"ولی کامپیوترم را همین تازگی خریده ام!" با این جمله شکایت خود را مطرح می‌کنید. ولی در واقع شش سال پیش بود که شما به فروشگاه رفتید و تصمیم گرفتید از تخفیف بی‌نظیری بهره ببرید. بعد در حالی که کم مانده موهای سر خود را بکنید، از خود می‌پرسید: "پس چرا انقدر طول می‌کشد تا این برنامه باز شود؟"
اگر کارشناس آی تی نیستید ولی دوست ندارید هر بار که لباس نو می‌خرید، کامپیوتر خود را نیز تعویض کنید، ما لیستی از کلک‌های ساده برای شما تهیه کرده، تا بتوانید بهتر از کامپیوتر پی سی یا مک خود نگهداری کنید – نکات ساده‌ای که برای هر کسی با هر میزان دانش درباره کامپیوتر مفید است.
۱. یکپارچه سازی هارد دیسک – یا Defrag کردن
شاید اصلاً ندانید که این کار چیست، ولی هنگامی که بفهمید چقدر در نگهداری کامپیوتر اهمیت دارد تعجب خواهید کرد.
یکپارچه سازی (Defragmentation) سرعت خواندن فایل‌ها توسط کامپیوتر شما را، بوسیله مرتب کردن ساختار داده‌های روی هارد دیسک، بالا می‌برد.
حتی هارد دیسک های امروزی نیز در طول زمان، بخاطر نحوه ذخیره سازی فایل‌ها، سرعت خود را از دست می‌دهند. هنگامی که هارد دیسک فایل‌های جدید را می‌نویسد یا فایل‌های قدیمی را پاک می‌کند، آنها قطعه قطعه شده و در بخش‌های مختلف هارددیسک ذخیره می‌شوند، به جای اینکه همه داده‌ها یک جا و در کنار هم ذخیره شود. این موضوع از بهره وری در هنگام دسترسی به فایل‌ها می کاهد.
شما احتمالاً فایل‌های زیادی دارید که هیچ وقت آنها را باز نمی‌کنید، ولی فضای ارزشمند هارددیسک شما را اشغال کرده‌اند، بنابراین با مرتب کردن قطعه‌های اطلاعات پراکنده روی هارددیسک، شما نه تنها فضای موجود بعنوان حافظه را افزایش می‌دهید، که دسترسی به این اطلاعات را نیز راحت‌تر می‌کنید. انجام آن نیز سخت نیست. برنامه‌های مخصوص این کار وجود دارد، مانند Smart Defrag ۳ (برای Windows ۸.۱) و iDefrag (برای سیستم عامل OS X اپل).
۲. پاک کردن فایل‌های غیرضروری
این روزها خیلی راحت می‌توان یک هارددیسک کوچک‌تر از ۲۰۰ گیگابایت را پر کرد. و هر چه این هارددیسک پرتر باشد، کار کردن با کامپیوتر سخت تر می‌شود. شما احتمالاً فایل‌های قدیمی زیادی دارید، که دیگر از آنها استفاده نمی‌کنید، ولی فضای ارزشمند کامپیوتر شما را اشغال کرده‌اند. برای تشخیص این فایل‌ها تنها کافی است که یک اپلیکیشن دانلود کنید.
برنامه‌های مختلفی در بازار برای پی سی و مک موجود است. برای پی سی، SpaceSniffer یا WinDirStat می‌تواند به شما کمک کند تا ببینید کدام فایل‌ها بیشترین حجم از هارددیسک شما را اشغال کرده‌اند.
اگر از سیستم عامل OS X و کامپیوتر مک استفاده می کنید، راه ساده‌تری هم وجود دارد، با امکان جستجوی Finder. این برنامه به شما امکان می‌دهد که هر چیز روی کامپیوتر مک شما وجود دارد، از جمله اپ ها و برنامه‌ها، هارددیسک ها، فایل‌ها، فولدرها و درایوهای دی وی دی را، به شکلی بصری و کاربردی مشاهده کنید.
۳. جلوگیری از اجرای خودبخود برنامه‌ها
این یکی از سریع‌ترین روش‌ها برای بالا بردن سرعت کامپیوتر شما – بخصوص در هنگام روشن شدن – است. شما می‌توانید در زمان اجرا ببینید که چه برنامه‌هایی روی کامپیوتر شما فعال است و آن‌هایی که می‌خواهید را متوقف کنید.
اگر کامپیوتر پی سی دارید، می‌توانید از ابزار مجانی Autoruns استفاده کنید، که برنامه‌هایی که خودبخود اجرا می‌شوند را کنترل می‌کند.
۴. از بین بردن ویروس ها و "بدافزارها"
برخی معتقدند که بدون نرم افزارهای ویروس‌یاب هم می‌توان سر کرد. به گفته آنها این نرم افزارها، بخصوص در پی سی های قدیمی تر، حافظه و قدرت زیادی از کامپیوتر را مصرف می‌کند. ولی کسانی که متخصص نیستند، بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنند و نرم افزارهای ویروس‌یاب نصب کنند.
شما باید نرم‌افزار ویروس‌یاب خود را بر اساس مشخصات کامپیوترتان انتخاب کنید. از جمله این برنامه‌ها که کمترین حافظه و قدرت کامپیوتر شما را مصرف می‌کند، می‌توان به Microsoft Security Essentials، Panda Cloud و Avira اشاره کرد. برای پی سی این لیست خیلی بلندبالا است.
با این که افسانه در امان بودن کامپیوترهای مک از دست ویروس ها به گوش همه رسیده، در صورتی که مک شما از حالت عادی کندتر شده است، احتمال وجود ویروس را نادیده نگیرید. با یک ابزار مجانی، مانند ویروس‌یاب Avast یا Sophos می‌توانید خود را بیمه کنید.
۵. استفاده از برنامه‌های تحت وب
چرا به خود دردسر بدهید و نرم‌افزار Office را نصب و اجرا کنید، در حالی که همه آن کارها را می‌توان با برنامه‌های Google Docs، Adobe Buzzword یا Peepel انجام داد. امروزه برنامه‌های تحت وب، که می‌توانید در مرورگر خود از آنها استفاده کنید، تقریباً از پس هر کاری بر می‌آیند. آنها دو برتری نیز دارند: سرعت اجرای آنها بسیار بیشتر است و هارددیسک شما را پر نمی‌کنند.
اگر شما این پنج قدم را اجرا کردید، ولی کامپیوتر شما همچنان کند است، شاید وقت آن باشد که با یک کارشناس تماس بگیرید – یا روی یک دستگاه جدید سرمایه‌گذاری کنید.
