این واقعیت قابل انکار نیست که تغییرات همه جانبه زندگی امروزی، سن ازدواج و زمان باروری را هم تحت تاثیر قرار داده است. بسیاری از ما تصور می کنیم فقط زنان با دیر ازدواج کردن و به تبع آن، دیر اقدام کردن برای بچه دار شدن، دچار مشکل می شوند و سن مردان کمتر به بچه دار شدن آنها ربط دارد در صورتی که این طور نیست. بچه دارشدن در جامعه امروزی با همه مشکلات آن، از اولویت های آخر زوج ها شده است. اگر سال های طلایی باروری برای زنان با رسیدن سن یائسگی پایان می یابد اما مردان تا پایان عمر می توانند بچه دار شوند. با این حال نباید از آثار منفی افزایش سن پدران بر سلامت کودکان غافل شد.
در این مطلب می خواهیم در مورد تاثیر سن پدر در تولد کودک و آینده او صحبت کنیم.
سن زنان در باروری بسیار مهم است اما نتایج مطالعه ها نشان می دهد که سن پدر مهم تر است زیرا میزان باروری مردان پس از 40 سالگی کاهش می یابد. سالیان طولانی است که تصور می شود باروری مردان همچنان از زمان بلوغ تا مرگ ادامه دارد اما باید توجه داشت که همانند زنان، بدن مردان هم ساعت بیولوژیک دارد. اگر چه مردان در سنین 70 یا حتی 80 سالگی هم می توانند بچه دار شوند اما این مساله چندان هم بی خطر و بی ضرر نخواهد بود.
وقتی سن یک مرد بالا می رود، اندازه بیضه هایش کوچک تر و حجم آن کم می شود. توانایی حرکت اسپرم ها نیز کاهش می یابد. براساس تحقیقات دانشمندان، شانس باردارشدن زنانی که همسرشان حداقل 5 سال بزرگ تر از آنهاست کمتر از زنانی است که همسرشان همسن یا حداقل یک سال بزرگ تر است. در واقع به ازای هر یک سال افزایش سن یک مرد از 24 سالگی، میزان بارورشدن او 2 درصد کاهش می یابد. این میزان به اندازه یائسگی قابل توجه نیست اما در طول زمان قابل تامل است زیرا کیفیت اسپرم با گذشت زمان کم می شود. بروز بیماری هایی مانند دیابت هم در مردان با توانایی نعوظ آنها ارتباط دارد، بنابراین لازم است به سلامت و آمادگی جسمانی خود توجه زیادی داشته باشند.نتایج تحقیقات نشان می دهد در مقایسه با پدران جوان تر، پدران در سنین سالمندی كمتر تحمل فعالیت فیزیكی فرزند خود را دارند و احساس می كنند فرزندشان شلوغ و پرفعالیت است. طبق این تحقیقات، پدران سالمند کمتر رفتار عاطفی و محبت آمیز با همسر و فرزند خود دارند.
سن پدر علیه سلامت کودک
آثار سن روی اسپرم تنها در حجم و شکل آنها نیست. مدارکی وجود دارد که نشان می دهد فرزندان پدران مسن بیشتر در معرض خطر ناهنجاری های ژنتیکی قرار دارند. در سنین بالاتر، احتمال ایجاد موتاسیون در DNA اسپرم بیشتر است. البته اسپرم ها هم در مردان جوان و هم در مردان سالمند دچار آسیب می شوند اما فرآیندی به نام «آپوپتوزیس» اسپرم های ناقص را حذف و از بین می برد اما این فرآیند با افزایش سن دچار خلل می شود.
سن پدر و نشانگان داون
تحقیقات نشان می دهد افزایش سن مادران احتمال تولد نوزاد مبتلا به نشانگان داون را تا 50 درصد افزایش می دهد. طبق نتایج این مطالعات، ناهنجاری های مادرزادی مانند سندرم داون و لوسمی یا همان سرطان خون دوران کودکی هم، با سن پدر، ارتباط دارد.
خطر اوتیسم در كودكان
یك مطالعه كه نتایج آن در نشریه «آرشیو روان شناسی عمومی» منتشر شده است، نشان می دهد که فرزندان پدران سالمند به طور قابل توجهی بیشتر در معرض خطر ابتلا به اوتیسم هستند. احتمال ابتلای كودكانی كه پدران 40 ساله دارند به اوتیسم، 6 بار بیشتر از آنهایی است كه پدرانشان زیر 30 سال سن دارند.
بیماری های نادر
شیوع برخی اختلالات نادر مانند نشانگان «مارفان» یا «آكوندروپلازی» (یك اختلال ژنتیكی كه روی رشد استخوان تاثیر دارد و شایع ترین اختلال مرتبط با رشد است)، در کودکان پدران مسن بیشتر است. این اختلال در هر یک مورد از هر 25 هزار تولد دیده می شود و هم پسر و هم دختر را مبتلا می كند. برخی از این نقایص به دنبال تغییرات ژنی جدید رخ می دهند و اواخر عمر قابل تشخیص هستند مانند اسكیزوفرنی. تحقیقات تازه دانشمندان دانشگاه كلمبیا روی مردان 50 سال به بالا نشان می دهد احتمال اینکه یک پدر در 45 تا 49 سالگی صاحب فرزند مبتلا به اسکیزوفرنی شود، از پدری که 25سال یا كمتر دارد، 3 برابر بیشتر است.
كاهش كیفیت اسپرم ها
مطالعات محققان نشان می دهد با افزایش سن، DNA دچار تغییر و شانس باروری در مردان کمتر می شود. حتی هرگونه تغییر در DNA و مواد ژنتیكی اسپرم می تواند به كودك منتقل شود. ناهنجاری ها در تخمك زنان به راحتی قابل تشخیص است اما گاهی تشخیص چنین تغییراتی در مردان سخت تر خواهد بود.
احتمال سقط بیشتر
زنانی كه از مردان سالمند باردار می شوند، بیشتر در معرض خطر سقط هستند و خطر سقط با افزایش سن پدر بیشتر می شود. به گفته محققان خطر از دست دادن نوزاد پدران 40 ساله، 60درصد بیشتر است. این خطر همچنین وقتی، یك مرد بین 35 تا 39 سال سن دارد، نسبت به زمانی كه 25 ساله است، 3 بار بیشتر می شود.
زمانی طولانی برای بارور شدن
مردانی که سن بالایی دارند، مدت بیشتری طول می كشد تا بتوانند همسرشان را بارور كنند. شانس باردارشدن زنانی که همسرشان 5سال یا بیشتر از آنها بزرگ تر است، کمتر از زنانی است که همسرشان هم سن یا اندکی بزرگ تر از آنهاست. احتمال باردارشدن در مدت 6 ماه تلاش برای بارداری به ازای هر سال که سن یک مرد از 24 سال بیشتر می شود، تا 2 درصد کاهش می یابد.
نمره آپگار پایین تر نوزادان
نمره آپگار نوزادانی که پدران 40 و 50 ساله دارند، پایین تر است. نمره آپگار 5 پارامتر را می سنجد؛ تنفس، ضربان قلب، واکنش ها، توان عضلانی و رنگ پوست كه به هر کدام نمره صفر تا 20 داده می شود و بهترین نمره 10 است. آپگار یك دقیقه و 5 دقیقه پس از تولد سنجیده می شود.
