و مانند آن [زنى] كه رشته خود را پس از محكم بافتن، [یكى یكى] از هم مى گسست مباشید كه سوگند هاى خود را میان خویش وسیله [فریب و] تقلب سازید [به خیال این] كه گروهى از گروه دیگر [در داشتن امكانات] افزونترند. جز این نیست كه خدا شما را بدین وسیله مى آزماید و روز قیامت در آنچه اختلاف مى كردید، قطعاً براى شما توضیح خواهد داد.
در تاریخ آمده است: زنی از قریش به نام "رایطه" در زمان جاهلیت بود که از صبح تا نیم روز خود و کنیزانش پشم هایی را که در اختیار داشتند می تابیدند و پس از آن دستور می داد همه بافته ها را وا تابند و به صورت اول درآورند و به همین جهت عنوان "حمقاء" یعنی زن "احمق" معروف شد.
طبیعی است که هر کدام از ما به آن زن و کار او می خندیم و می گوییم الحق که احمق بوده است!
اما یک سخن... نکند خدای ناکرده در زندگی خودمان کاری اتفاق بیافتد که در واقع همین "بافته ها را پنبه کرده" باشد.
به عبارتی دیگر نکند ما در زندگی از این رفتارهای احمقانه داریم و خود بی خبریم!!
به این نمونه ها توجه کنید:
حواسمان به گذر عمر هست؟!!
- دانش آموزی که با زحمت و سختی موفق می شود در کلاسی ثبت نام نماید و یا با تلاش فراوان در کنکور قبول شده وارد کلاس دانشگاه می شود اما اکنون که وارد دانشگاه شده و گاهاً هم هزینه های گزافی بر دوشش افتاده، تمام ذهن و وقتش را برای دوستی ها و برنامه هایی می گذراند که هیچ منفعت دنیوی و اخروی برایش ندارند و در آخر می بینیم که در کلاس نشسته، به استاد توجه نمی کند و درس نمی خواند و بالاخره ناچار به ترک تحصیل می شود! و یا حداقل آن بازتابی که از این مدت باید می گرفته، دریافت نکرده است.
این دوست عزیز فراموش کرده که عمر سرمایه ارزشمندی است و چیزی نیست که بتوان به راحتی از آن عبور کرد و به بطالت آن را انجام داد.
صرف عمر در امور بیهوده، یا در عیش و نوش شیطانى، یا در راه طاغوت، یا در راه دنیاى محض و مادّیّت خالص، یا در لهو و لعب، هدر دادن وقت و تلف كردن زمان است و عاقبتى جز ذلّت و نكبت و اندوه و حسرت و غضب حقّ و آتش جهنّم ندارد.
آنان كه در روز قیامت دچار حسرت و اندوه و اضطراب و وحشت و عذاب و ذلّت مى شوند همانانند كه در آن جا به تمامى معنى متوجّه مى گردند كه عمر را ضایع كرده و وقت و زمانى كه خداوند براى رشد و كمال به آنان مرحمت فرموده بود را صرف هوی و هوس و ابلیس و جنود او كردهاند.
درآن روز وضع انبیاء و اولیاء و عاشقان و عارفان و به خصوص سختى عذاب، آنان را بیدار مىكند و به منتهاى بینایى نسبت به وضع خودشان مى رساند و مى فهمند كه نمى بایست عمر را ضایع مىكردند و شب و روز و هفته و سال را به بطالت و گناه مىگذراندند؛ به همین خاطر از میان شعله هاى آتش و عذاب سخت الهى فریاد برمى آورند:
خداوندا! یكبار دیگر ما را به دنیا برگردان و به همان اندازه وقتى كه در اختیار ما گذاشتى براى بار دوّم در اختیار ما بگذار، تا تمام لحظات و روز و شب و ماه و سالش را در عمل صالح و ایمان و اخلاق و راه های مفید صرف كنیم ؛ اما افسوس که در پاسخ به آنان گفته مى شود: براى یك بار، عمر در اختیارتان گذاشتیم و براى خرج كردن آن در راه صواب و ثواب، توسّط انبیاء و اولیاء شما را هدایت كردیم، مى خواستید همان وقتى كه در دنیا بودید از وقت استفاده كنید و از عمر بهره بگیرید. (با تغییر در عبارات کتاب ره توشه ،آیت الله مصباح یزدی )
این سوال و جواب در قرآن مجید، پنج بار بین خداوند و اهل دوزخ بیان مى شود و در مرحله آخر است که زبان اهل جهنّم براى همیشه بسته می شود.!
بنابراین حواسمان باشد که با این سرمایه ی ارزشمند چه می کنیم و روز قیامت به خاطر کارهای احمقانه خود انگشت ندامت نگزیم و بر خودمان خنده تمسخر نکنیم.
باغتان را آتش نزنید
- فردی که با تلاوت قرآن، دعا، ذکر، زبان خود را به سخنان پاک و نورانی تبرک نموده و ثواب و پاداش جمع می کند ولی پس از آن با غیبت، دروغ، تمسخر دیگران، حسادت، ریا، دو به هم زنی، سوء ظن و خیلی از کارهای حرام دیگر همه را بر باد می دهد.
پیغمبر اکرم در مورد بعضی از اعمال و اذکار فرمود: هر کس این عمل را مرتکب بشود یا این ذکر را بگوید خداوند متعال برای او درختی در بهشت غرس می کند. یکی از حاضرین عرض کرد: یا رسول الله! پس ما در بهشت خیلی درخت داریم. فرمود: بلی، اگر آتشی از اینجا نفرستید و آنها را آتش نزنید. (مرتضی مطهری- آشنایی با قرآن 4- صفحه 154-152)
شریکی به نام شیطان
- انسانی که با زحمت و تلاش و کار سنگین از جهت مالی اندوخته ای جمع آوری می کند اما با کارهای بدون فکر و مشورت و معاملات نسنجیده، با رعایت نکردن احکام الهی چون رعایت خمس و زکات، با رفیق بازی و تفریحات ناسالم همه ثروت خود را از دست داده و به خانه اول بر می گردد.
به عبارتی گاهی ما آدم ها با کارهایی که اموال را به حرام آمیخته می کند، شیطان را در مال و سرمایه خود شریک می کنیم.
در قرآن کریم می خوانیم: «وَ شارِکْهُمْ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ: در اموال و اولادشان شرکت کن.» (محسن، غفاری، ابلیس نامه، ص 32)
با منت همه چیز خراب می شود
- انسان خیر و خدومی که به نیازمندان کمک می کند اما با نقل جریان برای این و آن به آبروی آنها لطمه زده و با یادآوری و منت آنان را از قبول محبت پشیمان می کند.
قرآن کریم در سوره بقره آیه 264 می فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تُبْطِلُواْ صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَالأذَى؛ ای کسانی که ایمان آورده اید صدقات خویشتن را با منت نهادن و آزار رساندن باطل نکنید».
و بالأخره کسی که با رعایت تقوا و پرهیز از گناه و انجام طاعت مدتی بنده خوب خدا می شود ولی باز بر می گردد و با انجام گناهان مختلف پس انداز خود را هدر می دهد.
نتیجه:
آری همه اینها پنبه کردن بافته هاست و قرآن چه زیبا تذکر می دهد آنجا که در سوره نحل آیه 92 می فرماید:
ولا تَکُونُوا کَالَّتی نَقَضَتْ غَزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْکاثاً تَتَّخِذُونَ أَیْمانَکُمْ دَخَلاً بَیْنَکُمْ أَنْ تَکُونَ أُمَّةٌ هِیَ أَرْبى مِنْ أُمَّةٍ إِنَّما یَبْلُوکُمُ اللَّهُ بِهِ وَ لَیُبَیِّنَنَّ لَکُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ ما کُنْتُمْ فیهِ تَخْتَلِفُونَ