك جرقه ساده آتش می‌گیرید باید برای خودتان كمی نگران شوید.
همین‌جا فرصت خوبی است كه با یك تست ساده كشف كنید عامل عصبانیت شما در كدام بخش از زندگی‌تان نهفته و چطور می‌توانید با مهار كردن ماشه عصبانیت، رفتار آرام و منطقی‌تری داشته باشید و از زندگی بیشتر لذت ببرید.
1. در رستوران نشسته‌اید و گارسون به شما توجه نمی‌كند. چطور فكر می‌كنید؟
- سرش شلوغ است دیگر.
- به‌طور حتم به اندازه كافی برای او مهم نیستم.
- او كارش را خوب انجام نمی‌دهد.
2. به‌طور معمول وقتی عصبانی می‌شوید برای آرامش خودتان چه كار می‌كنید؟
- باشخصی حرف می‌زنید یا احساسات‌تان را روی كاغذ می‌نویسید.
- زمانی را برای آرامش خودتان در نظر می‌گیرید.
- سعی می‌كنید كاری انجام دهید كه حواس‌تان از عاملی كه شما را عصبانی كرده پرت شود.
3. مهم‌ترین عامل بحرانی زندگی شما كدام است؟
- بدبینی. نمی‌توانم به كسی اعتماد كنم.
- مردم‌گریزی. بودن با دیگران فایده‌ای ندارد.
- غم و اندوه. مشكلی در من وجود دارد.
4. مشتاق كدام مورد هستید؟
- دلم می‌خواهد دیگران مرا دوست داشته باشند.
- دلم نمی‌خواهد فقط دوست داشته شوم، می‌خواهم مردم مرا بیشتر از همه دوست داشته باشند.
- دوست‌داشتنی بودن برایم مهم نیست. فقط احترام می‌خواهم.
5. در تعطیلات به سر می‌برید. كنار ساحل دراز كشیده‌اید و در سكوت و آرامش به‌سر می‌برید. ناگهان یك خانواده پر سر و صدا كنار شما مستقر می‌شوند. واكنش‌تان چیست؟
- وسایل‌تان را جمع می‌كنید و به جای دیگری كمی دورتر از ساحل می‌روید.
- خوش‌تان نمی‌آید حتی ممكن است زیرانداز شما را هم اشغال كنند!
- با چشم‌غره و حتی به كار بردن الفاظی سعی می‌كنید آنها را از خودتان برانید.
6. كدام‌یك از موارد زیر شما را واقعا عصبانی می‌كند؟
- صداقت نداشتن. آدم‌هایی كه فكر می‌كنند می‌توانند شما را فریب دهند.
- خودخواهی. افرادی كه نسبت به دیگران توجه ندارند.
- خود برتربینی. كسانی كه فكر می‌كنند بالاتر از دیگران هستند.
7. اگر با فردی مكالمه‌ای داشته باشید كه حرف‌های تندی بین شما رد و بدل شود، بعد از آن چه حسی دارید؟
- احساس گناه می‌كنید و به خاطر اینكه آن فرد را ناراحت كرده‌اید شرمنده می‌شوید.
- می‌ترسید كه طرف مقابل بعد از این مكالمه دیگر با شما رابطه خوبی نداشته باشد و ارتباط‌تان بهبود نیابد.
- از دست خودتان عصبانی می‌شوید چراكه اجازه داده‌اید احساسات‌تان بر شما غلبه كند.
8. در حال قدم زدن در خیابان هستید كه می‌بینید سارقی كیف پیرزنی را می‌رباید. بعد از دیدن این حادثه چطور فكر می‌كنید؟
- چرا برای كمك به او كاری انجام ندادم؟
- چرا در اطراف من كسی نبود كه به آن پیرزن كمك كند؟
- چرا آدم‌ها اینقدر بدجنس هستند؟
9. به‌تازگی در محل كارتان چه موضوعی شما را ناراحت كرده است؟
- برای پیدا كردن راه‌حل مناسب در حل یك مشكل ناتوان بوده‌اید.
- در یك جلسه ملاقات رئیس‌تان حرف شما را قطع کرده و شما را نادیده گرفته است.
- بی‌عدالتی. با چشم خودتان دیده‌اید كارمندی كه سابقه كمتری دارد به‌راحتی ترفیع گرفته است.
10. یكی از دوستان شما مدام از پاسخ به تلفن‌ها و ای‌میل‌های‌تان طفره می‌رود. چطور فكر می‌كنید؟
- تعجب می‌كنید؛ مگر چه كار كرده‌اید كه سبب آزردگی او شده‌اید!
- آزرده‌خاطر می‌شوید؛ واضح است كه رفتار خوبی ندارد.
- مایوس می‌شوید.
11. در یك مهمانی دوستانه با فردی آشنا می‌شوید و با شما قرار می‌گذارد كه برای شراكت كاری با شما تماس بگیرد. یك هفته می‌گذرد و طرف تماسی نمی‌گیرد. واكنش شما چیست؟
- به همه دوستانی كه در مهمانی بودند بد و بیراه می‌گویید. همه این حرف‌ها بازی بوده و شما را سركار گذاشته‌اند.
- شاید از شما خوشش نیامده است.
- افسرده می‌شوید؛ هیچ شانسی برای شما وجود ندارد.
12. برای دومین‌بار در یك مصاحبه شغلی شركت كرده‌اید اما موفق نشده‌اید آن شغل را به دست بیاورید. چطور فكر می‌كنید؟
- در مصاحبه خوب نبوده‌اید. پس سرنوشت می‌گوید باید از اول شروع كنید.
- این شركت‌ها واقعا وقت آدم را تلف می‌كنند.
- با این وضعیت اقتصادی نمی‌توانم كاری بهتر از این پیدا كنم.
اگر بیشتر پاسخ‌های‌تان قرمز است
شما بدترین دشمن خودتان هستید
وقتی فردی برای شما شرایط ناگواری را فراهم می‌كند یا زمانی كه درگیر احساسات می‌شوید، ممكن است اعصاب‌تان خرد شده و دچار عصبانیت شدید شوید؛ البته این قابلیت را دارید كه با دیگران به نرمی و ملاطفت هم رفتار كنید اما وقتی زمان برخورد با خودتان فراهم می‌آید، به‌شدت بی‌رحم و ظالم می‌شوید و به خودتان سخت می‌گیرید. استاندارد‌ها و ایده‌آل‌هایی كه برای خودتان دارید بسیار بالاست كه پشت آن ترسی وجود دارد؛ ترس از اینكه با ارزش نباشید و مورد قضاوت دیگران قرار بگیرید.
فرمول عصبانی شدن برای شما به این شكل است كه استرس در كنار شكست برای‌تان بحران ایجاد می‌كند. اما عصبانی شدن تلف كردن انرژی است و درهای نگرانی، اندوه و احساس تقصیر را به سمت شما باز می‌كند. از این رو به شما توصیه میشود كه بپذیرید شما هم ممكن است فرد كاملی نباشید و دچار اشتباه شوید. اشتباهات‌تان را با لبخند پذیرا باشید و با خودتان مهربانانه‌تر رفتار كنید.
اگر بیشتر پاسخ‌های‌تان سبز است
دیگران عامل عصبانیت شما هستند
وقتی فردی شما را نادیده می‌گیرد یا به شما توجه نمی‌كند، این حس سراغ‌تان می‌آید كه مورد توجه دیگران قرار نگرفته‌اید و عصبانی می‌شوید. حتی ممكن است موقعیت‌های كوچك و بی‌اهمیت هم برای‌تان عصبانی‌كننده باشد؛ البته انتظار شما این است كه هر فردی كه شما را می‌بیند برای‌تان ارزش و احترام زیادی قائل شود بلكه این موضوع را یك قرارداد نانوشته اجتماعی می‌دانید كه به دیگران احترام بگذارید.
مهم‌ترین عاملی كه به شما عزت نفس می‌بخشد این است كه از سوی دیگران مورد احترام قرار‌گیرید. فردی هستید كه در كشمكش‌ها به سرعت درگیر می‌شوید و اعصاب‌تان به هم می‌ریزد. ببینید عصبانیت در چه جاهایی برای‌تان مضر است. اگر فكر می‌كنید فردی در مقابل شما رفتار خوبی ندارد، تلاش كنید از دیدگاه او به موضوع نگاه كنید. آیا برای این رفتار دلایل قابل قبولی پیدا می‌كنید؟ اگر می‌بینید عصبانی می‌شوید راه دیگری برای تخلیه عصبانیت‌تان پیدا كنید.
اگر بیشتر پاسخ‌های‌تان آبی است
از دست دنیا عصبانی هستید
به عصبانیت به عنوان عاملی برای تغییر دنیا نگاه می‌كنید. باورتان این است كه اگر هیچ‌كس واكنشی نشان ندهد، اگر همه سر جای خودشان بنشینند و اعتراض نكنند هیچ تغییری در زندگی ایجاد نمی‌شود. این طرز فكر گاهی می‌تواند مثبت باشد و شما را به هدف‌تان نزدیك كند اما گاهی هم مخرب است و عصبانیت ناشی از آن نه‌تنها ارتباط شما را با دنیا بهتر نمی‌كند بلكه به تخریب ارتباطات دامن می‌زند.
شاید عصبانیت در ابتدا یك سیستم هشداردهنده خوبی به دیگران باشد اما در درازمدت رفتاری همراه با آرامش، قدرت بیشتری به شما می‌بخشد. بهترین توصیه به شما این است كه با دنیا مهربان‌تر باشید. قبول كنید رفتار همه آدم‌ها با هم فرق می‌كند. پذیرش به این معنا نیست كه مجبور باشید همه‌چیز را بی‌چون و چرا بپذیرید بلكه به این معناست كه به خودتان بگویید شما در دنیایی زندگی می‌كنید كه شاید پایین‌تر از سطح انتظارات شما باشد و همیشه قرار نیست آدم‌ها مطابق سلیقه شما رفتار كنند.
نکته:
توجه كنید مردم با هم فرق دارند و به این تفاوت‌ها احترم بگذارید. سعی كنید بفهمید به تعداد آدم‌های روی زمین راه‌های مختلفی برای دیدن جهان وجود دارد و هركس با توجه به بینش خود جهان‌بینی خاصی دارد. اگر در حال دعوا كردن درباره این هستید كه چه كسی حقیقت را می‌گوید، شاید دچار اشتباه شده باشید. چشم‌اندازهای متفاوت و راه‌های گوناگون كه به نظر می‌رسد كار شما را در قضاوت كردن راحت می‌كنند، لزوما بدین معنا نیستند كه حق با یك فرد است و دیگری اشتباه می‌كند.
پس درباره درست و غلط بودن رفتار كسی زود تصمیم نگیرید، تفاوت‌های آدم‌ها را مد نظر قرار دهید و در مقابل نظرات مخالف بلافاصله جبهه نگیرید. وقتی عصبانی می‌شوید از انجام چنین كارهایی خودداری كنید: سرزنش كردن، وسط صحبت دیگران پریدن، برچسب زدن، شخصیت دیگری را تحلیل كردن، موعظه كردن، دستور دادن، نتیجه اخلاقی گرفتن، تهدید كردن، بازجویی كردن، به سخره گرفتن و سخنرانی كردن. علاوه بر اینها هرگز برای روبه‌رو شدن با یك فرد یا یك جریان احساسی از ایمیل استفاده نكنید. همه اینها اقدامات اشتباهی هستند كه ممكن است مرتكب شوید و به بدتر شدن اوضاع دامن بزنید.
تا 10 بشمارید
یكی از شیوه‌های موثر برای كاهش خشم و عصبانیت این است كه در موقع عصبانیت قبل از هر نوع پاسخی از یك تا 10 بشمارید. این كار به شما فرصت می‌دهد تا بتوانید در مورد واكنش بعدی به‌درستی تصمیم بگیرید و خودتان را تا حدودی آرام كنید. چند نفس عمیق بكشید و بعد در یك وضعیت آرام‌تر و بهتر راه‌حل‌های خود را در مورد موضوع بررسی كنید. اگر احساس می‌كنید در مواردی فریاد زدن به نفع‌تان است می‌توانید آن را انجام دهید اما برون‌ریزی احساسات‌تان این‌بار توسط خودتان انتخاب شده و در نتیجه خشم غیرقابل كنترل به وجود نیامده است. پس جای نگرانی نیست.
