اکثر کودکان ۲ تا ۳ ساله دیگر کنترل ادرار را به خوبی یاد گرفته‌اند و بی‌اختیاری ادرار ندارند، اما با این حال حدود ۳۰ درصد کودکان تا 6-5 سالگی ممکن است دچار شب ادراری بشوند و این کاملا طبیعی است و بیماری یا اختلال تلقی نمی‌شود.

در طول روند یادگیری استفاده از توالت هم ممکن است شب ادراری بار‌ها و بار‌ها اتفاق بیفتد که غیرطبیعی نیست و مشکلی ایجاد نمی‌کند و به راحتی با مرور زمان برطرف می‌شود. اغلب کودکان تا قبل از ۷ سالگی با این مشکل روبه‌رو هستند. کودک‌تان را به خاطر شب ادراری شرمنده نکنید یا برای جلوگیری از خیس شدن جایش در شب به او فشار نیاورید، چرا که در این صورت کودک فکر می‌کند با مشکلی حل نشدنی روبه‌روست و ممکن است اعتماد به نفسش را از دست بدهد و دچار شرمندگی و افسردگی بشود.

شب ادراری می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، یکی از آن‌ها تکاملی است، ممکن است مثانه کودک شما هنوز آنقدر گنجایش نداشته باشد که بتواند در طول شب ادرار تولید شده را در خود نگه دارد، یا شاید هنوز ماهیچه‌های اسفنکتر که جلوی خروج ادرار را می‌گیرند به قدر کافی تکامل نیافته باشند. دلیل دیگر نوع خواب است، این کودکان معمولا خواب عمیق‌تری نسبت به هم سن و سالان خود دارند، برای همین متوجه پرشدن مثانه‌شان نمی‌شوند و می‌توانند از خواب بلند شده و به دستشویی بروند. عفونت ادراری و تکرر دفع هم می‌تواند علت دیگری باشد، در این صورت معمولا علائم دیگری مانند سوزش و تغییر رنگ ادرار و حتی گاهی تب هم وجود دارد.

مشکلات عاطفی و روانی از جمله محرک‌های بیرونی هستند که کودک را دچار شب ادراری می‌کنند. اگر تا قبل از این کودک شما مشکلی در کنترل ادرار در طول شب نداشت و حالا به ناگهان شب‌ها جایش را خیس می‌کند علت را باید در اطراف او و شرایط روحی و روانی‌اش جست‌وجو کنید. تا ۵ سالگی شب ادراری کاملا طبیعی است، بین ۵ تا ۷ سالگی شب ادراری کم‌کم از بین می‌رود و حتی به عقیده برخی پزشکان در این سن تا ۳ بار در هفته طبیعی است. بعد از این سن اگر برطرف نشد لازم است به آن به صورت یک بیماری نگاه کرده و درصدد درمانش باشید.

چه باید کرد؟

پیش از هر اقدامی سن کودک و مدت زمانی که کنترل ادرار را یاد گرفته در نظر بگیرید، از آنجا که شب ادراری می‌تواند دلایل جسمی مانند کوچک بودن مثانه داشته باشد، اول از همه این فاکتور‌ها را بررسی کنید. اگر کودک شما به دفعات جایش را خیس می‌کند او را نزد پزشک ببرید تا حجم مثانه و وضعیت ماهیچه‌های اسفنکتر را بررسی کند. مقدار مایعات مصرفی کودک را از ساعت ۷ شب به بعد کم کرده و قبل از خواب او را به دستشویی ببرید. اگر شب ادراری به دفعات و با سوزش و تغییر رنگ ادرار و تکرر دفع همراه بود آزمایشی برای کنترل عفونت ادراری انجام داده و در صورت نیاز با دریافت آنتی‌بیوتیک این مشکل را حل کنید.

با این مشکل مانند یک سرماخوردگی ساده برخورد کنید، هیچ وقت به خاطر آن کودک را سرزنش یا تنبیه نکنید، حتی تنبیه لفظی! شب ادراری کودک را برای دیگران بازگو نکنید، این مسئله باید فقط و فقط بین والدین و کودک باقی بماند، نگرانی شما و بازگو کردن آن یا سرزنش کودک فقط باعث طولانی‌تر شدن دوره درمان می‌شود. با ایجاد محیطی آرام می‌توانید به کودک‌تان کمک کنید تا این مشکل زود‌تر حل شود. اگر کودک شما مدتی را بدون این‌که جایش را خیس کند پشت سر گذاشته و دوباره شب ادراری به سراغش آمده یا بعد از شب ادراری با هیجان و گریه از خواب بیدار می‌شود بدانید که از نظر روحی و روانی در شرایط مناسبی نیست.

با دقت رفتارهای او و تغییرات اخیر در زندگی خود یا اطرافیان‌تان را مورد بررسی قرار دهید. عوامل هیجان و استرس و اضطراب‌های روزانه کودک را کم کنید و اگر لازم بود از یک روانپزشک کمک بگیرید تا آرامش به ذهن کودک‌تان برگردد. فراموش نکنید که واکنش‌های شما نقش مهمی در روند و طول درمان دارد و البته 99 درصد از کودکانی که شب ادراری دارند با بزرگ‌تر شدن و افزایش سن این مشکل را پشت سر می‌گذارند و در موارد خیلی حاد استفاده از درمان‌های دارویی زیر نظر پزشک برای کنترل هورمون‌های دفع ادرار به حل این مشکل کمک می‌کند.