ازدواج یك مسئولیت است و انسان باید مسئولیت خویش را به بهترین وجه انجام دهد.

امام صادق (علیه السلام ) فرمودند: ((هنگامى كه یوسف صدیق (علیه السلام ) برادرش ، بنیامین را دیدار كرد، پرسید: اى برادر، چگونه توانستى پس از من با زنى ازدواج كنى ؟! بنیامین جواب داد: پدرم به من دستور داد و گفت كه اگر مى توانم نسلى داشته باشم كه زمین را با تسبیح الهى زنده كند، چنان نمایم .))

همین مفهوم در روایتى از پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) نیز رسیده است : ((چه چیز مؤ من را باز مى دارد از این كه خانواده اى بگیرد تا خداوند نسلى را روزى او كند كه زمین را با ((لا اله الا اللّه )) سنگین سازد؟)).

به همین دلیل عزب (مجرد بودن ) مكروه است . در حدیثى از پیامبر صل الله علیه و آله آمده است : ((پست ترین مردگان شما عزب ها هستند.))

عده اى از ترس فقر ازدواج را به تاخیر مى اندازند. این عده نمى دانند كه ترسشان از فقر، خود، سوءظنى به خدا است . چرا كه در آیه كریمه آمده است:

وانكحوا الاایامى منكم و الصالحین من عبادكم و امامكم ان یكونوا فقرا یعنهم اللّه من فضله و اللّه واسع علیم (48) ((مردان و زنان بى همسر را همسر دهید و همچنین اگر غلامان و كنیزان صالح و درستكارى فقیر و تنگدست باشند، خداوند آنها را با فضل خود بى نیاز مى سازد و خداوند گشایش دهنده و آگاه است.

بنا براین اگر ترس از فقر مانع ازدواج شود، در واقع بدگمانى نسبت به شان خداوند خواهد بود(49).

آداب انتخاب همسر

1 - دیندارى مهم ترین ویژگى همسر است . امام صادق (علیه السلام ) مى فرمایند: ((هر گاه مردى به سبب جمال یا مال زنى با او ازدواج كند به همان واگذار مى شود و هر گاه به خاطر دینش با او ازدواج كرد، خداوند مال و جمال را نیز به او عطا كند.))

2 - اسلام ازدواج با فامیل را تشویق مى كند. امام زین العابدین (علیه السلام ) مى فرمایند: ((كسى كه براى خدا وصله رحم ازدواج كند، خداوند تاج فرشتگان را بر سر او مى نهد.))

3 - اسلام همواره تشویق مى كند كه مرد با زنى ازدواج كند كه توانایى بچه دار شدن را داشته باشد، نه زنى كه نازا باشد، ولو آن كه آن زن ، زیبا و خوش سیما باشد.

امام محمد باقر (علیه السلام ) مى فرمایند: ((بدانید كه زن سیاه اگر زایا باشد نزد من محبوب تر از زن زیباى نازا است .)) البته اسلام از جنبه زیبایى نیز غافل نیست و دستور مى دهد كه مرد مسلمان با زن زیبایى ازدواج كند كه مؤ من باشد و فرزند بسیار آورد.

4 - خردمندى از دیانت است . لذا از نظر شرع مكروه است كه انسان زن نادان و احمقى را به همسرى بگیرد. امیرالمومنین (علیه السلام ) مى فرمایند: ((از ازدواج با زن احمق بپرهیزید. زیرا همراهى با او موجب بلا و فرزندش موجب تباهى است .))