«ساندر پیچای» -یکی از مدیران هندی شرکت گوگل – در کنفرانس توسعه دهندگان خود اعلام کرد، اندروید L یکی از جامعترین بهروزرسانیهای اندروید در تاریخ پلتفورمهای موبایل است. ما نیز کاملا با این ادعا موافق هستیم. این پلتفورم اندروید تغییرات و بهبودهای بسیاری دارد و انواع قابلیتها و ویژگیها به آن اضافه شده است.
رابطکاربری جدید با طراحی جدید و متفاوت
یکی از بزرگترین تغییراتی که در Android L شاهد هستیم، تغییر طراحی سیستمعامل موبایلی گوگل است که قابلیت تغییر اندازه دارد. البته این تنها پلتفورم اندروید نخواهد بود که این تغییرات زیبا و ارزشمند شامل حال آن شده است و رابطکاربری آن نونوار شده و امکاناتی همچون گوگل کروم، اندروید Wear و اندروید TV در آن گنجانده شده است.
تغییرات جدید این پلتفورم شامل چه مواردی است؟ باید گفت، پیرو این طراحی، تقریبا همه بخشها تغییراتی را شاهد بودهاند. به طور مثال، کلیدهای نرمافزاری فعالیتهای گوشی به طور کامل حذف شدهاند و اکنون جای آنها را یک مثلت، دایره و مربع گرفتهاند. در طراحی جدید، سادگی و خلوت بودن بسیار مدنظر بوده است و همه بخشهای به ابتداییترین حالت ممکن تغییر چهره دادهاند. به طور مثال، مسطحتر، رنگیتر و دوستداشتنیتر شدهاند.
از دیگر تغییرات ارزشمند باید به انیمیشنی و پویا بودن بازخوردها اشاره کرد. به این مفهوم که همه فعالیتها همچون جستوجو، سوئیچ میان تبها یا کلیک روی کلیدها به صورت انیمیشنی اجرا میشوند. البته این موارد خیلی نمایشی نیستند و در نتیجه کاربر از آن خسته نخواهد شد.
بهبود عملکرد
طراحی فقط یکی از جنبههای بهروزرسانی گسترده پلتفورم اندروید L است. کاربر در عملکرد آن نیز شاهد بهبودهایی است که بسیار مورد توجهش قرار میگیرد. در ادامه در مورد این قابلیتهای خوب برایتان نوشتهایم.
جستوجوی سریعتر و قویتر
همه امرار معاش گوگل به جستوجو بسته است. به همین دلیل، شاید چندان تعجبی نداشته باشد که در این مورد سنگ تمام گذاشته باشد و یکی از بهترین تجربههای جستوجو را در پلتفورم جدید خود گنجانده باشد. تخصص اصلی گوگل در حوزه جستوجو است و همین تخصص را میتوان در اندروید «L» به خوبی لمس کرد. به طور مثال، سیستم جستوجوی جدید گوگل اکنون بهتر از هر زمان دیگر میداند که شما (در مورد جستوجوی کنونی) قبلا در کجاها جستوجو کردهاید.
برای درک بهتر این موضوع بهتر است در مورد مثالی که در دموی این ویژگی در کنفرانس انجام شد اشاره کنیم؛ به طور مثال، هنگام جستوجو در گوگل ارث، گوگل به خوبی به یاد دارد که آخرین بار شما کدام منطقه را جستوجو کردهاید. البته این استعلام از اپلیکیشنی جداگانه از جستوجوی گوگل گرفته میشود که با سرچ گوگل همکاری همزمان دارد. به این ترتیب، کاربر میتواند مستقیما به همان نتیجه برگردد و جستوجوی خود را از همانجا ادامه دهد.
بعلاوه، API جدیدی نیز در اختیار توسعهدهندهها وجود دارد. به این مفهوم که میتوان انتظار عرضه اپلیکیشنهای جانبی دیگری که عملکردهای بهتری دارند را نیز داشت. حتی این اپلیکیشنها نباید صرفا برای خود گوگل باشند. این آزادی موجب میشود تا عملکرد این گزینه بسیار بیشتر از قبل بشود و هر روز شاهد بهبودهای بیشتری نیز باشد.
طراحی دوباره منوی اپلیکیشنها
گوگل در اندروید L، منویی که با نام recents میشناسیم را به طور کامل تخریب و بازسازی کرده است. علاوه بر تغییرات ظاهری، تبهای recents جدید نیز به طور کامل از تبهای کروم جدا شده و کلیکپذیرتر و کاملتر شدهاند.
در این مورد نیز، API جدید و رایگان در اختیار توسعهدهندهها قرار داده شده است. به این مفهوم که میتوان انتظار عرضه اپلیکیشنهای جانبی دیگری که عملکردهای بهتری دارند را نیز داشت.
البته اگر بخواهیم صادق باشیم، منوی جدید recents تا اندازهای آشفته است و سازماندهی لازم را ندارد و همچنان جا دارد تا به مرحلهای برسد که کاربر کاملا از آن راضی است. این مساله را هنگام وبگردی و باز کردن چند تب مختلف بیشتر حس خواهید کرد.
بهبودهای قابل ملاحظه در مدیریت نوتیفیکیشنها
از دیگر بخشهای اصلاح شده و بهبودیافته اندروید L باید به هشدار رویدادها اشاره کرد. گوگل در این بهروزرسانی، نوتیفیکیشنها را از دو نظر تغییر داده است.
نخست، اعلان رویدادها اکنون بیشتر بر واکنش مبتنی شده است. این تغییر را میتوان از همان قفل صفحهنمایش به خوبی درک کرد. در اندروید L، میتوانید بدون باز کردن قفل نمایشگر نوتیفیکیشنها را مشاهده یا رد کنید. با دوبار کلیک کردن روی نوتیفیکیشن میتوانید به اپلیکیشن موردنظر وارد شوید و فعالیتهای موردنظر را انجام دهید. گوگل نیز اعلام کرده است، الگوریتمها فعالیتهای کاربر را رصد میکنند و خدماتی که بیشتر موردنظر کاربر هستند را به او ارائه میدهند.
دوم، اندروید L قابلیت تشخیص اهمیت رویدادها را پیدا کرده است. آنها که اهمیت بیشتری دارند را در باکس بزرگتر نمایش میدهد و بقیه را به صورت نواری در استاتوسبار به نمایش در میآورد. اگر گوشی کاربر الجی یا سامسونگ باشد، این ویژگی با قابلیت floating caller آنها سازگاری کامل پیدا خواهد کرد. به این مفهوم که هنگام دریافت تماس، یک باکس کوچک در اختیار کاربر قرار میدهد تا کارهایی که در گوشی در حال انجام است از بین نروند و همچنان بر قوت خود باقی بمانند.
قابلیت درک محتوا در اندروید L
از دیگر مواردی که در کنفرانس توسعهدهندههای گوگل مطرح شد، این بود که گوگل بر آگاهی محتوایی و معنایی بیش از همیشه تاکید دارد و با این سیستم میخواهد آینده را به حال بیاورد.
قابلیت جدید Android L این است که در دستگاههای پوشیدنی همچون ساعتهای هوشمند، میتواند به کاربر خود اعلام کند که مثلا در محدوده بلوتوث قرار دارد. یکی از اپلیکیشنهای کاربردی در این حوزه این است که گوشی هوشمند کاربر میتواند با تشخیص ساعت هوشمند، به صورت خودکار قفل صفحهنمایش PIN/Patter دستگاه را دور بزند. اگر ساعت هوشمند به دست او نباشد، میتواند به روش استاندارد از پروسه وارد کردن رمز وارد شود. البته چنین قابلیتی میتواند تا اندازهای مشکل امنیتی داشته باشد.
از دیگر مسایل تعجببرانگیزی که گوگل در این کنفرانس به آن اشاره کرد، اتصال خانههای هوشمند (به واسطه سیستمعامل اندروید) برای تعاملات دیجتال میان دستگاهها است. گوگل میخواهد بر زندگی عادی کاربران نیز حکمرانی کند و در همه لحظههای آنها حضور داشته باشد. ایده گوگل این است که اگر مثلا روی گوشی هوشمند مبتنی بر اندروید L خود در حال بازی هستید، میتوانید آن را در تلویزیون اندرویدی یا حتی کرومبوک نیز بازی کنید. یعنی همه دستگاهها در لحظه با هم سینک هستند.
اندروید L بهبودهای متنوعی داشته است
گوگل بهبودهای عملکردی متنوعی را در نسخه L اندروید اعمال کرده است که نمیتوان به همه آنها اشاره کرد. مواردی که اهمیت کمی دارند را نادیده میگیریم و موارد مهم را برایتان مینویسیم. از جمله آنها باید به رسمی شدن زمان اجرای برنامهها اشاره کرد. یا باید به Android Extension Pack اشاره کنیم که بهبودهای بسیاری را در قسمت پردازنده گرافیکی داشته است. در نتیجه آن میتوان از دستگاههایی که اندروید «L» دارند، انتظار گرافیک بسیار بالا داشت. سوم باید به پروژه ولتا گوگل اشاره کرد که باعث میشود تا اپلیکیشنهایی که باتری زیادی مصرف میکنند را تا حد زیادی مدیریت و کنترل کند و در نتیجه موجب بهبود عمر باتری شود.
با رانتایم ART، اندروید L از 64 بیت پشتیبانی میکند
قرار نیست به صورت فنی و تخصصی در این مور توضیح دهید. فقط در حدی که کاربردی بودن آن را درک کنید، کافی است. رانتایم ART ابتدا در نسخه 4.4 KitKat اندروید به عنوان قابلیت کاربردی معرفی و عرضه شد. این نسخه سرانجام جایگزین Dalvik RT شد. به عبارت دیگر باید گفت، ART برنامهها را پیش از زمان اجرا میکند، یعنی کدهای آنها هنگام نصب اپلیکیشن توسط سیستم یکسانسازی و آماده اجرا میشوند. این کار موجب ایجاد بهبودهای چشمگیری در کارایی سیستم نسبت به Dalvik میشود. دلیل آن نیز این است که، دالویک از JIT یا اجرای برنامه «فقط در زمان» استفاده میکرد و هربار اجرای برنامه با اجرای کامل کد آن همراه بود.
در واقع باید گفت، گوگل عملکرد سیستم را تا دوبرابر افزایش داده است. اکنون، اپلیکیشنها دسترسی بسیار سریعتر و عملکرد بهتری دارند.
مجموعه بنچمارکهای اصلی همانند Chessbench، بیش از ۴۰۰ درصد بهبود کارایی را نشان میدهند. بعلاوه،ART اکنون با طور کامل با پردازنده ۶۴ بیتی سازگاری کامل دارد. به این معنی از این پس این پلتفورم از دستگاههای 64 بیتی نیز پشتیبانی میکند و هیچ چیز غیر ممکن نیست.
گرافیک زیاد همانند کنسولهای بازی
از این پس دیگر نمیتوان گفت که گرافیک موبایلها به پای کامپیوترهای رومیزی یا کنسولهای نمیرسد. دوره این حرفها تمام شده است. البته دلیل اینکه موبایلها تاکنون گرافیک پایینی داشته است کاملا واضح است. در این دستگاهها، فضای قابل استفاده بسیار کمتری وجود دارد و در نتیجه، شرکتهای مشهور دره سلیکیون نمیتوانند در طراحی و تولید پردازنده و گرافیک خیلی مانور دهند و در این زمینه با محدودیت بسیاری مواجه هستند.
با سیستمعامل Android L و قابلیت «بسته افزونه اندروید»، تا حد زیادی این فاصله را از میان برداشته است و گرافیک موبایلها را به گرافیک کنسولهای بازی نزدیک کرده است.
«بسته افزونه اندروید» دقیقا چیست؟ به طور کلی باید گفت این ویژگی شامل انواع قابلیتهایی همچون طرحهای موزاییکی، سایههای هندسی و ... است که با کاربر امکان میدهد تا محیطها، شخصیتها و نورها و بازتابها را با فرمت طبیعیتر و واقعیتر ببیند و تجربه کند.
اندروید L گزینههای پروژه ولتا و مصرف بهینه باتری دارد
با حفظ سنتهای پیشین، اندروید «اِل» با اجازه رسمی از گوگل، زمینهساز پروژههای عملکردی دیگر گوگل شده است. پس از پروژه Butter در نسخه آبنبات ژلهای اندروید و پروژه Svelte در نسخه کیتکت اندروید که هر دو برای هر دو گوشیهای ارزان و کمامکانات و گوشیهای هوشمند بسیار باکیفیت طراحی شده بودند، اکنون به پروژه Volta نوبت رسیده است تا موجب بهبود عمر باتری بشود.
پروژه ولتا، به طور ویژه با زیر سیستمهای اندروید کار میکند و سیستمهایی همچون وایفای، شبکه موبایل، GPS و غیره با استفاده کمتر از باتری فعالیت میکنند که بسیار جای تحسین دارد. پروژه ولتا به شارژدهی بیشتر باتری کمک بسیاری میکند. علاوه بر این، گوگل ابزار بسیار پیشرفتهتری با نام باتری Historian را به آن افزوده است تا بتواند برنامههایی که باتری را میخوردند را در سیستم شناسایی کند. این در واقع ابزاری برای توسعهدهندگان نرمافزاری است و به آنها کمک میکند تا کدهای بهینهتری بنویسند.
در آخر باید به بهترین قابلیت این بخش اشاره کرد. اندروید L گزینه ذخیره باتری ویژهای را ارائه کرده که بسیار کاربردی است. با این قابلیت، میتوانید برای دستگاه تعریف کنید که فقط وقتی باتری به اندازه مثلا 15 درصد رسید، گزینه «ذخیره باتری» فعال بشود. یا حتی میتوانید خودتان به صورت دستی هر زمان که تصور کردید، مورد نیاز است آن را فعل کنید.
کاری که حالت ذخیره باتری انجام میدهد، این است که بهسادگی با پایین آوردن سرعت کلاک پردازنده و کیفیت نمایشگر، میزان مصرف انرژی را محدود میکند. به ادعای خود گوگل، با این قابلیت نکسوس 5 میتواند تا 90 دقیقه بیشتر دوام بیاورد. این ویژگی را تقریبا همه شرکتهای تولید کننده گوشیهای هوشمند روی محصولات خود عرضه میکنند و قابلیت جدیدی نیست.
اندروید L برای کار و بازی مناسب است
گوگلیها در کنفرانس توسعهدهدهها اعلام کردند این پلتفورم برای کاربران حرفهای و بیزینسی هم بهروزسانیهای خوبی داشته است. حتی شاید بتوان گفت اکنون بیشتر مناسب این دسته از کاربران است. به طور مثال، سامسونگ برخی از کدهای امنیتی خود برای اندروید را همانند KNOX به گوگل داده و گوگل از آن در اندروید L استفاده کرده است.
در واقع، کاربرانی که از نسخه جدید نرمافزا اندروید استفاده میکنند میتوانند با وسواس و دقت بیشتری فعالیتهای حرفهای و شخصی خود را از یکدیگر تفکیک کنند. اطلاعات نیز در میان این دو حالت تقسیم میشود.
جمعبندی
بدون شک باید گفت Android L یکی از جامعترین و کاملترین بهروزرسانیهای گوگل برای این پلتفورم را تجربه کرده است. از 6 سال گذشته تاکنون که این سیستمعامل متولد شده است، هرگز این همه تغییر رابه صورت یکجا به خود ندیده بود. علاوه بر تغییر طراحی که Material Design نامیده میشود، گوگل در عملکرد و بقیه بخشهای سیستم نیز تغییرات اساسی ایجاد کرده است.
به طور کلی باید گفت، تغییراتی که در این سیستمعامل ایجاد شده است بسیار دوستداشتنی و ارزشمند هستن و بدون شک کاربران بسیار از آن خوشحال خواهند بود.