اگر بدشانسی بیاورید و برای کارت کشیدن ناموفق، از حساب ما پول کسر شود و به حساب تان برنگردد برای پس گرفتن پول تان چه راهی در پیش دارید؟
سال هاست بانک ها مردم را به استفاده از بانکداری الکترونیک و پرداخت غیرحضوری قبوض و امثال آن تشویق می کنند؛ ساده ترین شکل هم همین خرید نقدی با کارت بانک هاست؛ چیزی که از سال ها پیش در کشورهای خارجی متداول است و کم کم در ایران هم با کنار زدن اسکناس های کاغذی فراگیر شده است.
همه ما خوب می دانیم که این شیوه خرید هم آسان تر است و هم هزینه سنگین چاپ اسکناس را از روی دوش دولت برمی دارد. از آمارهایی مثل اینکه ایرانی ها 10 برابر استاندارد جهانی اسکناس حمل می کنند هم همه باخبریم اما سوال اصلی اینجاست که آیا بستر لازم برای این شیوه جدید ساخته شده است؟
بانک ها توانایی سرویس دهی کامل و بی نقص در این زمینه را دارند؟ اگر از نگرانی سرقت اطلاعات و کلاهبرداری های نرم دست برداریم، با مشکل تراکنش های ناموفق و پول های بدون بازگشت چه کنیم؟ مشکلاتی که قطعا همه ما چندین بار با آن روبرو شده ایم.
آنچه در ادامه می خوانید یک تجربه شخصی است از خرید نقدی با کارت بانک که با بی مسئولیتی شرکت ها و نهادهای مرتبط به یک دردسر تمام عیار تبدیل شد. با یک تراکنش ناموفق، 30 هزار تومان زبان بسته به فرزند نامشروعی تبدیل شد که هیچ بانک یا نهاد مرتبطی مسئولیت اش را نمی پذیرفت و در هزار توی پیگیری بانک ها و شرکت های مختلف گم شد.
1- قاعده این است ولی
هنگام خرید نقدی با دستگاه های کارتخوان (PCS) گزارش عملکرد در دو نسخه چاپ می شود، یک نسخه برای فروشنده و دیگری برای خریدار، اگر عملیات ناموفق باشد، روی کاغذ عنوان «واکنش ناموفق» با یک کد پیگیری و شماره تماس درج می شود. در این مواقع به احتمال زیاد مبلغی که برداشت شده از حساب شما کسر می شود ولی زود برمی گردد.
اما آمدیم و پول کسر شده در عملیات ناموفق به حساب شما برنگشت. آن وقت چه؟ مدت زمان انظار برای بازگشت پول به حساب 72 ساعت است و قبل از آن، جز صبر کردن نمی توانید کاری کنید اما اگر مثل من بدشانس باشید، پولتان برنمی گردد و تازه بعد از سه روز باید عملیات پیچیده پیگیری را آغاز کنید.
2- در صدای زنانه آن آقای اپراتور، نابودی ام مشهود بود
در یک فروشگاه 30 هزار تومان خرید کردم، کارت کشیدم اما فروشنده کاغذ «تراکنش ناموفق» را تحویل ام داد؛ مطمئن بودم تا لحظاتی دیگر بانک صادرکننده کارت نقدی ام برای کاهش پول از حسابم پیامک می دهد. قبلا هم بارها این اتفاق رخ داده بود و چند ساعت بعد پول به سحابم برگشته بود. پس جای نگرانی نبود و نقدا حساب فروشنده را پرداخت کردم و منتظر بازگشت پول شدم اما 72 ساعت گذشت و خبری از بازگشت پول نشد؛ با شماره تلفن 5 رقمی درج شده در رسید عملیات ناموفق تماس گرفتم. «شماره مورد نظر در شبکه موجود نمی باشد» اپراتور در جوابم اعلام می کرد. شماره به غلط در رسید چاپ شده بود چون دستگاه POS از آن بانک ملی ایران بود و با جستجو در اینترنت شماره تلفن صحیح را پیدا کردم.
3- همه چیز را بگو، تا بهت بگویم: به من چه؟
وقتی مشکل ام را با کارشناس بانک ملی در میان گذاشتم و او دقیقا روز و ساعت خرید را پرسید، وقتی خیالش راحت شد 72 ساعت گذشته؛ گفت «پیگیری مغایرت بر عهده ما نیست»؛ پرسیدم «جان؟» جمله ای به همین نامفهومی را که از بر کرده بود، مثل اپراتور شبکه مخابرات باز گفت. ظاهرا از چندی پیش درباره پیگیری تراکنش های ناموفق از بانک ها سلب مسئولیت شده بود و امور به بانک مرکزی واگذار شده است. در وضع جدید باید سراغ وب سایت بانک مرکزی رفت و به صورت اینترنتی، گزارش تراکنش ناموفق را ثبت کرد و منتظر ماند.
4- رفتن ناهار و نماز
بعد از مراجعه به وب سایت بانک مرکزی به آدرس http://emdadshetab.cbi.ir/emdad اطلاعات لازم را وارد کردم اما گزارش ثبت نمی شد. برای گزارش مشکل، شماره 29911، «میز امداد شتاب» را گرفتم که تماس برقرار نشد. بعدتر یکی از «کارشناسان» بانکی به من گفت «تعجبی ندارد. هیچ وقت کسی پاسخگوی آن تلفن نیست.»
5- خاک بر سر گدای ام کنند؟ واقعا؟
ناچار دوباره با بانک ملی تماس گرفتم؛ دوستان یک کلام گفتند ختم کلام؛ «کاری از ما ساخته نیست و مشکل تان را با بانک مرکزی حل کنید.» با جستجو در اینترنت شماره اصلی بانک مرکزی را پیدا کردم و «کارشناسان مربوطه» شماره «مرکز عملیات شاپرک» را در اختیارم گذاشتند. باور کنید در این لحظات 30 هزار تومان اهمیتی نداشت. حتما می دانید این پاسکاری بین نهادها و مراکز مختلف انسان را تا سر حد جنون عصبی می کند و 30 هزار تومان ارزش این توپ فوتبال شدن را ندارد.
6- شاپرک خسته میشه، بال هاشُ زود می بنده...
«کارشناس مرکز شاپرک (شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی)» بعد از آن که شرح ماجرا را شنید، مشخصات کارت بانکی و شماره تماسم را گرفت، گفت منتظر تماس ما بمانید. بعد از یک ساعت از مرکز شاپرک تماس گرفتند، «کارشناس مربوطه» آشکارا از درج اشتباه شماره پنج رقمی روی رسید کارتخوان شگفت زده بود. او از روی کد پایانه، شرکت صادرکننده دستگاه را معرفی کرد: «داده ورزی سدادا»
7- تاییدیه فکس تان توی حلقم!
ظاهرا بانک ها با ماجرای توزیع و نصب دستگاه های کارتخوان درگیر نمی شوند و این کار را هر بانک به یک شرکت خصوصی می سپارد. بعد از چند دقیقه انظار، تماس من به یکی از «کارشناسان» شرکت «داده ورز سداد» وصل شد. وقتی مو به مو مراحل پیگیری ام را برای «کارشناس مربوطه» توضیح دادم، ایشان لطف کردند، بزرگواری کردند، یک راه حل ساده جلوی پای ام گذاشتند: «خب پول تان را تشریف ببرید از جایی که خرید کردید پس بگیرید!»
از بهت و تعجب هولناکی که بر من مستولی شده بود بگذریم؛ بر خودم مسلط شدم و گفتم: «استاد! برادر! این راه حل منطقی نیست؛ اولا خطای سیستم شما بوده و چون یک روز بعد از کارت کشیدن من پول به سحاب فروشنده واریز شده برای اثبات قضیه باید فروشنده صورتحساب بگیرد که بعید است به خاطر 30 هزار تومان خودش را به زحمت بیندازد. ضمنا طبق قوانین، من 72 ساعت باید برای بازگشت پول صبر کنم، اگر سه روز پیش من در اصفهان خرید کرده باشم و حالا به تهران برگشته باشم شما پیشنهاد می کنید به خاطر 30 هزار تومان دوباره به اصفهان برگردم؟»
دوست «کارشناس»مان شانه بالا می انداخت، گفت: «من به خاطر خودتان گفتم در غیر این صورت حدود یک و ماه و نیم دوندگی کنید!» البته دوستان معتقدند این موضوع چیز عجیبی نیست و در طول روز بارها از این اتفاقات رخ می دهد. من اگر بخواهم این 30 هزار تومان لعنتی را زنده کنم باید از بانک صادرکننده کارت عابربانک تا تاریخ قبل از خرید کذایی، صورتحساب بگیرم، همراه با کپی کارت ملی و اصل رسید تراکنش مذکور به یکی از شعبات بانک ملی مراجعه کنم، یک فرم مغایرت پر کنم، همه مدارک را به شرکت داده ورز سداد فکس کنم، تایید فکس را بگیرم و منتظر بمانم تا بین یک تا یک ماه و نیم آینده پول به حسابم واریز شود.
