باتری لپ‌تاپ‌ها یکی از مهم‌ترین قسمت‌های این دستگاه‌ها است و شیوه مدیریت و رفتار با آنها در عمر باتری تاثیر زیادی دارد.باتری لپ‌تاپ‌ها در دو نوع داخلی، بدون قابلیت جداسازی توسط کاربر و نوع خارجی که قابلیت جداسازی دارند و می‌توان به سادگی آنها را از دستگاه جدا کرد و یا در صورتی که باتری خراب باشد بدون مراجعه به تعمیرگاه آن را تعویض کرد، تولید می‌شوند. در سال‌های اخیر استفاده از باتری‌های داخلی رونق گرفته و شرکت‌های بزرگی مثل لنوو و ایسوس دستگاه‌های خود را با این باتری‌ها روانه بازار می‌کنند.
در ابتدا مزایا و معایب باتری‌های داخلی را بررسی می‌کنیم که سوالات زیادی را در ذهن استفاده کنندگان از آنها ایجاد کرده و سپس شیوه استفاده از آنها را شرح می‌دهیم.باتری‌های داخلی مدتی است که در موبایل‌ها و لپ‌تاپ‌ها وسایر گجت‌ها به کار گرفته می‌شوند. این باتری‌ها معمولا در لپ‌تاپ‌ها از نوع ۴ سلولی یا کمتر هستند.
هدف استفاده از این باتری‌ها کاهش ضخامت دستگاه است.یکی از مزیت‌های این نوع باتری این است که به سادگی قابل خروج نیست. داخلی بودن این نوع باتری باعث می‌شود تا صدمات به باتری کاهش یابد و باتری ایمن باشد. از طرفی اشتباهات کاربر نیز در این نوع باتری کاهش پیدا می‌کند و در مواقعی که قطع برق داریم می‌تواند به دلیل اتصال همیشگی از آسیب دیدن دستگاه جلوگیری کند.
اما همین خارج نشدن آنها را می‌توان ضعف این نوع باتری‌ها دانست ولی با مدیریت صحیح می‌توان از این موضوع به سادگی گذشت. در ادامه به شیوه استفاده از هر دو نوع باتری در لپ تاپ را به طور کامل شرح می‌دهیم. اما قبل از آن به چند مورد در رابطه با باتری‌ها اشاره می‌کنیم:
آیا هنگامی که شارژر متصل است باید باتری را از دستگاه جدا کنیم؟
بسیاری از استفاده‌کنندگان لپ‌تاپ این سوال را می‌پرسند و پاسخ با توجه به شرایط می‌تواند مثبت یا منفی باشد.در باتری‌های یون لیتیومی از تراشه ریزپردازنده استفاده شده است که به محض پر شدن باتری جریان برق را از باتری قطع کرده و مستقیما به دستگاه وارد می‌کند پس با فول شارژ بودن باتری دیگر نیازی به درآوردن باتری نیست و باید توجه کرد که هیچ آسیبی به باتری نمی‌رسد.
به گزارش لپ تاپ مدیا، می‌توان گفت که در استفاده‌های معمول در حالتی که دمای دستگاه تا ۵۵ درجه سانتی گراد می‌رسد نیازی به خارج‌سازی باتری نیست اما در مواقعی که کارهای سنگین گرافیکی مثل بازی یا نرم افزارهای سنگین اجرا می‌شود و دما به بالای ۶۰ درجه می‌رسد بهتر است که باتری خارج شود. حرارت بزرگ‌ترین دشمن باتری‌های یون-لیتیومی است.در اینجا به این نکته باید اشاره کرد که در دستگاه‌هایی که باتری داخلی دارند نوع طراحی به صورتی است که در معرض کمترین گرما قرار بگیرند، بنابراین زیاد نگران نباشید.
مصرف شارژ باتری و تخلیه آن
به گزارش لپ تاپ مدیا تخلیه کامل باتری به صورتی که به صفر درصد برسد استرس شدیدی به باتری وارد می‌کند که باید از این موضوع جلوگیری کرد. توصیه می‌شود که باتری را تا سطح ۲۰ الی ۳۰ درصد بیشتر تخلیه نکنید تا آسیبی به باتری نرسد.
باتری لپ‌تاپ‌ها مجهز به سنسورهای ظرفیت سنج است که به شما این امکان را می‌دهد تا از میزان انرژی باقی مانده از باتری خود اطلاع پیدا کنید اما به دلیل شارژ و دشارژ شدن مداوم، این سنسورها دقت خود را از دست می‌دهند. برخی از لپ‌تاپ‌ها در بایوس خود این قابلیت را دارند تا باتری دستگاه را بدون هیچگونه توقفی تخلیه و سپس بدون هیچگونه توقفی دوباره آن را شارژ کنند که اصطلاحا به آن کالیبره کردن باتری می‌گویند.
عدم دقت سنسورها باعث می‌شود تا مقدار باتری را بیشتر یا کمتر از ظرفیت واقعی نمایش دهد، مثلا سیستم مقدار باتری را ۲۰ درصد نشان می‌دهد ولی ناگهان دستگاه شما به دلیل عدم شارژ کافی خاموش می‌شود. از این رو کالیبره کردن باتری بعد از هر ۳۰ بار شارژ و دشارژ کامل بسیار توصیه می‌شود.
از طرفی باتری‌هایی که کالیبره نشدند مقدار استهلاک باتری را بیش از حد واقعی نشان می‌دهند که بعد از کالیبره کردن این مقدار کمتر می‌شود. باید توجه داشت در دستگاه‌هایی که یکبار عمل کالیبراسیون باتری صورت گرفته، اگر مجددا مورد کالیبره کردن قرار بگیرند میزان استهلاک باتری بیشتر خواهد شد زیرا یک سیکل شارژ در کالیبره کردن باتری صورت گرفته است.شارژ و دشارژ کامل به این معناست که شما، باتری ۱۰۰ درصد شارژ شده را تا حدی که دستگاه خاموش شود مصرف کنید.
برای مثال اگر شما ۵۰ درصد از باتری را مصرف کرده و دستگاه را دوباره شارژ کنید و سپس فردای آن روز دوباره ۵۰ درصد استفاده کنید این، یک سیکل شارژ و دشارژ است نه دو سیکل.
چگونه باتری را کالیبره کنیم؟
به گزارش لپ تاپ مدیا اکثر روش‌های مناسب برای این کار (تخلیه شارژ حداکثر ۱۰۰ درصد تا حداقل ۵ درصد) از مراحل زیر پیروی می‌کنند. حال برای کالیبره کردن باتری خود (دستگاه‌های لنوو بهتر است از برنامه انرژی منیجمنت Energy Management استفاده کنند) مراحل زیر را انجام دهید.
1- باتری را تا ۱۰۰ درصد شارژ کنید.
2- دستگاه را به مدت دو ساعت به صورت فول شارژ رها کنید تا حرارت آن به خاطر عملیات شارژ پایین بیاید (آداپتور را خارج نکنید). می‌توانید در این مدت از دستگاه خود به شکل عادی استفاده کنید (همانطور که پیشتر گفته شد باتری از مدار خارج شده و دیگر تحت فرآیند شارژ نیست) .
3- شارژر را از دستگاه جدا کنید و در بخش تنظیمات باتری در کنترل پنل (قسمت Power) تعیین کنید که دستگاه در سطح ۵ درصد به صورت خودکار هایبرنیت یا Sleep شود. توجه داشته باشید که سطح حداقل را کمتر از ۵ درصد قرار ندهید زیرا ممکن است باتری دچار استرس شده و بازگشت آن غیر ممکن شود.
همانگونه که در تصویر مشاهده می‌کنید تنظیمات را انجام دهید. ( انجام این موارد برای همه دستگاه‌ها و برندها الزامی است)
4- حال با دستگاه خود بدون اینکه آن را خاموش کنید یا به حالت خواب ببرید کار کنید تا دستگاه به صورت اتوماتیک خاموش شود. توجه داشته باشد که کار سنگین با دستگاه انجام ندهید و سعی کنید دما را زیر ۶۰ درجه نگاه دارید. برای اینکار می‌توانید فیلم تماشا کنید و یا به وبگردی بپردازید و نور صفحه نمایش را در حداکثر خود قرار دهید.
5- وقتی دستگاه به صورت کامل خاموش شد آن را به مدت ۵ ساعت یا حتی بیشتر به حال خود رها کنید.
6- بعد از این مدت شارژر را متصل کنید و بدون اینکه عملیات شارژ را متوقف کنید باتری را تا فول شدن شارژ کنید. در این مدت شما می‌توانید از دستگاه خود استفاده کنید ولی توجه داشته باشید که کار سنگین از دستگاه نکشید و بگذارید تا حداکثر انرژی برای شارژ باتری در اختیار آن قرار بگیرد.
اگر از برنامه‌هایی که میزان استهلاک باتری (Wear Level) را نمایش می‌دهند استفاده کنید متوجه می‌شوید که میزان استهلاک باتری بیشتر شده که این به دلیل کالیبره شدن سلول‌ها و افزایش دقت آنها و صحت اطلاعات است که طبیعی است (اگر برای بار اول دستگاه را کالیبره می‌کنید این مقدار ممکن است کاهش داشته باشد) . باتری‌های یون لیتیومی دارای تعداد محدودی سیکل شارژ و دشارژ کامل هستند (معمولا بین ۲۰۰ تا ۵۰۰) بنابراین بهتر است تا حد امکان از شارژ و دشارژ کامل باتری جلوگیری کنیم تا میزان استهلاک باتری هم کاهش داده شود.
اگر مدت زمان زیادی می‌خواهید دستگاه خود را کنار بگذارید و از آن استفاده نکنید سطح شارژ باتری را به ۴۰ درصد برسانید و دستگاه را در جای خنک، خشک و با تهویه مناسب قرار دهید. باتری‌هایی که جدا می‌شوند را هم می‌توان در دمای ۰ تا ۱۰ درجه نگهداری کرد به شرط آنکه از رطوبت در امان باشند. باز هم باید تاکید کرد که دشمن باتری لپ‌تاپ‌ها گرما است و رها کردن آنها در شرایطی که دمای محیط بیش از حد بالا باشد مثل داخل خودرو یا در برابر نور مستقیم خورشید به باتری و دستگاه آسیب جدی وارد می‌کند.
اما چگونه از باتری دستگاه خود استفاده کنیم تا کمترین استهلاک را داشته باشیم.در دستگاه‌های لنوو استفاده از برنامه Energy Managment و فعال کردن گزینه حفاظت از باتری( Conservation mode یا Optimize Battery Health) توصیه می‌شود. چون این برنامه باعث می‌شود تا باتری در سطح ۶۰ درصد از مدار خارج شده و دیگر باتری سیکل کامل شارژ را ادامه ندهد. با این کار قسمتی از فضای باتری بدون استفاده می‌ماند و باعث کاهش استهلاک می‌شود.
در دستگاه‌های کمپانی دل هم برنامه Battery Meter امکان قطع شارژ را در هر سطحی به شما می‌دهد (در برخی مدل‌ها ممکن است این برنامه عمل نکند) اما در دستگاه‌هایی که این برنامه‌های کمکی را ندارند توصیه می‌کنیم به روش زیر باتری خود را مدیریت کنند:
باتری دستگاه را همیشه در سطح ۱۰۰ درصد نگاه دارید و از شارژر استفاده کنید. هنگام استفاده از باتری نیز آن را بیشتر از ۴۰ درصد تخلیه نکنید. باتری را تا ۱۵ یا ۲۰ درصد تخلیه و سپس عمل شارژ را انجام دهید. بعد از هر ۳۰ بار سیکل شارژ و دشارژ کامل هم یکبار باتری را کالیبره کنید (نیاز نیست که هر ۱۰ روز یکبار باتری را تا ۱۰ درصد تخلیه و دوباره آن را شارژ کنید، هرچه باتری را کمتر تخلیه کنید سلامت باتری شما بیشتر تضمین می‌شود). برای زیر نظر گرفتن سلامت باتری و سیکل‌های شارژ می‌توانید از برنامه Battery Care استفاده کنید.
