«فرسودگی شغلی» یکی از شایع ترین رنج های عصر مدرن است که بیشتر افراد را درگیر خود کرده است؛ بخصوص آنهایی که در شرایط دشوار و تحت فشار شدید کار می کنند؛ افرادی که از دیگران بیش از حد انتظار دارند و نیز افرادی که زندگی را سخت می گیرند.
فرسودگی شغلی، بیشتر میان افرادی شایع است که اهداف غیرمنطقی برای خود انتخاب می کنند، بیش از حد توان شان از خود انتشار دارند و می خواهند همواره پیروز و نفر اول هر میدانی باشند.
این افراد معمولا زمان زیادی برای تصمیم گیری هایشان صرف می کنند؛ حتی زمانی که بخواهند در مورد مسائل ساده و جزیی تصمیم بگیرند،؛ یک کار را در دو برابر زمان معمول به پایان می رسانند. برای افرادی که در دام فرسودگی شغلی گرفتار شده اند، زندگی آنطور که باید رضایتبخش و شیرین نیست.
برخی از رفتارشناسان معتقدند فرسودگی شغلی پدیده نوظهوری نیست و این مسئله تا حد زیادی شبیه افسردگی است. بسیاری اوقات دلایل بروز هر دوی این بیماری ها عوامل مشابهی هستند؛ هر چند که هر یک راه درمان خود را دارند.
اگر می خواهید بدانید شما هم از فرسودگی رنج می برید یا نه، به سوالات این آزمون پاسخ دهید. برای پاسخ هر سوال بهترین امتیاز را از یک تا پنج انتخاب کنید. پاسخ ها از شماره یک (بسیار کم) تا شماره پنج (بسیار زیاد)، متغیر هستند.
1- آیا احساس می کنید سخت کار می کنید و پاداش کارتان را آنطور که باید دریافت نمی کنید؟
(خیلی کم) 1 2 3 4 5 (خیلی زیاد)
2- خیلی زود خسته می شوید؟
(خیلی کم) 1 2 3 4 5 (خیلی زیاد)
3- بسیاری اوقات بی دلیل احساس افسردگی می کنید؟
(خیلی کم) 1 2 3 4 5 (خیلی زیاد)
4- آیا قرار ملاقات ها و بسیاری مسائل شخصی را که باید به خاطر داشته باشید، فراموش می کنید؟
(خیلی کم) 1 2 3 4 5 (خیلی زیاد)
5- هر روز بیشتر از قبل زودرنج و حساس می شوید؟
(خیلی کم) 1 2 3 4 5 (خیلی زیاد)
6- نسبت به اطرافیانتان، بیشتر احساس افسردگی می کنید؟
(خیلی کم) 1 2 3 4 5 (خیلی زیاد)
7- دوستان و اقوام تان را نسبت به قبل خیلی کمتر می بینید؟
(خیلی کم) 1 2 3 4 5 (خیلی زیاد)
8- بسیاری اوقات از دردهای مختلف مثل سردرد و دل درد رنج می برید؟
(خیلی کم) 1 2 3 4 5 (خیلی زیاد)
9- خندیدن به لطیفه هایی که برایتان تعریف می کنند، دشوار است؟
(خیلی کم) 1 2 3 4 5 (خیلی زیاد)
10- آیا زندگی نسبت به قبل برایتان دشوارتر شده است؟
(خیلی کم) 1 2 3 4 5 (خیلی زیاد)
اکنون برای محاسبه امتیازات تان، تمام اعدادی را که برای هر پاسخ انتخاب کرده اید، با هم جمع بزنید
* امتیاز صفر تا 15: برای هر کسی اتفاق می افتد که گاهی احساس کند گرفتار فرسودگی شغلی شده است و دیگر مانند گذشته از کاری که انجام می دهد لذت نمی برد. شما نیز از جمله همین افراد هستید؛ اما به طور کلی در شرایط خوبی قرار دارید.
* امتیاز 16 تا 24: شما مستعد فرسودگی شغلی هستید، بد نیست اگر قدمی به عقب بردارید و راهی را که طی کرده اید، با دقت بیشتری مورد بررسی قرار دهید تا از بروز این اتفاق جلوگیری کنید.
* امتیاز 25 تا 29: شما در اولین مراحل فرسودگی شغلی قرار داریدو باید در همین ابتدا فکری برای تغییر محیط کاری و شیوه زندگی تان بکنید تا از بروز مشکلات بعدی پیشگیری کرده و به سلامت روان خود بیشتر کمک کنید.
* امتیاز 30 به بالا: زندگی آنقدرها هم که شما گمان می کنید، دشوار نیست. کمی خونسردتر باشید و آرامش خود را حفظ کنید. نباید اینقدر خود را آزار دهید و زندگی را به کام خود و اطرافیانتان تلخ کنید. اگر واقعا آنقدر شرایط کاری دشوار و آزاردهنده ای دارید که نمی توانید آن را تحمل کنید، بهتر است کارتان را تغییر دهید. هر کاری که لازم است انجام دهید تا از میزان استرسی که هر روز تحمل می کنید کم شود. متاسفانه شما در شرایط خوبی نیستید و باید بیشتر به فکر سلامت روح و روان و جسم خود باشید.
تحقیقات نشان می دهد بعد از مسئولان کنترل پرواز، پلیس ها بیشترین استرس شغلی را تحمل می کنند. به اعتقاد محققان مرکز ملی تحقیقات آمریکا، پلیس ها در مقایسه با دیگر مشاغل و تخصص ها بیشترین استرس شغلی را دارند.
فرسودگی تنها مختص کار نیست؛ این حالت برای هر کسی که در مقطعی از زندگی یا کاری خاص بیش از حد خسته شده و از آن وضعیت احساس دلزدگی می کند اتفاق می افتد. فرسودگی در زندگی و حتی در روابط بین افراد نیز رخ می دهد؛ چون فرد حس می کند آنقدر که او برای این موقعیت خاص وقت و انرژی صرف کرده، پاداش دریافت نکرده است یا آنچه از این موقعیت به دست آورده، آنطور که او انتظار داشته است، درخور و شایسته نیست.
بسیاری از مشکلاتی که در زندگی زناشویی و بین زوجین رخ می دهند نیز به دلیل فرسودگی ایجاد شده در زندگی و روابط بین آنهاست؛ مانند وقتی که یکی از زوجین حس کند بیش از همسرش برای زندگی مشترک خود وقت و انرژی صرف کرده، عشق و علاقه او به همسرش یکطرفه است و صرفا او برای زندگی مشترکشان فداکاری می کند و در مقابل همسرش اهمیت چندانی به او و زندگی شان نمی دهد.
اگر در این آزمون امتیاز بالایی به دست آورده و یا بارها در زندگی کاری و شخصی خود فرسودگی را تجربه کرده اید، هشدارها را جدی بگیرید وساده از کنار آنها نگذرید. حتی پراسترس ترین شرایط نیز قابل تغییر هستند و بسیاری اوقات تنها با ایجاد یک تغییر بسیار کوچک می توان نتایج بزرگی به دست آورد.
گاهی اوقات تنها چیزی که برای رهایی از فرسودگی در زندگی شخصی یا کار نیاز دارید، یک استراحت حتی کوتاه مدت چند روزه و تنفس در هوای آزاد است. تنها باید مدتی از شرایط پراسترس کنونی خود دور شوید تا فشارهای آزاردهنده برای مدتی حتی کوتاه دست از سر شما بردارند.
گاهی باید برنامه زندگی تان را بازنگری کرده و با برنامه ریزی جدید هماهنگی بیشتری میان آنها ایجاد کنید. یک سفر کوتاه مدت، ارسال رزومه برای استخدام در شرکتی دیگر، دیدار با افراد جدید، ملاقات با دوستان قدیمی که مدت های زیادی از آنها دور بوده اید یا بازنگری اهداف همه از جمله مواردی هستند که می توانند شما را از فرسودگی شغلی نجات دهند.
سعی کنید گذشته خود تا به امروز را دقیقا بازنگری کنید تا دریابید چه اتفاقات و کارهایی شما را به اینجا رسانده اند که اکنون از فرسودگی رنج می برید. همچنین به یاد بیاورد تاکنون هرگاه حس کردید خسته و افسرده شده اید، چه کارهایی انجام می دادید که روحیه تان بهتر می شد و حال بهتری پیدا می کردید؟ این کارها را اکنون نیز انجام دهید تا سریع تر به شرایط طبیعی خود بازگردید.
