خیلی از خانم‌ها وقتی در مورد آینده‌شان فکر می‌کنند، خود را در نقش یک مادر می‌بینند با فرزندی که همه دلبستگی آنهاست، ولی گاهی یک بیماری یا اختلال، این تصویر را خدشه‌دار می‌کند و اطلاعات غلط و توصیه‌های نادرست اطرافیان هم به این مشکل دامن می‌زند و خانم را دچار ترس و حتی یأس می‌کند...
مانند خانم پگاه که برایمان نوشته‌اند: مبتلا به سنگ کیسه صفرا هستم و می‌خواهم باردار شوم. شنیده‌ام بارداری برای خانم‌های مبتلا به این بیماری خطرناک است چون ممکن است به جنین آسیب برسد. خیلی ناراحتم. لطفا راهنمایی‌ام کنید؛می‌ترسم باردار شوم و اتفاقی برای فرزندم بیفتد.با دکتر فاطمه افتخار، جراح و متخصص زنان صحبت کرده‌ایم تا به این خانم بگوییم اوضاع آنقدرها که فکر می‌کنند بد نیست و بهتر بود از همان ابتدا به جای اینکه اجازه دهند اطلاعات غلط اطرافیان دچار استرسشان کند، با یک پزشک مشورت می‌کردند.
خانم دکتر! خانم‌های دچار بیماری‌های صفراوی می‌توانند باردار شوند؟
این موضوع ممنوعیت مطلق ندارد ولی خود بارداری ریسک ایجاد و تشدید سنگ کیسه صفرا را بالا می‌برد و علت آن افزایش هورمون‌هایی مثل استروژن در دوران بارداری است که زمینه سنگ‌سازی را افزایش و فرمول سنگ‌ها را تغییر می‌دهد.
معمولا چه خانم‌هایی در دوران بارداری به مشکل‌های صفراوی مبتلا می‌شوند؟
ریسک بروز این بیماری در خانم‌های چاق و دارای زمینه ژنتیکی بالاتر است و اگر خانمی باردار‌ی‌های مکرر هم داشته‌باشد، در معرض خطر قراردارد. معمولا این بیماری در خانم‌های لاغری که اولین بارداری را تجربه می‌کنند، اتفاق نمی‌افتد.
در چه مواردی برای مبتلایان به بیماری‌های صفراوی جراحی انجام می‌شود؟
گاهی سنگ‌های صفراوی باعث درد شدید می‌شوند و گاهی کوله‌سیستیت (عفونت صفراوی حاد) ایجاد می‌کنند و کیسه صفرا به کیسه چرک تبدیل می‌شود و احتمال پاره‌شدن آن و صدمه به جنین و مادر وجود دارد، در این موارد جراحی حتما لازم است، ولی اگر پزشک تشخیص دهد می‌توان با درمان آنتی‌بیوتیکی درمان انجام داد یا تا پایان بارداری صبر کرد، جراحی به بعد از بارداری موکول می‌شود. این به شرایط بیمار، بیماری و نظر پزشک بستگی دارد.
ممنوعیت‌های غذایی‌ای که برای افراد دچار بیماری‌های صفراوی وجود دارد، جنین را دچار کمبود و مشکل نمی‌کند؟
معمولا مصرف غذاهای چرب که باعث انقباض و درد شدید صفرا می‌شوند، برای این بیماران محدود می‌شود که تاثیر خاصی روی جنین ندارد.
جراحی برای مادر یا جنین مشکلی ایجاد نمی‌کند؟
احتمال خطر سقط و زایمان زودرس وجود دارد ولی این احتمال خیلی زیاد نیست. معمولا جراحی در 3 ماهه اول انجام نمی‌شود و پزشکان ترجیح می‌دهند آن را در 3 ماهه دوم و قبل از حجیم‌تر شدن زیاد رحم انجام دهند تا بتوانند دید خوبی داشته باشند. حتی در زیر 16 هفتگی می‌توان سنگ‌های صفراوی را با لاپاراسکوپ جراحی و خارج کرد.
استفاده از داروهای بیهوشی خطرناک نیست؟
نه، چون معمولا با توجه به شرایط مادر، از داروهای بیهوشی خاص یا روش‌های بی‌حسی دیگر استفاده می‌شود. گاهی بی‌حسی نخاعی برای خانمی بهتر است و گاهی بیهوشی عمومی ترجیح داده می‌شود و این به نظر متخصص بیهوشی بستگی دارد.
علایم بیماری‌های صفراوی معمولا چیست؟
درد قسمت فوقانی راست شکم زیر قفسه سینه، درد کولیکی قسمت راست بالای ناف و گاهی خارش.
این بیماری‌ها چقدر می‌توانند خطرناک باشند؟
اگر خیلی شدید باشند، خطرناک خواهند بود مثلا در کوله‌ستاز، املاح صفراوی به سمت کبد پس زده می‌شوند و هم برای مادر و هم جنین خطرناک هستند و امکان مرگ جنین زیاد است که در این صورت حتی ختم بارداری هم انجام می‌شود.
بیمار صفراوی خاصی وجود دارد که در صورت ابتلا به آن خانمی را از بارداری منع کنید؟
بله، اگر خانمی قبل از بارداری دچار بیماری‌های صفراوی باشد، با توجه به سونوگرافی و نتایج آزمایش‌ها و میزان علامت‌دار بودن بیماری تصمیم گرفته می‌شود. اگر خانمی به کوله‌ستاز مبتلا باشد، امکان صدمه به جنین و مادر وجود دارد ولی معمولا این موارد اندک هستند.
خارش می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به بیماری‌های صفراوی باشد؟
بله و باید خارش در خانم باردار بسیار جدی گرفته شود چون ممکن است علامت اولیه بیماری کوله‌ستاز باشد که خطرناک است و اگر دیر تشخیص داده شود، امکان از دست رفتن خانم هم وجود دارد. اگر خانمی دچار خارش باشد، حتما آزمایش‌هایی برایش درخواست می‌شود که اگر آنزیم‌های کبدی و بیلی‌روبین بالا باشد، باید به سرعت به آن رسیدگی و برای درمان اقدام کرد.
