سوال: آیا اضافه كردن مطالبی به نماز، نماز را باطل می‌كند؟

جواب: اگر چیزی كه جزء نماز نیست وارد نماز كنیم نماز باطل می‌شود. مگر اینكه دعا و ذكر باشد كه به قصد قربت گفتن آن اشكال ندارد.

اگر در این مدت اعتقادش این بوده که نمازهایش را صحیح می خوانده و در فراگیری احکام شرعی کوتاهی نکرده، نمازهای گذشته صحیح است.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای(مد ظله العالی):

نمازهای قبلی که با اعتقاد به صحّت به صورت مذکور خوانده صحیح است.

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):

در صورتی که در یادگیری مسأله کوتاهی کرده باشد باید تدریجاً نمازها را قضا کند.

حضرت آیة الله العظمی سیستانی(مد ظله العالی):

اگر جاهل قاصر بوده نماز صحیح است.

حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

بنابر احتیاط واجب باید نمازها را قضا کند.

جواب: اگر فقط سر خود را سهواً مقدار كمی از قبله برگرداند نماز او باطل نمی‌شود و اگر سر را به طرف راست یا چپ قبله برگرداند احتیاط واجب آن است كه نماز را دوباره بخواند. (توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1131)

جواب: اگر چیزی كه جزء نماز نیست وارد نماز كنیم نماز باطل می‌شود. مگر اینكه دعا و ذكر باشد كه به قصد قربت گفتن آن اشكال ندارد. (توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1263)

جواب: نمازش باطل نمی‌شود و اگر قند یا شكر و مانند اینها در دهان مانده باشد و در حال نماز كم كم آب شود و فرو رود نمازش اشكال پیدا می‌كند. (توضیح المسائل امام خمینی(ره) م 1155)

جواب: شك هائی كه نماز را باطل می‌كنند هشت تا می‌باشند:

1ـ شك در شماره ركعت‌های نماز دو ركعتی مثل نماز صبح و نماز مسافر، ولی شك در شماره ركعت‌های نماز مستحب دو ركعتی و بعضی از نمازهای احتیاط نماز را باطل نمی‌كند. 2ـ شك در شماره ركعت‌های نماز سه ركعتی.

3ـ آنكه در نماز چهار ركعتی شك كند كه یك ركعت خوانده یا بیشتر. 4ـ آنكه در نماز چهار ركعتی پیش از تمام شدن سجده دوم، شك كند كه دو ركعت خوانده یا بیشتر. 5ـ شك بین دو و پنج یا دو بیشتر از پنج. 6ـ شك بین سه و شش یا سه و بیشتر از شش. 7ـ شك در ركعت‌های نماز كه نداند چند ركعت خوانده است. 8ـ شك بین چهار و شش یا چهار و بیشتر از شش، چه پیش از تمام شدن سجده دوم باشد یا بعد از آن. (توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1165)

فتوای برخی از مراجع تقلید به شرح زیر است:

دفتر حضرت آیة الله العظمی خامنه ای(مد ظله العالی):

در فرض سوال هر زمانی که یادش آمد بلا فاصله قضاى تشهد فراموش شده را بجا بیاورد و دو سجده سهو نیز بعد از آن بخواند و نمازش صحیح مى‌باشد.

دفتر حضرت آیة الله العظمی سیستانی(مد ظله العالی):

نماز او صحیح است و باید دو سجده سهو بعد از نماز بیاورد و در سجده سهو طهارت شرط نیست.

دفتر حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):

هرگاه بعد از نماز کارى کند که صورت نماز را به هم مى زند یا نماز را باطل مى کند (مثل این که پشت به قبله کند) باید قضاى سجده و تشهّد را به جا آورد و نماز را بنابر احتیاط واجب اعاده کند و اگر کارى کند که سجده سهو مى آورد، بعد از قضاى سجده یا تشهّد احتیاط آن است که سجده سهو به جا آورد.

دفتر حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

احتیاط مستحب آن است که بعد از قضای تشهد دوباره نماز را بخواند.

چند استفتاء از آیةالله خامنه ای دام ظله:

جواب: در فرض مذكور باید نشسته و تشهد خوانده شود و بعد از آن بقیه نماز انجام شود.

الف) باید بلند شود و رکعت چهارم را بخواند و تشهّد و سلام نماز را بدهد و بعد دو سجده سهو براى سلام بى‌جا بجا آورد.

ب) اگر هنوز کارى نکرده که نماز باطل شود، یعنى پشت به قبله نکرده و وضوى خود را هم باطل نکرده، باید مثل مسأله قبل عمل کند.

جواب: در فرض مذكور اگر شك در وقوع آن دارد در صورتى كه از محل نگذشته باشد، واجب است آن را بیاورد و اگر از محل گذشته است به شك خود اعتنا نكند. ولى اگر شك در صحت و فساد آنچه كه انجام داده دارد نه شك در اصل وقوع آن، در این صورت حتى اگر هنوز در محل باشد به شك خود اعتنا نكند، البته نسبت به غیر از تكبیرة الاحرام و اركان دیگر در صورت اخیر احتیاط به اعاده قرائت و ذكر است به نیت قربت و در ركن احتیاط به اتمام نماز و اعاده آن است.