کمتر کسی است که تا به حال سری به یکی از بازارهای موبایل نزده باشد و با فضای حاکم بر آن آشنا نباشد اما حالا خبرها حکایت از آن دارند که این بازار که روزگاری بر مشتری ها حکمرانی می کرد، این روزها روزگار خوبی را سپری نمی کند.
در این خصوص علل مختلفی بر روند نزولی اوضاع کسب و کار در بازار موبایل تاثیرگذار بودند که کاهش تقاضا برای خرید، یکی از آنهاست. سلب اعتماد کاربران نسبت به برخی اجناس موجود در بازار، علت دیگری است که نشانه های آن از مدت ها پیش بروز کرده و اکنون شرایطی را به وجود آورده که افراد زیادی را برای خرید از بازار دچار تردید کرده است.
برای مشتری که بازار را برای خرید انتخاب کرده، اعتماد به فروشندگان یکی از مهمترین دلایلی است که او را به خرید ترغیب کرده و بازگشت مجدد او را به مراکز خرید تضمین می کند اما برخی فروشندگان تا چه حد توانسته اند در این زمینه موفق عمل کنند. آیا تلاش آنها در جلب رضایت مشتری و زمینه سازی برای مراجعه مجدد او است یا کسب حداکثر سود درهمان خرید اول را مد نظر قرار داده و برای حفظ مشتری تمایل چندانی از خود نشان نمی دهند.
فرض کنید به عنوان مشتری سری به یک بازار موبایل زده و گوشی مورد نظر خود را انتخاب کرده اید، وارد مغازه می شوید و قیمت آن را از فروشنده جویا می شوید و اطلاعاتی در زمینه محصول مورد نظر خود کسب می کنید اما فروشنده علاوه بر اعلام قیمت، چند گوشی دیگر به شما پیشنهاد می کند و ادعا می کند که این گوشی ها از نظر کیفیت از آنچه شما مد نظر دارید بهتر است و همچنین از قیمت مناسب تری نیز برخوردار هستند.
در این لحظه اولین تردید به سراغ تان می آید و شما را وامی دارد که برای جستجوی بیشتر و احیانا یافتن مواردی بهتر از آنجا خارج شوید. پس از اندکی گشت زنی دوباره گوشی مورد نظر خود را در ویترین مغازه دیگر می بینید اما این بار با قیمتی متفاوت تر از آنچه قبلا می دانستید. فروشنده برای توجیه علت تفاوت در قیمت، ادعا می کند که آنچه شما قبلا دیده اید، احتمالا نمونه ای تقلبی یا کار کرده است و چیزی که در اینجا به شما ارائه می شود، اورجینال بوده و از کیفیت بالایی برخوردار است.
اما در اینجا نیز چند گوشی دیگر به شما معرفی می شود که به هیچ وجه اشتراکی با مغازه قبلی ندارد، علت تفاوت در موارد پیشنهادی این گونه از سوی فروشنده توجیه می شود که احتمالا مغازه دار قبلی از فروش محصولاتی که به شما معرفی کرده، سود بیشتری به دست می آورده و به همین جهت سعی در تغییر تصمیم شما داشته است.
فروشنده دوم با این کار سعی در جلب اطمینان شما و در نهایت جوش دادن معامله را دارد اما در عمل چه اتفاقی افتاده است. شما نه تنها به او اعتماد نکرده اید بلکه دچار تردید بیشتری نیز شده اید که گوشی های تقلبی در بازار وجود دارد که امکان تشخیص آنها از اصل، برای شما امکانپذیر نیست.
شما فهمیده اید برخی گوشی ها سود بیشتری برای فروشندگان دارند و آنها در ارائه پیشنهادهای خود، کسب سود بیشتر را بیش از رضایت شما لحاظ می کنند. در این جا هم به اندازه کافی برای خرید قانع نمی شوید و مغازه را ترک می کنید.
از وقتی که با اطمینان به انتخاب خود وارد بازار شده اید زمان زیادی نمی گذرد اما حالا حتی مطمئن نیستید که موفق به خرید خواهید شد یا نه. در همین حین مغازه ای کوچک در گوشه خلوت تر از بازار توجه شما را به خود جلب می کند.
نگاهی به ویترین می اندازید و متوجه می شوید که تمام اجناس دارای برچسب قیمت هستند. گوشی مورد نظر خود را پیدا می کنید، در کمال تعجب درمی یابید که موبایل محبوب شما در اینجا از دو مغازه قبلی ارزان تر است! وارد مغازه می شوید و به فروشنده اعلام می کنید و با اعتماد به نفس از او می پرسید که آیا گوشی مورد نظر تقلبی است یا کار کرده، فروشنده گزینه هیچ کدام را برای پاسخ به سوال شما انتخاب می کند و در توجیه تفاوت قیمت، دورافتادگی مغازه و دسترسی دشوار به آن را بهانه قرار می دهد و پایین تر بودن قیمت ها را به عنوان تشویقی برای ایجاد انگیزه در مشتری ها برای سرکشی به این بخش از بازار عنوان می کند.
برچسب قیمت و توجیه منطقی فروشنده، شما را برای خرید از این فروشگاه قانع می کند، ضمن این که فروشنده نه تنها پیشنهاد دیگری مطرح نمی کند، بلکه انتخاب شما را نیز تایید می کند. همه چیز برای انجام معامله مهیا است. فقط مانده مرحله آماده سازی و تحویل گوشی!
آماده سازی گوشی مرحله ای است که رضایت شما در آن نقشی ندارد و این مرحله شامل تلاش فروشنده برای ارائه برنامه هایی است که به تشخیص وی باید روی گوشی شما نصب شود و فقط پرداخت هزینه آن بر عهده شما است.
هزینه این برنامه های زوری، بسته به قیمت گوشی متفاوت است. جالب آنکه بخش زیادی از این برنامه ها اصلا کاربردی برای شما ندارد و حتی تعدادی از آنها در کشور ما غیرقابل استفاده هستند. برخی برنامه ها نیز نسخه آزمایشی بوده و بعد از مدت کوتاهی غیرفعال و بی استفاده می شوند.
اما گوشی بدون گذشتن از این مرحله به شما تحویل داده نمی شود و اگر دانش تان در این رابطه کافی نباشد، فروشنده می تواند به راحتی شما را برای مرحله بعدی یعنی خرید کیف، قاب و برچسب های گران قیمت آماده کند.
آخرین باری که به یکی از مراکز خرید موبایل سر زده بودم، به طور اتفاقی در جریان گفتگوی بین فروشنده و خریدار قرار گرفتم؛ خریداری که به فروشنده اجازه نصب برنامه در گوشی خود را نمی داد و حاضر به پرداخت هزینه آن نبود. در مقابل با تهدید فروشنده مواجه شد که اگر از بابت عدم نصب این برنامه ها، مشکلی برای گوشی پیش بیاید، ما به عنوان فروشنده هیچ مسئولیتی به عهده نخواهیم گرفت!
در نهایت خریدار به نصب برنامه ها رضایت داد و از آن مهمتر هزینه آن را نیز پرداخت. البته آقای فروشنده اعلام نکرد که اگر پس از نصب برنامه ها، گوشی دچار مشکل شود، مسئولیت آن را خواهد پذیرفت؟
البته حتی اگر گوشی خود را خریداری کرده و تمام دستورات فروشنده را نیز مو به مو اجرا کردید، هنوز کار شما در بازار به پایان نرسیده است. ممکن است همان روز یا مدتی بعد از آن، متوجه شوید که باز هم گوشی خود را به قیمتی بسیار بالاتر از قیمت واقعی آن خریداری کرده اید. نگران نباشید، برای این مشکل شما توجیه بسیار قانع کنده ای در بازار وجود دارد، بالا بودن هزینه ها و اجاره مغازه ها! که بخشی از آن باید از جیب شما تامین شود!
البته ناگفته نماند که فروشندگان زیادی در بازار موبایل فعالیت می کنند که بخش بزرگی از آنها انسان های درستکار و منصفی هستند و با راهنمایی های به موقع و صحیح، شما را در ثبت یک تجربه خرید موفق، یاری می کنند و تعداد معدودی نیز با سوءاستفاده از شرایط موجود، اطمینان مشتریان را خدشه دار کرده و فضای کسب و کار دیگران را نیز با مخاطره مواجه می کنند.
در بازاری که هر کس، دیگری را به فروش اجناس تقلبی و دست دوم متهم می کند، علاوه بر سایرین، اعتبار خود را نیز زیر سوال می برد و در حقیقت مجموعه ای به نام بازار را به ورطه بی اعتمادی می کشاند.
اما با ضعیف شدن اعتماد خریداران به مراکز خرید، حالا رقبای تازه وارد و فروشگاه های اینترنتی جای خود را در بین مشتریان باز کرده و با ارائه قیمت های مناسب و گاهی تسهیلات کوچک، کسب و کار خود را به سرعت توسعه می دهند و هر روز قدرتمندتر از پیش می شوند.
در این فروشگاه های جدید دیگر خبری از تحمیل نرم افزار و لوازم جانبی و قیمت های متفاوت نیز نیست. فعلا هم اخبار زیادی از گوشی های کار کرده و تقلبی گزارش نشده است.
در این بین ایجاد رقابت و دسترسی به منابع بیشتر برای خرید مطمئن تر، در نهایت به نفع مشتری است، به شرط آن که خریداران نیز دانش خود را در این زمینه بالاتر ببرند و یا قبل از خرید با افراد آگاه مشورت کنند و حتی المقدور به همراه آنها به مراکز خرید مراجعه کنند.
کسب اطلاع از هر دو منبع مجازی و واقعی به انجام خرید بهتر کمک می کند. اگر قصد خرید گوشی از فروشگاه های اینترنتی را دارید، قبل از خرید، با مراجعه به بازار موبایل، از نزدیک آن را بررسی کنید و در دستان خود امتحان کنید.
اگر خرید مستقیم را ترجیح می دهید، قبل از آن در رابطه با قیمت محصول در فروشگاه های مجازی تحقیق کنید و نظرات سایر کاربران را مورد مطالعه قرار دهید و از لوازمی که به همراه گوشی باید تحویل بگیرید مطلع باشید. در لحظه آخر و قبل از خروج از مغازه، قبل از آنکه گوشی را در بسته تحویل شما دهند، باز هم بررسی نهایی را از نظر سلامت ظاهری محصول انجام دهید.
حتما از فروشنده فاکتور فروش بخواهید (این یک الزام و قانون صنفی است) و مدل محصول موجود در فاکتور را با نام گوشی که خرید کرده اید، مطابقت دهید. از پرداخت هزینه اضافی برای گارانتی های نامعتبر خودداری کنید.
برای خرید از فروشگاه های اینترنتی، در مورد نحوه پرداخت و تحویل گوشی تحقیق کنید. سابقه فروشگاه مجازی را در تحویل درست کالا بررسی کنید. نظر کاربران را در این رابطه مطالعه کنید اما به همه آنها اطمینان نکنید و بالاخره به هر نحوی که می توانید راه را بر سوءاستفاده سودجویان ببندید.
