این روزها کمتر کسی را سراغ داریم که با دنیای پهناور و بدون مرز وب آشنایی نداشته و سر و کارش به این سرزمین عجیب و غریب نیفتاده باشد. فعالیت های روزانه ما در این فضای مجازی با چند کلیک ساده، از دانلود کردن فایل های مختلف گرفته تا فرستادن و دریافت ایمیل های کاری و شخصی و سرک کشیدن به سایت ها و آپلود کردن اطلاعات مان خلاصه می شود اما در این بین بارها شده که پس از کلیک کردن روی لینک یا باز کردن صفحه جدیدی، با دریافت اطلاعات ناخواسته یا فایل های ناشناسی مواجه شده ایم که اگرچه برخی از آنها برایمان تهدید جدی و آنچنانی به حساب نمی آیند اما، اغلب باعث نگرانی و دردسرمان شده اند.
در این بخش چهار مورد از رایج ترین اشتباهات کلیکی که برخلاف ظاهرشان برایتان مشکل آفرین هستند را یادآوری و البته راه برون رفت از آنها را به شما نشان می دهیم.
کلیک کردن روی لینک اشتباهی
سایت های معروف دانلود نظیر download.com، www.softpedia.com و www.filehippo.com اغلب تبلیغات زیادی را در صفحات خود می پذیرند که تبلیغات مذکور بیشتر اوقات خود را در لباس لینک های دانلود قانونی، که معمولا یک برچسب سبزرنگ بزرگ «دانلود» هم رویشان است، پنهان می کنند. همین شکل و شمایل گول زننده کافی است تا شما روی دکمه سبزرنگ کلیک کرده و نرم افزار تبلیغاتی مزاحم را به جای فایل مورد نظرتان دانلود و نصب کنید.
میزان خسارت
در این جور مواقع، اغلب اتفاق خاصی جز اینکه یک برنامه ناخواسته روی سیستم تان نصب می شود که برای جرایش نیاز به هزینه کردن دارید (که البته مجبور هم نیستید هزینه کنید!) نمی افتد اما چنین لینک هایی در سایت های کمتر شناخته شده و نامعتبر می توانند گاهی سیستم شما را با نرم افزارهای ناخوانده و ویروسی عجیبی مواجه کنند که به راحتی نمی توان از شرشان خلاص شد.
یکی از روش ها این است که اگر با لینکی مواجه شدید که نسبت به آن چندان مطمئن نبودید، نشانگر ماوس را برای لحظاتی روی آن نگه دارید تا آدرس کامل وب سایت مورد نظر را نمایش دهد. اگر آدرس با عبارتی شبیه به «www.googleadservices.com» شروع شد، شک نکنید که لینک مورد نظرتان یک نرم افزار تبلیغاتی است و بس!
روش دیگری هم که برای از بین بردن لینک های قلابی می توانید از آن استفاده کنید، نصب افزونه( AdblockPlus (adblockplus.org است که این روزها برای بیشتر مرورگرها از جمله سافاری روی MacOSX هم قابل نصب است.
2- بمباران تبلیغات حتی در صندوق پستی
انتخاب کردن ایمیل های تبلیغاتی فقط با یک کلیک
بین کاربران، کمتر کسی هنگام ثبت نام برای یک سرویس آنلاین، متوجه گزینه های انتخابی جهت دریافت ایمیل های تبلیغاتی است اما جای نگرانی هم نیست، چرا که می توان به راحتی این مشکل کوچک را حل کرد؛ البته اگر حواسمان را خوب جمع کنیم!
گاهی این مشکل از جمله بندی های زیرکانه سرویس ها ناشی می شود و ما وقتی با کلماتی مثل «اگر مایلید...» یا «اگر می خواهید...» مواجه می شویم، دقیقا نمی دانیم که برای دریافت سرویس های دیگری که بعضا چیزی جز ایمیل های آزاردهنده نیستند، چطور باید تصمیم بگیریم اما به راستی چگونه می توان جلوی چنین ایمیل هایی را گرفت و اصلا این کار چه ضرورتی دارد؟ آیا این تبلیغات می توانند مشکل ایجاد کنند؟
میزان خسارت
اولین مشکلی که رد نکردن ایمیل های تبلیغاتی برایتان ایجاد خواهد کرد، این است که نام شما و آدرس تان را به پایگاه داده های سایت سرویس دهنده اضافه خواهد کرد و این موضوع به این معناست که شما سال های سال مورد حمله ایمیل هایی قرار خواهید گرفت که جز اشغال اینباکس تان، کارایی دیگری نخواهند داشت.
اگرچه چنین ایمیل هایی کمتر باعث ایجاد مشکلات و ریسک های امنیتی می شوند اما همین که شما پس از مدتی سرنزدن به ایمیل تان، ناگهان با پنجاه ایمیل تبلیغاتی مواجه می شوید که بین ایمیل های دیگر برای شما فرستاده شده اند و چاره ای جز انتخاب کردن و حذف کردن شان ندارید، کافی است که به هر طریقی شده از بروز چنین اتفاقی جلوگیری کنید چرا که برخی از سرویس ها، حتی تا مدتی پس از انصراف شما از خدمات آنلاین، باز هم دست از سرتان برنخواهند داشت!
چگونه پیشگیری کنیم؟
توجه داشته باشید که وقتی وارد سایتی می شوید که باید برای استفاده از خدماتش در آن عضو شوید، هنگام ثبت نام کاربری و تایید عضویت، حواستان به گزینه ها و تیک هایی که می زنید باشد. برخی از سایت ها، مانند سایت www.argos.couk گزینه های شان را پایین صفحه ثبت نام پنهان می کنند، بنابراین مراقب باشید که در اینگونه مواقع، حتما قراردادهای حفظ حریم شخصی سایت را مطالعه کرده و بعد گزینه توافق یا عدم توافق را انتخاب کنید. خوشبختانه سرویس های ایمیل تحت وب از جمله جی میل و اوت لوک، کارایی بهتری در هدایت ایمیل های تبلیغاتی از اینباکس اصلی به مکان های دیگر را دارند. علاوه بر آن، این سرویس ها به راحتی امکان حذف همیشگی ایمیل های تبلیغاتی را برای شما فراهم می کنند.
3- آیا می دانستید که همه شما را می بینند؟
به اشتراک گذاشتن جمعی داده های خصوصی در شبکه های اجتماعی گاهی در به اشتراک گذاشتن یک متن، خبر، تصویر یا فیلمی که قرار است فقط برای عده محدودی از دوستان نزدیک یا آشنایان تان در شبکه های اجتماعی قابل دسترسی باشد. مشکلی پیش می آید و ناگهان شما با پیغام هایی از افراد ناشناسی روبرو می شوید که به هیچ وجه قرار نبوده داده های شما برایشان قابل نمایش باشد. این اتفاق نه تنها حریم خصوصی افراد را تهدید می کند، بلکه گاهی صدمات جبران ناپذیری را برای کاربر بی حواس بخت برگشته به دنبال خواهد داشت.
میزان خسارت
تصور کنید عکس خنده داری از یکی از اعضای فامیل گرفته اید و قصد دارید آن را با دو سه نفر به اشتراک بگذارید یا قصد فرستادن پیغامی خصوصی به شخص خاصی را دارید و مایلید متن پیام را فقط با آن یک نفر به اشتراک بگذارید و تمام مواردی از این دست که ناگهان ممکن است با یک کلیک برای تمامی فهرست دوستانتان به نمایش گذاشته شود! خب یکی از قسمت های ناراحت کننده ماجرا، لو رفتن محتوای نوشته ها و تصاویر برای کسانی است که نباید آن را ببینند اما قسمت خطرناکتر ماجرا این است که ممکن است فردی مطالب خصوصی شما را با دیگرانی به اشتراک بگذارد که از خودش هم برای شما غریبه تر هستند و این یعنی شروع یک بازی ناخواسته که در انتها، بازنده شما خواهید بود و حریم خصوصی از دست رفته تان.
چگونه پیشگیری کنیم؟
پیشگیری خیلی ساده است. به قسمت تنظیمات حریم خصوصی تان بروید و تعیین کنید که چه افرادی می توانند پست های شما را مشاهده کنند. علاوه بر آن شما می توانید با انتخاب گزینه سفارشی یا همان custom، مخاطبان تان را خودتان انتخاب کنید و به همین راحتی حریم خصوصی تان را دو دستی بچسبید.
+ مسیر درست را انتخاب کن!
تایپ کردن آدرسی اشتباهی در مرورگر
با اینکه اغلب مرورگرها به سیستم تکمیل خودکار آدرس ها مجهز بوده و شما با کمک آن می توانید به راحتی آدرس سایت را از فهرست پیشنهادی مرورگرتان انتخاب کرده و وارد سایت هایی شوید که قبلا به آنها مراجعه کرده بودید؛ اما آیا شما همیشه به سایت های قدیمی تان سر خواهید زد؟ مسلما خیر!
اگر از آن دسته افرادی هم باشید که شغل شان وابسته به اینترنت و سر زدن به سایت های جدید و گوناگون باشد که دیگر هیچ. گاهی هم ممکن است بنا به دلایلی حافظه مرورگرتان را پاک کرده باشید و مجبور شوید برای سر زدن به سایت همیشگی تان آدرسش را تایپ کنید. دقیقا در اینگونه مواقع است که ممکن است آدرس را اشتباهی تایپ کرده و وارد مکان های خطرناکی بشوید که ممکن است برایتان دردسر درست کنند.
جالب است بدانید بعضی از اینگونه سایت های خطرناک که به سایت های Typosquatting معروف هستند، از چنین اشتباهات کوچک به نفع خود بهره برده و از آدرس هایی استفاده می کنند که احتمال تایپ شدن شان توسط کاربر به جای سایت اصلی بسیار زیاد است.
میزان خسارت
متاسفانه تعداد زیادی از این دسته سایت ها حاوی لینک یا ویروسی مشکل زا هستند که با تظاهر به حقیقی بودن خودشان، ممکن است گاها اطلاعات تان را هم از چنگ تان درآورند. البته اگر پیش از آن، سایت را ندیده باشید و طراحی عجیب و غریب اش شما را متوجه قلابی بودن خودش نکند، اشتباه تان قابل بخش است اما اگر حواستان را جمع نکنید و از سایت های قلابی معروف خنجر بخورید، بار اشتباه و عواقبش تماما روی دوش خودتان خواهد بود، پس هنگام تایپ آدرس، مراقب باشید.
چگونه پیشگیری کنیم؟
خوشبختانه اشتباهات معمول تایپی، توسط خود مرورگر تصحیح شده و شما یا به آدرس واقعی هدایت می شوید یا آدرس اشتباهی توسط مرورگرتان بلاک خواهد شد. اگر از مرورگر فایرفاکس استفاده می کنید، می توانید جهت محکم کاری افزونه Nbar (bit.ly/nbar343) را به مرورگرتان اضافه کنید تا با کمک آن از هدایت شدن به آدرس های ناشناس خودداری کنید. این افزونه با جستجو در میان آدرس های ستاره دار و آدرس های موجود در حافظه مرورگرتان به راحتی از ایجاد مشکلات احتمالی جلوگیری می کند.