حدیث (1) امام على علیه السلام :

قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام لِلْحَسَنِ ابْنِهِ علیه السلام یَا بُنَیَّ أَ لَا أُعَلِّمُكَ أَرْبَعَ خِصَالٍ تَسْتَغْنِی بِهَا عَنِ الطِّبِّ فَقَالَ بَلَى یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ قَالَ لَا تَجْلِسْ عَلَى الطَّعَامِ إِلَّا وَ أَنْتَ جَائِعٌ وَ لَا تَقُمْ عَنِ الطَّعَامِ إِلَّا وَ أَنْتَ تَشْتَهِیهِ وَ جَوِّدِ الْمَضْغَ وَ إِذَا نِمْتَ فَاعْرِضْ نَفْسَكَ عَلَى الْخَلَاءِ فَإِذَا اسْتَعْمَلْتَ هَذَا اسْتَغْنَیْتَ عَنِ الطِّب‏

در سفارشى به فرزند خود امام مجتبى علیه السلام فرمودند: فرزندم! آیا چهار نكته به تو نیاموزم كه با رعایت آنها از طبیب بى نیاز شوى؟ عرض كرد: چرا، اى امیرالمؤمنان. حضرت فرمودند: تا گرسنه نشده اى غذا نخور و تا اشتها دارى از غذا دست بكش و غذا را خوب بجو و قبل از خوابیدن قضاى حاجت كن. اگر این نكات را رعایت كنى، از مراجعه به طبیب بى نیاز مى شوى.

خصال ص 229

حدیث (2) امام رضا علیه السلام :

اِثنانِ عَلیلانِ أَبَدا : صَحیحٌ مُحتَمٍ و َعَلیلٌ مُخَلِّط؛

دوگروه همیشه مریضند، سالمى كه پرهیز میكند و مریضى كه پرهیز نمیكند.

فقه الرضا ص 340

حدیث (3) امام رضا علیه السلام :

إِنَّ اللّه  تَبارَكَ وَ تَعالى لَم یُبِح أَكلاً وَ لا شُربا إِلاّ ما فیهِ المَنفَعَةُ و َالصَّلاحُ و َلَم یُحَرِّم إِلاّ ما فیهِ الضَّرَرُ و َالتَّلَفُ و َالفَسادُ،فَكُلُّ نافِعٍ مُقَوٍّ لِلجِسمِ فیهِ قُوَّةٌ لِلبَدَنِ فَهُوَ حَلالٌ؛

خداوند تبارك و تعالى هیچ خوردنى و نوشیدنى را حلال نكرده است مگر آن كه در آن منفعت و صلاحى بوده و هیچ خوردنى و نوشیدنى را حرام ننموده مگر آن كه در آ ن زیان و مرگ و فسادى بوده است پس هر چیز سودمندى مقوّى براى جسم، كه باعث تقویت بدن است حلال شده است.

مستدرك الوسائل و مستنبط المسایل ج16، ص333، ح20061

حدیث (4) امام صادق علیه السلام :

لا یَستَغنى أَهلُ كُلِّ بَلَدٍ عَن ثَلاثَةٍ یُفزَعُ إِلَیهِم فى أَمرِ دُنیاهُم وَ آخِرَتِهِم، فَإِن عَدِموا ذلِكَ كانوا هَمَجا: فَقیهٌ عالِمٌ وَرِعٌ و َأَمیرٌ خَیِّرٌ مُطاعٌ و َطَبیبٌ بَصیرٌ ثِقَةٌ؛

مردم هر شهرى به سه چیز نیازمندند كه در امور دنیا و آخرت خود به آنها رجوع كنند و چنانچه آن سه را نداشته باشند گرفتار جهل و نابسامانى مى شوند: دین شناسِ داناىِ پرهیزكار، حاكم نیكوكارى كه مردم از او اطاعت كنند و پزشك بصیرِ مورد اعتماد.

تحف العقول ص 321

حدیث (5) امام رضا علیه السلام :

لَیسَ مِن دَواءٍ اِلاّ و َهُوَ یُهیجُ داءً؛

دارویى نیست مگر این كه بیمارى دیگرى را تحریك مى كند.

كافی (ط - الإسلامیة) ج‏8، ص 273 ، ح409

حدیث (6) رسول اكرم صلى الله علیه و آله :

تَجَنَّبِ الدَّوَاءَ مَا احْتَمَلَ بَدَنُكَ الدَّاءَ فَإِذَا لَمْ یَحْتَمِلِ الدَّاءَ فَالدَّوَاء

تا هنگامى كه بدنت درد را تحمل مى كند از مصرف دارو بپرهیز، چنانچه درد را تحمل نكردى آنگاه از دارو استفاده كن.

مكارم الاخلاق ص 362

حدیث (7) رسول اكرم صلى الله علیه و آله :

ما خَلَقَ اللّه  تَعالى داءً إِلاّ وَ خَلَقَ دَواءً إِلاَّ السامَ؛

خداوند هیچ دردى را بى درمان نیافریده مگر سام (مرگ) كه درمان ندارد.

طب النبی ص19 {شبیه آن در بحارالأنوار(ط-بیروت) ج59، ص72، ح27 }

حدیث (8) امام رضا علیه السلام :

مَن أَرادَ أَن لا یُوذیَهُ مِعدَتُهُ فَلا یَشرَب بَینَ طَعامِهِ ماءً؛

هر كس مى خواهد معده اش آزارش ندهد، در بین غذا آب نخورد.

طب الرضا(ترجمه امیر صادقی) ص258 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 59، ص323

حدیث (9) امام صادق علیه السلام :

لَا تَدْخُلِ الْحَمَّامَ إِلَّا وَ فِی جَوْفِكَ شَیْ‏ءٌ یُطْفَأُ بِهِ عَنْكَ وَهَجُ الْمَعِدَةِ وَ هُوَ أَقْوَى لِلْبَدَنِ وَ لَا تَدْخُلْهُ وَ أَنْتَ مُمْتَلِئٌ مِنَ الطَّعَامِ.

داخل حمام نشو مگر در حالى كه در شكمت چیزى (غذایى) كه شدت حرارت معده را خاموش كند وجود داشته باشد، كه براى بدن موجب تقویت است و در حالى كه شكمت از غذا پر است نیز وارد حمام مشو.

کافی(ط-الاسلامیه) ج6 ، ص497 ، ح5

حدیث (10) امام رضا علیه السلام :

مَنْ أَرَادَ أَنْ لَا یَشْتَكِیَ مَثَانَتَهُ فَلَا یَحْبِسِ الْبَوْلَ وَ لَوْ عَلَى ظَهْرِ دَابَّتِه‏

كسى كه میخواهد از ناراحتى مثانه شكایت نكند بول خود را نگه ندارد و لو اینكه سوار اسب باشد.

طب الرضا ص35