ظهور اینترنت، تحولی بزرگ در جهان ایجاد کرد و با توجه به میزان استقبال مردم از آن، فعالان حوزه تکنولوژی و فناوری به فکر استفاده از اینترنت در بخشهای مختلف زندگی مردم افتادند. حالا دیگر بیش از یک دهه است که این، تنها انسانها نیستند که از طریق اینترنت با یکدیگر تعامل دارند بلکه مفاهیم جدیدی شکل گرفته و محصولات هوشمندی به بازار راه پیدا کردهاند که از طریق تکنولوژی «اینترنت اشیا» با یکدیگر و همچنین انسانها ارتباط برقرار میکنند گویی میتوانند با شما حرف بزنند. یخچالی که سخن میگوید و در صورت تمام شدن هر یک از مواد غذایی به طور خودکار آن را به فروشگاه نزدیک خانه تان سفارش میدهد و ساعتی که به حرفهای شما گوش میکند هریک مثالهایی از اینترنت اشیا هستند.
اینترنت اشیا (IOT) به طور کلی اشاره به بسیاری از اشیا و وسایل محیط پیرامون ما از ماشین لباسشویی، یخچال، تلویزیون گرفته تا سیستمهای تهویه، روشنایی منازل و اداره ها دارد که به شبکه اینترنت متصل شده و میتوانند توسط اپلیکیشنهای موجود در تلفنهای هوشمند و تبلت کنترل و مدیریت شوند. اینترنت اشیا برای بسیاری از شرکتهای تجاری و فروشگاهها نیز بسیار موفق عمل کرده و نشان داده است که میتوان آیندهای روشن برای این تکنولوژی در حوزه تجارت متصور بود. در حال حاضر فروشگاههایی که از اینترنت اشیا استفاده میکنند نگران تمام شدن محصولاتش نیستند چون سیستم کنترل هوشمند انبار در هر لحظه از موجودی تمام محصولات مطلع است و حتی کار سفارش را نیز خود انجام میدهد.
رشد درآمدزایی به کمک اینترنت اشیا
عبارت اینترنت اشیا، برای اولین بار در سال 1999 توسط کوین اشتون مورد استفاده قرار گرفت و جهانی را توصیف کرد که در آن هر چیزی، از جمله اشیای بیجان، برای خود هویت دیجیتال داشته باشند و به کامپیوترها اجازه دهند آنها را سازماندهی و مدیریت کنند. این تکنولوژی در همین مدت کوتاه به موفقیتی بزرگ دست یافته است. مؤسسه تحقیقاتی و پژوهشی IDC اعلام کرده است این تکنولوژی در سال 2012 درآمدی حدود 8/4 تریلیون دلار نصیب شرکتهایی در سراسر جهان کرده است که این فناوری را جدی گرفته بودند. با توجه به روند رو به رشد استفاده از این تکنولوژی، محققان مؤسسه تحقیقاتی IDC پیشبینی میکنند میزان درآمدزایی حاصل از استفاده از اینترنت اشیا تا سال 2017 حدود 3/7 تریلیون دلار است و این رقم در سراسر جهان تا سال 2020 به حدود 9/8 تریلیون دلار خواهد رسید که رشدی قابل توجه نشان میدهد.
«ورنون ترنر» یکی از مدیران این مؤسسه تحقیقاتی، اینترنت اشیا را راهکاری تازه در تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات (ICT) میداند که پتانسیلی بالا برای کسب درآمد محسوب میشود. وی میزان استفاده از اینترنت اشیا را در حال حاضر بسیار جزئی میداند و میگوید: «این درست مانند نوک یک کوه یخی است که هنوز بخش اعظم آن پنهان مانده است و برای آشنایی بیشتر مردم و شرکتها با این فناوری و ترغیب آنها به استفاده از آن نیازمند زمان بیشتری هستیم ولی آنچه مسلم است آینده، ازآن «اینترنت اشیا» است». به دلیل افزایش توسعه شهرهای هوشمند، خودروها و خانههای هوشمند، ارتقای زیرساختهای ارتباطی و همچنین افزایش استقبال مردم از استفاده از اینترنت اشیا، این پروژه آینده ای روشن پیش رو دارد.
وی ادامه میدهد: هرچند استقبال از اینترنت اشیا رو به رشد است ولی این پروژه همچنان در دوران طفولیت قرار دارد و چندین عامل مانع تسریع در پیشرفت آن است تا این رؤیا به واقعیت نزدیک تر شود. بخشی از این عوامل به نبود استانداردهای لازم، کم بودن نسبی آگاهی از این پروژه و همچنین مزایای حاصل از آن مربوط میشود. با وجود این موانع، مؤسسه تحقیقاتی آیدیسی در گزارشی تازه که فرصت و بازار رو به رشد اینترنت اشیا را مورد بررسی قرار داده است پیش بینی میکند که تا سال 2020 حدود 212 میلیارد شیء در سراسر جهان بر پایه اینترنت اشیا کار خواهند کرد. اما تنها مؤسسه IDC نیست که به این موضوع علاقه دارد. شرکت سیسکو نیز به عنوان یک گروه نرم افزاری جهانی، بزرگ ترین حامیاین تکنولوژی است و به تازگی اعلام کرده است که در 2 تا 3 سال آینده میزان سرمایه گذاری خود در شرکتهای نوپا Alchemist Accelerator، Ayla Networks و Evrythng را تا 250 میلیون دلار افزایش میدهد که نسبت به رقم فعلی آن یعنی 100 میلیون دلار رقمیبسیار بالاست. شرکت سیسکو همچنین پیش بینی کرده است که تکنولوژی اینترنت اشیا تا سال 2010 حدود 50 میلیارد وسیله را با IP address مشخص به اینترنت متصل میکند هرچند هنوز هم برخی شرکتها از درک این موضوع ناتوان هستند.
مایکروسافت به دنبال ابتکارهای تازه
شرکت بزرگی مانند مایکروسافت نیز از این قافله عقب نمانده است و با ایدههای خاص خود، تلاش دارد تا اینترنت اشیا را در جهان فراگیرتر کند. «ساتیا نادلا» مدیر عامل مایکروسافت به تازگی اعلام کرده است که برای کمک به استفاده بیشتر از اطلاعات و اینترنت اشیا در دنیای تجارت و شرکتهای تجاری بزرگ و کوچک، 3 ابزار جدید Azure Intelligent Systems Service، Analytics Platform System و SQL Server 2014 را ارائه کرده است که برای آنالیز و تحلیل حجم فزاینده اطلاعاتی که توسط بشر و ماشینها تولید میشود میتواند کاربرد داشته باشد.
وی دراین باره میگوید: برخلاف کامپیوترهای شخصی، تلفنهای هوشمند و تبلتها، وقتی وسیله ای از تکنولوژی اینترنت اشیا استفاده میکند این وسایل فقط برای جست و جو در اینترنت به کار نمیروند بلکه از اطلاعات جمعآوری شده در اینترنت برای نظارت و کنترل بلادرنگ استفاده میکنند. حالا 15 سال است که مایکروسافت روی پروژه اینترنت اشیا کار میکند و حالا دیگر ما آن را انقلاب نمیدانیم بلکه آن را ادامه و تکامل پروژههای قبلی این شرکت میدانیم.
وی میافزاید: درباره این ابزارها باید گفت که Azure Intelligen Systems Service کار با اطلاعات به دست آمده از وسایلی را که به اینترنت متصل هستند آسانتر میکند. این سرویس که بر پایه ابر کار میکند، بدون توجه به سیستم عامل یا پلتفرم خاصی، برای اتصال، مدیریت و انتقال اطلاعات به اشیا کمک میکند. شرکتهایی که از این سرویس استفاده میکنند در واقع میتوانند اطلاعات حیاتی را به سرعت دریافت کرده، آن را با ابزارهای مایکروسافت مانندHDInsight و Power BI for Office 365 آنالیز کنند و به سرعت واکنش نشان دهند که این عکسالعمل سریع و بالا رفتن قدرت و سرعت تصمیم گیری، در بازار تجارت اهمیت بالایی برای درآمدزایی و سودآوری دارد؛ اهمیتی که بسیاری از شرکتهای بزرگ نباید از آن چشم پوشی کنند چون در حال حاضر این تکنولوژی بسیار مورد توجه استارتاپها( شرکتهای نوپا در فناوری) قرار گرفته است و اگر شرکتهای بزرگ به آن بی توجه باشند، مطمئناً روزی میرسد که از این شرکتهای نوپا عقب میمانند.ابزار SQL Server 2014 نیز سرعت انتقال دادهها و اطلاعات و عملکرد آنها را چند برابر میکند. با این ابزار در واقع میتوان با ذخیره کامل دیتا بیسهای اطلاعات در حافظه سرور، راهی به سوی دسترسی سریع تر به اطلاعات یافت که در همین بازه زمانی کم، بسیار مورد توجه شرکتهای بزرگ و کوچک قرار گرفته است.
(Analytics Platform System (APS هم دیگر ابزار ارائه شده از سوی مایکروسافت است که ترکیبی از دیتا بیس SQL Server و تکنولوژی Hadoop است و در وسایل ارزان قیمت به کار میرود. این ابزارهای تازه مایکروسافت نه تنها به شرکتهای بزرگ تجاری کمک میکند بلکه در 4 سال آینده، بیش از یک تریلیون دلار درآمد در اختیار شرکتهای کوچک و متوسط قرار خواهد گرفت.
بارب ادسون مدیر بخش اینترنت اشیای مایکروسافت نیز به تازگی در کنفرانسی در سیدنی گفت: اگر در استرالیا از تکنولوژی اینترنت اشیا(IoT) در تجارت به درستی استفاده شود، میتواند تولید ناخالص داخلی استرالیا را در 4 سال آینده به 5/6 میلیارد دلار برساند.
وی ادامه داد: بسیاری، اینترنت اشیا را تنها مختص وسایل خانه و ارتباط دادن آنها با یکدیگر میدانند ولی از این تکنولوژی در مفاهیم تجاری نیز میتوان استفاده فراوانی کرد. به عنوان مثال چراغهای راهنمایی و رانندگی، اتومبیلها، ایستگاههای هواشناسی یا... هریک میتوانند به راحتی با اینترنت ارتباط برقرار کرده و عملکرد موفق تری داشته باشند. وی افزود: در حال حاضر مایکروسافت نمونه عملی استفاده از اینترنت اشیا را در فضاهای شهری ارائه کرده است. به عنوان مثال با استفاده از سیستمهای Telent و CGI به مدرنیزاسیون سیستمهای مترو و قطارهای زیرزمینی لندن کمک شایانی کرده است که از مانیتور کردن و نظارت، مدیریت و اتوماسیون همه اشیا، از آسانسورها گرفته تا سیستمهای ویدیویی و ارتباطی و... همه با کمک اینترنت انجام میشود. سنسورهایی بر آسانسورها و تبلت تکنسینها جاسازی شده است که اطلاعات را به سیستمهای نظارتی شرکت اداره کننده مترو میفرستد و با آنالیز موفق این اطلاعات، گاه قبل از خراب شدن آسانسور، بروز نقصی در ریلها و... میتواند علائم هشداردهنده را دریافت کند تا هرگز شاهد اتفاقی ناگوار یا معطل ماندن مردم به دلیل نقص فنی نباشند و کارکنان و تعمیرکاران نیز تصمیماتی بهنگام بگیرند.همه این موارد نشان از افزایش استقبال مردم و شرکتهای بزرگ از این تکنولوژی دارد و به این ترتیب میتوان آینده ای را تصور کرد که هیچ نیازی به مراجعه به سوپرمارکت، دغدغه نقص فنی خودرو و... نداشته باشید چون با حجم بالای اطلاعات و به کمک اینترنت اشیا، همه این موارد حل میشود.