نخستین رابطه نوزاد با دنیای خارج از طریق لمس کردن حاصل می شود. لمس کردن نوزاد تاثیر بسزایی در ارتباط عاطفی، احساس امنیت و اعتماد او به محیط اطرافش دارد. کودکانی که از سوی پدر و مادر با محبت لمس می شوند؛ احساس آرامش بیشتری دارند. والدین می توانند با ماساژ دادن و تماس های محبت آمیز با نوزاد خود، به او ابراز محبت کنند و از همان ابتدا به شکل گیری اعتماد به نفس او کمک کنند.
ماساژ کودک یک راه شگفت انگیز و موثر برای برقراری ارتباط با اوست. نوزادان خیلی زود متوجه خواهند شد که این تماس های ملایم نشان دهنده عشق و علاقه اطرافیان به آنهاست.
ماساژ برای نوزاد چه فوایدی دارد؟
ماساژ، گردش خون را بهبود می بخشد که این امر باعث شاداب شدن پوست کودک می شود. ماساژ سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت می کند؛ همچنین موجب کاهش بسیاری از دردهای مزمن در بدن کودک می شود. از دیگر فواید ماساژ محکم کردن عضلات او انعطاف مفاصل است. معمولا کودکانی که از نوزادی توسط والدین ماساژ داده می شوند کمتر گریه می کنند و در برابر بیماری و ناراحتی مقاومتر می شوند.
با ماساژ، دستگاه گوارش تقویت می شود و هضم و دفع بهتر انجام می گیرد. کودکان کمتر به قولنج، یبوست و اسهال مبتلا می شوند. ماساژ همچنین به بهتر شیر خوردن کودکان کمک می کند. کودکانی که ماساژ را تجربه می کنند آرامتر به خواب می روند و شب ها پدر و مادر خود را برای خوابیدن دچار مشکل نمی کنند. در هنگام بیداری نیز سرحالتر و خوش اخلاق ترند. ماساژ همچنین به بهبود کار دستگاه تنفسی نیز کمک می کند.
مزایای ماساژ فقط متوجه نوزادان نیست بلکه برای والدین هم منافع خوبی دارد. این عمل ضمن ایجاد احساس آرامش در والدین باعث بالا رفتن حساسیت آنها نسبت به حرکات کودکشان می شود.
این دسته از والدین به دلیل تماس چشمی که در طول ماساژ با نوزاد خود دارند؛ شناخت و درک بهتری نهسبت به عکس العمل های او پیدا می کنند. همین درک ویژه به نگهداری بهتر آنها از کودکشان کمک می کند.
شرایط لازم برای ماساژ نوزاد
- نوزاد را وقتی که سرحال است برای ماساژ آماده کنید. فرزند شما نباید گرسنه یا کاملا سیر باشد. یک ساعت بعد از خوردن غذا و پس از استحمام فرصت مناسبی برای این کار است.
- زیورآلاتی که ممکن است هنگام ماساژ به نوزاد آسیب بزنند را از دست خود خارج کنید.
- ناخن دست هایتان را کاملا کوتاه کنید.
- قبل از ماساژ دست ها را با آب و صابون بشویید. همچنین دست ها را با به هم مالیدن یا قرار دادن در آلب ولرم به مدت سه تا چهار دقیقه گرم کرده و سپس خشک کنید.
- یک مکان ساکت و گرم را برای ماساژ دادن کودک پیدا کنید.
- دمای اتاق بهتر است حدود 26 درجه سانتیگراد باشد تا نوزاد بدون پوشش هم در آن احساس راحتی کند.
- حوله ای را روی تخت یا زمین پهن کنید و نوزاد را روی آن بگذارید.
- برای ماساژ دادن بهتر است از روغن های مخصوص بچه ها استفاده کنید.
نحوه ماساژ نوزاد
ماساژ را از زیر گردن شروع کنید و تا باسن ادامه دهید. ابتدا می توانید دست ها را روی قفسه سینه بگذارید، با استفاده از انگشتان شست، زیر گردن و اطراف استخوان قفسه سینه کودک را با حرکات دایره وار به ملایمت ماساژ دهید و بعد به آرامی به دو طرف قفسه سینه بروید. سپس به سراغ دست ها بروید و هر کدام را به نوبت ماساژ دهید. از مچ دست شروع کنید و تا زیر بغل کودک ادامه دهید.
در هنگام ماساژ به آرامی هر کدام از انگشتان، مفاصل و کل دست را لمس کنید. برای ماساژ ملایم شکم نوزاد از یک دست استفاده کنید. از ناحیه بالای ناف با حرکت دایره وار در جهت عقربه های ساعت ماساژ دهید. نظیر همان حرکتی که برای دست ها انجام دادید؛ پاها را هم به نوبت و به آرامی تا کشاله ران ماساژ دهید. همچنین با سر انگشتان خود تک تکانگشتان پای کودک را لمس کنید و با حرکات طولی کف پاهایش را ماساژ دهید. بهتر است ماساژ پشت و کمر را با استفاده از کف دست و حرکات دایره وار انجام دهید.
حرکات کششی بعد از ماساژ
پس از ماساژ دادن دست ها و پاهای نوزاد می توانید آنها را به آرامی حرکت داده و حرکات کششی را روی آنها اجرا کنید. برای این کار ابتدا دست های نوزاد را صاف و از مچ دست بگیرید و به بیرون بکشید و چند ثانیه به همین حالت نگه دارید. دست ها را به صورت ضربدری روی شکم قرار دهید، چند ثانیه نگه دارید و به نوبت جای دست ها را عوض کنید. بازوها را به سمت بالا بکشید و سپس به سمت پایین با زاویه قائمه نگه دارید. پاها را نیز به طور ضربدری روی شکسم قرار دهید و پس از چند ثانیه جای پاها را عوض کنید.
این نکات را از یاد نبرید
- دقت کنید که سطحی که کودک را روی آن قرار می دهید خیلی نرم نباشد که بدن نوزاد در آن فرو برود.
- هرگز کودک بیمار، خصوصا نوزاد تب دار را ماساژ ندهید. در آغوش گرفتن آنها در این شرایط برایشان آرامش بخش تر است.
- هیچگاه نوزاد تازه غذا خورده را ماساژ ندهید زیرا ممکن است استفراغ کند. البته ماساژ نوزاد گرسنه هم موجب بیقراری او می شود.
- زمانی که کودک تمایل به بازی دارد از ماساژ دادن او پرهیز کنید زیرا زیر دستان شما آرام نمی گیرد.
- مدت زمان ماساژ می تواند بین 5 تا 15 دقیقه ادامه داشته باشد که این بستگی به تمایل نوزاد دارد.
