به هر حال آنچه همه می دانیم اینکه اسباب و وسایل الکترونیکی هم مانند هر چیز دیگر، عمر مفیدی دارند و سرانجام روزی عمر آنها پایان می رسد. شاید شما نیز در گذشته رایانه یا لپ تاپی داشته اید که خود شاهد مرگ آن بودید؛ اما چگونه باید فهمید، یک رایانه یا لپ تاپ در حال مرگ است؟ در اینجا نگاهی به پنج نشانه اساسی از این مورد داریم.هنگامی که سخن از عمر زیاد یا آسیب دیدگی بخشی از سخت افزارهای سیستم می شود، معمولا رایانه ها خود نشانه هایی از این موضوع بروز می دهند که به کاربران کمک زیادی در تشخیص پیر شدن سیستم می کند؛ البته اگر به درستی گوش کنید و ببینید!

برای نمونه، اگر در هدفون خود و هنگام پخش موزیک، صداهای مزاحم و یا نویز می شنوید، این امر می تواند به معنای آن باشد که کارت صدای شما یا Motherboard رایانه شما احتمالا دچار مشکل شده است. البته نشانه های دیگری نیز در این میان هستند که در تشخیص به سر آمدن عمر دستگاه شما یا یکی از سخت افزار ها کمک می کنند. پس بهتر است اگر با این نشانه ها روبه رو شدید، زود نسبت به تهیه نسخه پشتیبان از اطلاعات اساسی خود اقدام کنید.

۱ – اشکال در اجرای برنامه ها و مشکل فریز

یکی از نشانه های کلاسیک و عمومی در ضعف کارکرد رایانه ها و مشکل دار بودن آن ها بروز اشکالات مستمر در اجرا یا حین اجرای برنامه هاست. وقتی برنامه ها دچار مشکل می شوند، این امر منجر به کاهش سرعت سیستم، فریز و Reset شدن سیستم و یا فرستادن پیغام های خطا می شود.

البته در همه موارد اشکال در اجرا یا حین اجرای برنامه ها به معنای بیمار بودن سیستم نیست و نقص اجرای برنامه ها می تواند دلایل متعددی داشته باشد؛ اما اگر با این دست از مشکلات در بیشتر برنامه های خود روبه رو هستید، این امر می تواند نشانی از بیماری سیستم باشد.

در اینگونه موارد بهتر است با ابزارهایی نظیر CrystalDiskInfo داده های S.M.A.R.T دیسک سخت خود را بازبینی کنید تا در صورت بروز هرگونه اشکال، متوجه آن شوید. همچنین نرم افزار SpeedFan می تواند شما را از حرارت بالای سخت افزارها یا نوسان ولتاژ برق که می تواند آسیب سخت افزاری به دنبال داشته باشد، آگاه سازد. هر دو این نرم افزارها می توانند به شما بگویند، آیا سخت افزارهای شما به پایان عمر خود نزدیکند یا خیر.

۲ – اشکال در کار سخت افزارها

آیا ماوس شما اتفاقی برای مدت چند ثانیه از کار باز می ایستد یا اینکه صفحه نمایش سیستم شما گاهی خاموش و روشن می شود و یا آنکه هنگامی یک USB را به سیستم خود متصل می کند، شناسایی نمی شود؟

بگذارید پیش از آنکه اینها را نشانه هایی از مرگ سیستم بدانیم، بررسی کنیم که آیا سخت افزار ها نامبرده به درستی به سیستم متصل شده اند یا خیر. گاهی این مشکلات ناشی از اشتباه کاربران در اتصال سخت افزار ها به سیستم است. همچنین شاید سخت افزار شما ـ برای نمونه ماوس – دچار اشکال است. در این صورت باید با یک سخت افزار دیگر نیز شرایط مشابه را امتحان کنید.

اما اگر با وجود همه این ها مشکل هنوز پا برجا بود، عمر سیستم شما رو به پایان است. این سقوط می تواند از Motherboard یا Power و یا کارت گرافیکی شما آغاز شده باشد. اگر تغییر هر یک از این ها منجر به نجات سیستم می شود، سریع نسبت به جایگزین کردن آن ها اقدام کنید.

۳ – صدای زیاد دیسک سخت یا فن سیستم

صداهای بلندی که از سیستم شما به گوش می رسد، به هیچ وجه نشانه های خوبی نیستند. اگر دیسک سخت شما صدای کلیک یا ساییدگی می دهد، قطعا دچار مشکل شده است. همچنین صدای زیاد فن به این معناست که گرد و خاک و ضایعات بسیاری در سیستم شما وجود دارد که منجر به حرارت بیش از حد آن می شود. همچنین صدای زیاد فن می تواند نشانی از اشکال در کار یکی از سخت افزار ها همچون CPU باشد.

اگر از یک سیستم دسکتاپ یا PC استفاده می کنید، این موضوع زیاد پیچیده نیست و خود می توانید با باز کردن Case نگاهی به وضعیت پاکیزگی آن داشته باشید. همچنین اگر مطمئن هستید که دیسک سخت شما به دلیل عمر زیاد یا آسیب دیدگی در حال از دست رفتن است، می توانید به سرعت از داده های آن نسخه پشتیبان تهیه و با یک دیسک سخت جدید جایگزین کنید.

۴ ـ اشکال اساسی در بوت شدن سیستم

آیا هنگام روشن کردن سیستم خود با پیغام های خطایی همچون disk boot failure روبه رو می شوید، یا آنکه پس از بوت شدن، سیستم شما فریز می شود و نیاز به Reboot کردن آن دارید؟

مشکل در بوت شدن سیستم، یکی از نشانه های مشکل دار بودن دیسک سخت است؛ البته اگر مشکل اولیه از سیستم عامل نباشد. این مشکل بسیار جدی است و می تواند منجر به از دست رفتن همه اطلاعات شما شود.

اگر بارها به این مشکل برخورده اید و با نصب دوباره سیستم عامل نیز این مشکل برطرف نمی شود، چاره ای جز جایگزین کردن دیسک سخت خود ندارید.

۵ ـ کارکرد بسیار ضعیف سیستم

بی ثباتی و کندی در عملکرد سیستم، یکی از مشکلات عمومی سخت افزار یا نرم افزار سیستم شماست و دلایل متعددی برای این موضوع وجود دارد. یکی از عمده دلایل آن وجود بد افزار بر سیستم است و دلیل عمده دیگر اشکال در دیسک سخت. البته در این میان گاهی مشکلات اساسی تر سخت افزاری نیز می تواند علت اصلی باشد.

در بیشتر موارد می توان با چند ترفند ساده، سرعت سیستم را افزایش داد و البته اگر مشکل از یک بد افزار باشد، با حذف آن حال عمومی سیستم قطعا بهتر خواهد بود؛ اما اگر همچنان مشکل کندی و بی ثباتی پابرجا باشد، باید به تدریج به فکر یک سیستم جدید باشید.

با توجه به همه این موارد، نکته پایانی که از نظر ما بسیار اهمیت دارد، اینکه همواره و در فواصل زمانی مشخص، نسخه پشتیبانی از اطلاعات خود روی سیستم تهیه کنید. این موضوع از آن روی اهمیت دارد که حتی اگر شما یک فوق حرفه ای در تشخیص مشکلات رایانه ها باشید، هیچ گاه مشخص نیست یک رایانه در چه زمانی از کار خواهد افتاد!