دفتر حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در فرض سوال خمس ندارد.
جواب: ارث خمس ندارد مگر آنكه یقین داشته باشید كه به مال مورث خمس تعلق گرفته و نپرداخته است كه ابتدا باید خمس مال جدا گردد و سپس تقسیم شود. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع، م1754 و 1755).
جواب: بلی ـ بنا به نظر مشهور فقها به وجه مذكور خمس تعلق میگیرد. (استفتائات امام(ره) ج1، ص350، س18 و س21 ـ و توضیح المسائل مراجع، ج1، ص92 استفتائات مقام معظم رهبری).
سوال: پولی را كه دولت به عنوان پاداش به كارمندان میدهد بر آن خمس تعلق میگیرد؟
جواب: بنابر فتوای برخی مراجع جزء درآمد سال وصول است كه اگر تا آخر سال صرف در مخارج زندگی بشود خمس ندارد و هر چه از آن باقی بماند پرداخت خمس آن لازم است و بنابر نظر امام (ره) و مقام معظم رهبری خمس ندارد. (ر.ک استفتائات امام(ره) ج1، ص409، س191 ـ توضیح المسائل مراجع، ج2، ص70، س869).
جواب: خمس به كسی واجب میگردد كه پس انداز داشته باشد و درآمدش از مخارجش بیشتر باشد و اگر كسی پس اندازی نداشته باشد پرداخت خمس بر او واجب نیست. (ترجمه اجوبة الاستفتائات مقام معظم رهبری، چاپ وزیری، س969).
چند استفتاء از آیة الله مکارم شیرازی دام ظله:
پاسخ: قرض اگر قابل وصول باشد، سرسال خمسی باید خمس آن پرداخت شود ولی اگر قابل وصول نباشد جزء درآمد همان سال وصول، قرار می گیرد.
پاسخ: آرى سرمایه خمس دارد; ولى یک بار که خمس بدهند کافى است، و بعداً فقط افزایش را حساب مى کنند.
آری خمس دارد.
بنابر احتیاط واجب خمس دارد.
چند استفتاء از آیة الله سیستانی دام ظله:
پاسخ: به پول بیمه و حقوق بازنشستگی خمس تعلق می گیرد اگر تا سر سال صرف در موونه نشود خمس آن واجب است و به دیه تعلق نمی گیرد.
پاسخ: افزایش قیمت آن خمس ندارد مگر هنگام فروش که جزو درآمد همان سال حساب می شود.
پاسخ: در این صورت نماز صحیح است.
پاسخ: اشکال ندارد.
پاسخ: فرزند واجب نفقه است و مصرف خمس نیست.
پاسخ: تأخیر در جدا کردن خمس و نپرداختن آن جایز نیست بلکه غصب و حرام است و اگر خمس پاره ای از اموال خود را بپردازد و با آن حج کند، حجش صحیح است. لیکن به دلیل تأخیر در پرداختن خمس بقیه اموال خود، گناهکار است.
پاسخ: اگر رهن خانه از پولی باشد که اگر صرف در موونه نشود باید خمس آن را داد راه فرار و چاره ای که خمس ندهید وجود ندارد.
چند استفتاء از آیة الله خامنه ای دام ظله:
جواب: یارانه خمس ندارد، ولى سود حاصله اگر تا سر سال خمسى باقى بماند، متعلق خمس است.
جواب: خمس آن به عهده شما نیست، بله اگر علم دارید که به عین آن مال خمس تعلّق گرفته و صاحبش آن را ادا نکرده، شما در آن مال نمىتوانید تصرّف کنید و دادن خمس آن هم از طرف شما کفایت از وظیفه صاحبش نمىکند.
جواب: با وجود شرایط، داشتن قرض فى نفسه مانع از تعلق خمس نیست.