پس از ۹ ماه انتظار، با اولین گریه ها حضورش را اعلام می کند، اگر تا به امروز تمام نیازهایش را از طریق مادر تامین می کرده است، از این به بعد خواسته ها و نیازهایش رنگ و بوی دیگری می گیرد.شیر مادر در روزهای اول از خواص تغذیه ای و درمانی زیادی برخوردار است بنابراین نوزاد باید حتما به طور کامل از این شیر تغذیه شود.
متخصصان به مادران تاکید می کنند که هنگام شیردادن نوزاد را در آغوش بگیرند و سر او را کمی بالاتر قرار دهند، همچنین باید بیشترین بخش قهوه ای رنگ نوک سینه در دهان کودک قرار گیرد.بهتر است در هر بار از دو سینه به نوزادتان شیر دهید.بعد از هر بار شیردهی نوزاد را به شکل ایستاده در بغل خود بگیرید و به آرامی پشت او را ماساژ دهید تا هوای داخل معده تخلیه شود.شیردهی ساعت خاصی ندارد و هر زمان که کودک احساس نیاز کرد به او شیر دهید.پوست نوزادان کمی قرمز رنگ است زیرا جریان خون کند است و وقتی نوزاد شروع به گریه می کند ممکن است پوستش کمی کبود شود.
روی پوست نوزاد ماده سفید رنگ چربی وجود دارد که در حفظ حرارت بدن وی موثر است بنابراین این لایه را از روی پوست نوزاد پاک نکنید. این لایه که ورنیکس نام دارد، طی ۲ تا ۳ روز از بین می رود، بهتر است در طول این مدت لباس نوزاد را عوض کنید. ملاج یا فونتانل نوزاد قسمت نرم استخوان جمجمه است که یکی ملاج قدامی و دیگری ملاج خلفی است.
ممکن است ملاج نبض داشته باشد یا هنگام گریه کردن کودک برآمده به نظر آید. ملاج قدامی ۱۲ تا ۱۸ ماهگی و ملاج خلفی تا ۴ ماهگی بسته می شود.اما دیر بسته شدن آن نشانه کمبود کلسیم و زود بسته شدن آن هم نشانه عقب ماندگی ذهنی یا میکروسفالی است.ناف نوزاد در صورت رعایت نکات بهداشتی بین ۷ تا ۱۰ روز و حداکثر تا ۱۵ روز جدا می شود. بهتر است برای پیشگیری از عفونت ناف، پوشک نوزاد را پایین تر ببندید.از علایم عفونت ناف می توان به ترشح چرک، گرمی، قرمزی و تورم اشاره کرد.همیشه وقتی نوزاد را برمی دارید یا می خوابانید و هنگامی که او را در آغوش می گیرید با یک دستتان گردن او را بگیرید و مراقب سر وی باشید.گرفتن ناخن های کودک، حساسیت های خاص خودش را دارد. اگرچه ناخن های او ظریف است اما ممکن است تیز باشد و باعث خراش صورتش شود؛ بنابراین با قیچی ناخن گیر کودک به آرامی کمی از سر ناخن ها را بگیرید تا نوزاد به خود آسیب نرساند و یا با دستکش دست هایش را بپوشانید تا چند ماهی بزرگ تر شود و کمی راحت تر بتوانید ناخن هایش را کوتاه کنید.
تعویض پوشک
یکی از مشکلاتی که مادران جوان با آن مواجه هستند، جوش زدن پای نوزاد است. بهتر است پوشک نوزاد را مرتب عوض کنید و بعد از هر بار تعویض پوشک و شست وشو با آب، او را با حوله یا پارچه لطیف خشک کنید. حوله را روی پوست نوزاد نکشید بلکه به تناوب بگذارید و بردارید. بعد از اطمینان از خشک شدن کامل نوزاد، او را پوشک کنید. در مورد دختر بچه ها حتما به این نکته توجه داشته باشید که پای آن ها را از جلو به عقب بشویید زیرا عکس این حالت باعث انتقال عفونت مدفوع می شود و نوزاد دچار عفونت ادراری خواهد شد.لباس نوزاد باید آزاد و متناسب با درجه حرارت محیط انتخاب شود.
نکات تغذیه ای و بهداشت مادران شیرده
از آن جا که مادران در دوران شیردهی دچار تغییرات هورمونی می شوند و همچنین سرگرم رسیدگی به نوزاد خود هستند ممکن است تغذیه و بهداشت خود را فراموش کنند. اما نکته قابل یادآوری این است که مادر شیرده باید استحمام به موقع داشته باشد تا در کنار استراحت کافی و تغذیه مناسب بتواند دوران شیردهی خوبی را سپری کند. مصرف مایعات کافی، پرهیز از مصرف مواد غذایی نفاخ مانند سیر و کلم، مصرف میوه و سبزی های تازه برای پیشگیری از یبوست، مصرف عسل، خرما، جوانه ها و تخم مرغ نیز توصیه می شود. صبحانه باید شامل مواد پروتئینی، چربی، کربوهیدرات، میوه و سبزی باشد تا مادر در طول روز انرژی کافی برای رسیدگی به نوزادش را داشته باشد.یکی از مشکلات مادران باردار ترک نوک سینه است که به علت کشش و یا خشکی پوست ایجاد می شود. مرطوب نگه داشتن و چرب کردن به درمان این ترک ها کمک می کند همچنین مالیدن بخش چرب شیر مادر به نوک سینه، روش درمانی خوبی است.
نکات مهم
بهتر است در هر بار از هر دو سینه به نوزادتان شیر دهید.
شیردهی ساعت خاصی ندارد و هر زمان که کودک احساس نیاز کرد به او شیر دهید.
علایم عفونت ناف ترشح چرک، گرمی، قرمزی و تورم است.
لباس نوزاد آزاد و متناسب با درجه حرارت محیط انتخاب شود.