فتوشاپ علاوه بر یك نرم‌افزار قوی در زمینه طراحی و گرافیك، یك آتلیه كامل عكاسی نیز بوده و تمامی فعالیت‌هایی را كه یك عكاس در آتلیه عكاسی خود به انجام آن نیاز دارد، در خود جای داده است. البته اگر بخواهیم یك آتلیه كامل برای كارهای عكاسی داشته باشیم، بهتر است به جای فتوشاپ از نرم‌افزار دیگر شركت ادوب در زمینه عكاسی به نام Light room استفاده كنیم.

اما به هر حال در فتوشاپ نیز ابزار‌هایی برای عكاسی گنجانده شده است كه در این مطلب قصد داریم آنها را با هم بررسی كنیم.

این ابزارها كه هشتمین گروه از مجموعه ابزارهای رتوش و طراحی هستند نیز ماهیت قلم‌مویی دارند و پس از انتخاب آنها می‌توانیم با كلیك راست در محیط كاری نسبت به تغییر مشخصات قلم‌مو (اندازه، سختی و نوك قلم) اقدام كنیم. وظیفه این ابزارها در واقع شبیه‌سازی اموری است كه در مراحل ظهور عكس انجام می‌گیرد.

در عكاسی سنتی برای ظهور عكس، نگاتیو در مقابل كاغذ حساس عكاسی قرار داده می‌شود، سپس از طریق تاباندن نور به نگاتیو، تصویر آن روی كاغذ حساس نقش می‌بندد و پس از قرار دادن آن در محلول ثبوت، عكس ظاهر می‌شود. بعضی مواقع، جزئیات بخشی از نگاتیو دقیقا روی عكس دیده نمی‌شود. در چنین شرایطی، به محل‌های روشن‌تر نور بیشتری داده می‌شود یا از تابیدن نور بیشتر به محل‌های تیره جلوگیری می‌شود. جلوگیری از نوردهی را «داجینگ» یا سایه انداختن و نوردهی اضافی به یك قسمت را «سوزاندن» می‌نامند. برای افزایش تیرگی تصویر باید نور بیشتری به محل مورد نظر از تصویر تابیده شود.

به این منظور عكاس دست خود را مقابل منبع نور قرار می‌دهد و آن را به قسمت دلخواهی از تصویر هدایت می‌كند. به همین دلیل ابزاری كه عمل تیره‌تر كردن تصویر را انجام می‌دهد، با شكل دست نمایش داده می‌شد. در حالت داجینگ نیز به كمك یك شابلون كه دارای یك دسته است، جلوی نوردهی به صورت كامل گرفته می‌شود. در این مجموعه نیز 2 ابزار با همین نام برای افزایش روشنایی (Dodge) یا كاهش روشنایی (Burn) بخش مورد نظر از تصویر گنجانده شده كه در 3 وضعیت قابل استفاده‌اند.

برای هر تصویر 3 محدوده از لحاظ روشنایی می‌توان در نظر گرفت.

1ـ محدوده روشن تصویر High light

2ـ محدوده تیره تصویر Shadow

3 ـ محدوده‌ای كه بین این دو محدوده قرار گرفته و با عنوان Midtones یا میانمایه نامیده می‌شود.

Dodge و Burn

پس از انتخاب هریك از این دو ابزار فوق، از قسمت Range در نوار Option می‌توانیم محدوده مورد نظر را جهت روشن‌تر یا تیره‌تر كردن، انتخاب كنیم. یعنی اگر بخواهیم نتیجه فقط در محدوده‌های تیره اعمال شود، گزینه Shadowو برای محدوده‌های روشن تصویر گزینهHighlight و برای تاثیر‌گذاری میانمایه‌های تصویر گزینه Midtones را انتخاب می‌كنیم.

Sponge

از سومین ابزار این گروه برای تنظیم غلظت رنگی تصویر می‌توان استفاده كرد. در صورتی كه پس از انتخاب این ابزار در قسمت Mode نوار Option گزینهSaturate انتخاب شود با استفاده از ابزار، غلظت رنگی قسمت اعمال شده افزایش یافته و در صورتی كه گزینه Desaturate را انتخاب كنیم، غلظت رنگی بخش استفاده شده كاهش می‌یابد.

ابزارهای برداری

سومین مجموعه ابزارهایی كه در جعبه‌ابزار فتوشاپ پس از مجموعه ابزارهای طراحی و رتوش می‌بینیم با نام ابزار‌های برداری نامگذاری شده‌اند. ویژگی خاص این مجموعه ابزارها همان گونه كه از اسم آنها پیداست ویژگی برداری آنهاست؛ یعنی اشكالی كه با این مجموعه ایجاد می‌شوند نسبت به تبدیل اندازه حساس نبوده و به هر اندازه دلخواه امكان افزایش یا كاهش سایز چاپی برای آنها می‌توان در نظر گرفت.

اولین عضو این مجموعه ابزار Pen است كه با استفاده از آن می‌توانیم نسبت به ایجاد شكل دلخواه خود اقدام كنیم. روش استفاده از این ابزار به این صورت است كه پس از انتخاب این ابزار با كلیك در فضای كاری، نقطه‌ای با نام نقطه عطف (Anchor point) ایجاد شده سپس با حركت ماوس و كلیك دوباره نقطه عطف جدیدی ایجاد می‌شود. با تكرار این عمل می‌توانیم اشكال دلخواه خود را به وجود آوریم. برای ایجاد حالت منحنی در نقاط عطف كافی است هنگام كلیك جهت ایجاد نقطه عطف، دكمه ماوس را رها نكرده و با درگ ماوس خط ایجاد شده را به صورت منحنی دلخواه خود درآوریم. برای بستن شكل ایجاد شده با این ابزار، باید آخرین كلیك را روی اولیه نقطه ایجاد شده انجام دهیم تا شكل بسته شود.

این ابزار در 2 حالت Shape Layer (شكل لایه‌دار) و Path (مسیر) قابل استفاده بوده كه از نوار Option ابزار قابل تنظیم است.

با استفاده از این ابزار در حالت Shape Layer لایه جدیدی در پانل لایه ایجاد می‌شود كه شكلی متفاوت از بقیه لایه‌ها دارد و شامل 2 قسمت است. قسمت اول رنگ شكل ایجاد شده را نشان داده و قسمت دوم شكل ترسیم شده را به صورت ماسك برداری نمایش می‌دهد. با 2 بار كلیك روی قسمت مربوط به رنگ می‌توانیم رنگ شكل ایجاد شده را عوض كنیم و به رنگ دلخواه خود درآوریم.

از موارد كاربرد این ابزار می‌توان ایجاد پس‌زمینه‌های منحنی شكل در لبه یا اطراف پروژه را نام برد. یكی دیگر از كاربرد‌های این ابزار ایجاد مسیر دلخواه جهت تایپ متن است؛ یعنی ابتدا با این ابزار مسیر دلخواه خود را ترسیم می‌كنیم، سپس با انتخاب ابزار متن و كلیك روی مسیر ایجاد شده، با این ابزار می‌توانیم متن خود را روی آن قرار دهیم.

این ابزار هم‌خانواده‌های دیگری نیز دارد كه در آینده درباره آنها صحبت خواهیم كرد.