طرح جرم سیاسی در جلسه کمیسیون حقوقی و قضایی خانه ملت به تصویب رسیده است. خبرگزاری ها در خبری متن کامل مصوبه کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی پیرامون «جرم سیاسی» را منتشر کرده اند که در آن در تعریف جرم سیاسی، حدود آن و مزایایی که برای مجرمان سیاسی در نظر گرفته شده، بیان شده است.
تعریف جرم سیاسی
در این طرح در تعریف جرم سیاسی که در چند سال گذشته محل بحث های فراوان بین فعالان سیاسی بود، آمده است: «چنانچه هر یک از جرائم زیر با انگیزه سیاسی توسط اشخاص حقیقی یا گروههای سیاسی دارای مجوز قانونی علیه ساختار، نهادها یا مسئولین حکومتی به جهت عملکرد آنان یا علیه حقوق سیاسی قانونی شهروندان انجام شود جرم سیاسی محسوب میگردد.» در ماده 2 این طرح هم در تعریف انگیزه سیاسی آمده است: انگیزه اصلاح امور کشور بدون ضربه زدن به اساس نظام جمهوری اسلامی ایران.
چه مواردی جرم سیاسی نیست؟
نمایندگان مجلس همچنین برخی اقدام ها را در حکم جرم سیاسی تلقی نکرده اند که شامل جرائم موجب حدود، قصاص، دیات، بمبگذاری و تهدید به آن، هواپیماربایی و راهزنی دریایی، سرقت و غارت اموال بیتالمال، ایجاد حریق و تخریب عمدی،حمل و نگهداری غیرقانونی، قاچاق و خرید و فروش سلاح، مواد مخدر و روانگردان،رشاء و ارتشاء، اختلاس، تصرف غیرقانونی در وجوه دولتی، پولشویی، اختفا اموال ناشی از جرم منظور،جاسوسی و افشای اسرار و تحریک مردم به تجزیهطلبی، جنگ و کشتار و درگیری از محدوده جرم سیاسی دور شده اند.
نحوه رسیدگی
در مواد 4 و 5 این طرح نحوه رسیدگی به جرایم سیاسی و مقررات مربوط به هیات منصفه مطابق قانون آیین دادرسی کیفری عنوان شده است. همچنین تشخیص سیاسی بودن اتهام با دادسرا یا دادگاهی است که پرونده در آن مطرح است و متهم میتواند در هر مرحله از رسیدگی در دادسرا و تا پایان جلسه اول دادرسی در دادگاه نسبت به سیاسی بودن اتهام ایراد وارد کند.مرجع رسیدگی کننده طی قراری در این مورد اظهار نظر مینماید. مقررات مربوط به صدور و اعتراض این قرار تابع مقررات آیین دادرسی کیفری است.
تفاوت زندانیان سیاسی از دیگر زندانیان
مهمترین بخش ایجابی این قانون ماده 6 آن است که تسهیلاتی برای متهمان جرائم سیاسی است. 6 حق در نظر گرفته شده برای متهمان و محکومان جرائم سیاسی عبارت است از: «الف: مجزا بودن محل نگهداری در مدت بازداشت و حبس از مجرمان عادی، ب: ممنوعیت پوشاندن لباس زندان در طول دوران بازداشت و حبس،پ: ممنوعیت اجرای مقررات ناظر به تکرار جرم،ت: غیرقابل استرداد بودن مجرمان سیاسی،ث: ممنوعیت بازداشت و حبس به صورت انفرادی به جز در مواردی که مقام قضایی بیم تبانی بدهد آن را برای تکمیل تحقیقات ضروری بداند لکن در هر حال مدت آن نباید بیش از 15 روز باشد و ج: حق ملاقات و مکاتبه با بستگان درجه اول در طول مدت حبس که حق دسترسی به کتب، نشریات، رادیو و تلویزیون در طول مدت حبس است.» این طرح می تواند نشست های مجلس را در آغاز تابستان داغ کند و محلی برای بحث موافقان و مخالفان این طرح باشد.