ایشان گفته است: «نگوید که من این همه گناه کرده ام و نمی‌توانم»، بعد شما همین را می‌گویید؟

بدون تردید همت بلند یكی از نشانه‎های روح بزرگ آدمی است. برنامه‎های اسلامی، انسان‎ها را تشویق می‎كند كه روح بلند داشته و خود را محدود به امور پست نكنند.

توجه داشته باشیم که عزم، اراده و به دنبال آن اقدام و همّت، با شرایط و وضعیت موجود متفاوت است، اگر قرار باشد که شرایط و واقعیت وضع موجود را در نظر بگیریم که دیگر عزم و همّتی نمی‌خواهد.

عزم و همّت، برای رشد و رسیدن به مراتب والاتر وجود است، پس بدیهی است که با شرایط حاضر تطابقی ندارد. اگر کودک دبستانی بگوید: عزم، اراده و همّت من آن است که تا مقطع دکترا تحصیل کنم، نه کسی به او ایراد می‌گیرد و نه تمسخرش می‌کند و نه جای تعجب است، بلکه به همت او آفرین می‌گویند و برایش دعای خیر می‌کنند.

انسان مومن، در هر وضعیتی که هست، نه تنها باید همّتش همنشینی با امیرالمومنین علیه‌السلام باشد، بلکه با رسول اعظم صلوات الله علیه و آله باشد و جزو «مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ ... – محمد رسول خداست و کسانی که با او هستند ...  محسوب گردد و باز در همین راستا و با تبعیت و پیروی از ولایت، همتش را بالاتر نماید، تا آماده «لقاء الله» و قرار گرفتن در جنب الهی گردد [البته منظور جنب مکانی نیست، که او مکان ندارد، بلکه رشد مرتبه وجودی و تقرب به اوست].

« إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ * فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیكٍ مُّقْتَدِرٍ »

ترجمه: محققاً پارسایان در باغ‏ها و [كنار] نهرهایند * در جایگاه صدق، نزد پادشاهى با اقتدار (خداوند سبحان).

نشانه بلندهمتی

نشانه بلند‎همتی را می‎توان در رفتارهای شخص پیدا كرد و نشانه ‌های آن را می توان در موارد زیر برشمرد:

- ایمان

ایمان یك شخص گواهی است بر همت بلند او چنان‎ چه از امام على(علیه السلام) نقل شده است: بلندهمّتى از ایمان است.

- بخشش و انفاق

انفاق، از سه جهت باعث تكامل فردى و رشد آدمى است:

نخست: موانع تكامل نفسى و رشد انسانى را از میان برمى‏دارد.

دوم: روح انسانیّت را در آدمى آشكار مى‏سازد، و نهال گذشت و بلند‎همّتى را در روح مى‏نشاند.

سوم: در آدمى روح تربیت اسلامى را رشد مى‏دهد.

امام علی(علیه السلام) می‎فرمایند: «بذل و بخشش آدمی نشانه بلندهمتی اوست.»

- اعمال زیبا

شخصی که دارای همت بلند است، در امور خود تمام دقت را به کار می‎برد و سعی بر آن دارد که کار را به نحو احسن به پایان برساند.

حضرت علی(علیه السلام) می‎فرماید: «كردار زیبا خبر از بلندی همت می‎دهد.»

- فرمانبری از خدا

امام علی(علیه السلام) می‎فرمایند: فرمانبری از خداوند همت زیرکان است. نافرمانی از خدا همت پلیدان است.

- نگهداری حرمت و رعایت پیمان

امام علی(علیه السلام) می‎فرمایند: شریف‎ترین همت‎ها نگهداری حق و حرمت‎ها و رعایت عهد و پیمان‎هاست.

- طمع نداشتن به آن‎چه در نزد مردم است، (نشان) بلندهمتی است.

- پایبندی به قناعت، از والایی همت است.

- بی‎نیازی از مردم و فرموده‎اند: عزت بی‎نیازی از مردم را با بلندی و بزرگی همت جلب نما. 

- اخلاق نیكو ثمره بلند همتی است.

امام علی(علیه السلام) می‎فرمایند: بهترین خوی‎ها برترى همّت‎ها است.

البته ابلیس و سایر شیاطین انس و جن، از این عزم و همت انسان زجر می‌کشند و با او حسادت و دشمنی دارند، لذا وسوسه می‌کنند که ای بابا تو را چه به این مقامات و مراحل، آن همه با این همه گناه؟! در واقع یأس از رحمت الهی القا می‌کنند، گناهی که مانند شرک است و بخشوده نخواهد شد. بدیهی است کسی که مأیوس باشد، شامل نگردیده و نمی‌رسد. پس همت باید بلند و عزم باید راسخ باشد، اگر خللی وارد شد، ناامیدی و یأس دست ندهد و از اول پیگیری شود.