مارک روسینویچ، مدیر فنی آژور و مهندس ارشد کمپانی در جریان برگزاری کنفرانس که با محوریت مفهوم متن-باز برگزار شده بود، سخنانی را به زبان آورد که شاید شنیدن این جملات بسیاری را به تعجب وا دارد. وی در این کنفرانس متن باز شدن سیستم‌عامل ویندوز را کاملا ممکن خواند.

به نظر می‌رسد مایکروسافت به سمت ممکن کردن غیرممکن‌ها پیش می‌رود، چراکه به اعتقاد مهندس ارشد این کمپانی، این مایکروسافت جدید است. مارک روسینویچ که در جریان کنفرانس متن-باز به سخنرانی پرداخت، متن باز شدن سیتسم عامل ویندوز را امکان پذیر خواند.

در حال حاضر در دنیای کامپیوتر، سیستم‌عامل‌ها به دو دسته‌ی اصلی متن-باز و بسته تقسیم می‌شوند. از جمله‌ی سیستم‌عامل‌هایی که کد منبع خود را در اختیار دیگران قرار نمی‌دهند می‌توان به OS X اپل و همین طور ویندوز مایکروسافت اشاره کرد، چراکه هیچ یک از دو کمپانی اپل و مایکروسافت کدهای توسعه یافته برای اجرای این سیستم‌عامل‌ها را در اختیار عموم مردم قرار نمی‌دهند. در مقابل سیستم‌عامل‌های متن باز که گنو/لینوکس شاخص‌ترین نمونه از آن است، در کنار سیستم‌عامل، امکان دسترسی به کدهایی که سیستم‌عامل با آن توسعه یافته را در برای کاربران و علاقمندان ممکن می‌کند. با استفاده از چنین امکانی، توسعه‌دهندگان قادرند با دستیابی به کد منبع، توزیع‌های متفاوتی از یک سیستم‌عامل را منتشر کنند که هر یک با ویژگی‌های منحصر به فردی همراه هستند.

همیشه بین طرفداران نرم‌افزار‌های متن-باز و محصولات انحصاری، مجادلاتی به راه بوده است، بطوری که طرفداران جنبش متن-باز استفاده از خرد جمعی را به موجب در دسترس بودن کد منبع نرم‌افزار، دلیلی بر غالب بودن نرم‌افزار‌های متن باز بر نرم‌افزار‌های انحصاری خوانده‌اند، چراکه از نظر این افراد امکان تغییر در کد توسط افراد مختلف و تجمیع ایده‌ها برای بهبود عملکرد نرم‌افزار باعث بهبود کلی نرم‌افزار‌های متن باز می‌شود. در مقابل عدم انتشار کد منبع و انحصارگرایی نیز محاسنی دارد که بزرگ‌ترین آن سرازیر شدن درآمد حاصل از فروش نرم‌افزار یا گواهی استفاده از محصولات نرم‌افزاری است که مایکروسافت با پیروی از آن از ابتدای تاسیس موفق شده تا اندوخته‌ای مناسب را برای خود جمع آوری کند.

تغییر سیاست‌ها در مایکروسافت و متن باز کردن سیستم‌عامل ویندوز را باید به‌عنوان یک تغییر انقلابی در این کمپانی نرم‌افزاری خواند. در دوره‌ی ریاست بیل گیتس و استیو بالمر در ردموند، حرفی از تغییرات در سیاست‌های مایکروسافت نبود. در اختیار داشتن یک پلتفرم بسته به معنای کنترل انتشار سیستم‌عامل و بسته‌های بروزرسانی، کنترل تجربه کاربری و در نهایت کنترل چرخه‌ی درآمد حاصل از فروش گواهی یا سیستم‌عامل بود.

تغییرات در مایکروسافت از سال گذشته و با تکیه زدن ساتیا نادلا بر صندلی مدیرعاملی این کمپانی بزرگ نرم‌افزاری آغاز شده است. بزرگ‌ترین کمپانی نرم‌افزاری جهان با ریاست ساتیا نادلا، در حال تغییر سیاست‌های خود بصورت آرام اما بنیادین است. مایکروسافت دیگر یک کمپانی صرفا نرم‌افزاری نیست و ساتیا نادلا با تبیین برنامه‌های خود برای این کمپانی، مایکروسافت را به یک شرکت با تمرکز روی سرویس‌های ابری و موبایل کرده تبدیل کرده است. نادلا معتقد است باید مایکروسافت را تبدیل به یک کمپانی حول پلتفرم کرد. هدف نادلا کسب درآمد و موفقیت از طریق ارائه‌ی سرویس‌هایی نظیر آفیس 365 است که مبتنی بر سرویس‌های ابری است. ساتیا نادلا درصدد هدف قرار دادن مشتریان و کاربران مایکروسافت از طریق سرویس‌هایی نظیر ورد و اکسل فارغ از سیستم‌عامل مورد استفاده توسط کاربران است.

 سال گذشته مایکروسافت از ویندوز 10، آخرین نسخه‌ از سیستم‌عامل ویندوز رونمایی کرد. این کمپانی بروزرسانی به آخرین نسخه از سیستم عامل خود را برای کاربران ویندوز 7 و ویندوز 8 رایگان اعلام کرده است. ردموندی‌ها پا را فراتر نهاده و حتی بروزرسانی به ویندوز 10 را برای کاربرانی که از نسخه‌ی کپی شده‌ی ویندوزهای پیشین مایکروسافت استفاده می‌کنند، رایگان اعلام کرده است. این اقدام ثابت می‌کند که مایکروسافت در جهت تغییرات گام برمی‌دارد و به این نتیجه رسیده که موفقیت یا شکست کمپانی در موفقیت یا شکست سیتسم‌عامل ویندوز خلاصه نشده است.

هدف نادلا کسب درآمد و موفقیت از طریق ارائه‌ی سرویس‌های ابری است.

هرچند روسینویچ امکان متن-باز شدن ویندوز را دور از واقعیت نخوانده، اما به این نکته نیز اشاره کرده که نباید انتظار متن-باز شدن ویندوز را در آینده‌ی نزدیک داشت. مایکروسافت نیز بصورت رسمی خبر از تلاش این کمپانی برای متن-باز کردن ویندوز نداده است. با این حال روسینویچ این موضوع را ادامه‌دار خوانده و به این نکته اشاره کرده که چنین مساله‌ای اجتناب ناپذیر است.

شاید مطرح کردن چنین موضوعی در مایکروسافت ده سال پیش برابر با امضای حکم خروج از مایکروسافت بود، اما این روز‌ها متخصصان مایکروسافت، تغییرات بنیادین در سیاست‌های مایکروسافت را پیش بینی می‌کنند.

جیم آلچین، مدیر بخش ویندوز در سال ۲۰۰۱ در اظهار نظری جالب در خصوص متن-باز چنین گفت:

متن-باز را باید نابودکننده‌ی مالکیت فکری خواند. من تصور نمی‌کنم که مفهومی خطرناک‌تر و بدتر از متن-باز بودن بتواند صنعت نرم‌افزار را تهدید کند.

استیو بالمر، مدیرعامل پیشین مایکروسافت نیز در این خصوص اظهار نظر کرده است:

لینوکس سرطانی است که در صورت تماس با هر چیزی، آن را نابود می‌کند.

اما همه چیز تغییر می‌کند، چنانچه اپل و IBM‌ نیز که روزی دشمن همدیگر بودند، حال با یکدیگر همکاری می‌کنند. مایکروسافت سال گذشته فریم‌ورک NET. را متن-باز اعلام کرد. این کمپانی فریم‌ورک دات‌نت را برای توسعه‌ی اپلیکیشن‌های ویندوزی در اختیار توسعه‌دهندگان قرار داده است، اما هم اینک توسعه‌دهندگان می‌توانند از این فریم‌ورک برای توسعه‌ی اپلیکیشن‌ها برای سایر پلتفرم‌ها نیز استفاده کنند. آژور، پلتفرم ابری مایکروسافت است که از اپلیکیشن‌های تحت وب تا ماشین‌های مجازی را پشتیبانی می‌کند. این سرویس ابری از لینوکس نیز پشتیبانی می‌کند.

با توجه به اقدامات در پیش گرفته شده توسط مایکروسافت می‌توان به روشنی دید که ردموندی‌ها نمی‌خواهند بار دیگر تلخی شکستی را که در دنیای موبایل تجربه کردند، مزه کنند. این کمپانی در حال تبیین سیاست‌های آینده خود است. این کمپانی سیاست‌های خود در مورد بروزرسانی ویندوز را تغیر داده و حتی امکان بروزرسانی رایگان ویندوز 10 برای کاربرانی را که نسخه‌ی کپی شده‌ی ویندوز 7 یا 8 را در اختیار دارند، امکان‌پذیر کرده است. امکان استفاده از اپلیکیشن‌های اندرویدی در پلتفرم ویندوز از دیگر مواردی است که بحث‌هایی در مورد آن مطرح شده، اما هنوز زمان زیادی باقی مانده تا کاربران نتیجه‌ی این تغییرات را در محصولات مایکروسافت ببینند.

در حال حاضر افرادی در مایکروسافت تصمیم می‌گیرند که می‌توانند به خوبی دگردیسی دنیای فناوری را به روشنی ببینند. مایکروسافت به آرامی در حال ورود به دنیای متن باز است و هم اینک بیش از ۱٫۰۰۰ مخزن در GitHub ایجاد کرده است.

نظر شما در این خصوص چیست؟ آیا مایکروسافت در مسیر صحیحی قدم می‌گذارد؟ در صورت متن-باز شدن ویندوز، سرنوشت این سیستم‌عامل چگونه خواهد بود؟