شاید باور نکنید که ریزش مو کودکان را هم درگیر میکند. برخلاف برخی انواع ریزش مو در بزرگسالان که با استرس و تنش در ارتباط است، ریزش مو در کودکان بیشتر به وضعیت جسمی کودک مربوط است که باید به موقع تشخیص داده شده و درمان شود. واقعیت این است که ریزش موی روزانه در بزرگسالان در مورد کودکان صدق نمیکند و آنها از سنین کمی بزرگتر شروع به ریــزش موی روزانه میکننــد البته والدین باید توجه داشته باشند که برخـی از نوزادان با موهای بسیار کم و سری صاف و براق به دنیا میآیند.
بنابراین چنین وضعیتی نباید باعث نگرانی آنها شود زیرا قرار نیست این نوزادان در آینده طاس شوند. دکتر زهرا حلاجی، متخصص پوست و مو و عضو هیئت علمی دانشگاه درباره انواع علل ریزش مو در کودکان و راههای درمانـی آن توضیح میدهد.
سندرم آناژن
این عارضه از حدود 6 ماهگی تا 6 سالگی ممکن است کودک را درگیر کند. سندرم آناژن در کودکان با موهای طلایی و روشن بیشتر دیده میشود. اتفاقی که در این سندرم میافتد این است که والدین ابراز میکنند موهای فرزندشان خیلی راحت و بدون درد به شکل دستهای کنده میشود. البته پوست سر در این عارضه طبیعی است.
تشخیص
به نظر میرسد موها در این اختلال در قسمت پشت سر و در ناحیه نزدیک گردن رشد نکردهاند و بیشتر باعث ریزش موی منطقهای میشوند. بنابراین ممکن است با بیماریهایی مانند ریزش موی سکهای و تریکوتیلومانیا اشتباه شود.
درمان
درمان این عارضه تنها توسط پزشک متخصص و استفاده از داروهای مخصوص انجام میشود. اما به طور کلی نگرانکننده نیست و درمان کامل اتفاق میافتد.
عفونت قارچی
عفونت قارچی یا تینه کپیتیس، بیماری قارچی است که با عفونت سطح پوست سر، ابرو و مژهها همراه است. کودکان مبتلا به این بیماری معمولا ریزش موهای تکراری یا موهای خرد شده در بالای سطح سر را دارند. قسمتها و تکههای بدون مو معمولا گرد یا بیضی و اغلب نامنظم هستند. گاهی اوقات دیده میشود که موها دقیقا روی پوست خرد میشوند و به شکل نقاط سیاهی روی پوست سر به نظر میآیند.
تشخیص
تشخیص این بیماری در درجه اول براساس ظاهر پوست سر است. این بیماری کودکان زیر سن بلوغ را بیشتر درگیر میکند و براساس نوع قارچ درجه التهاب، عفونت و پوستهریزی متفاوت خواهد بود. اگر پزشک به این نوع ریزش مو در کودک مشکوک شود، آزمایشهای میکروسکوپی تجویز میکند تا به تشخیص خود مطمئن شود.
درمان
این بیماری با یک داروی ضد قارچ به مدت هشت هفته به علاوه شامپوی مخصوص قابل درمان است. این شامپو دو تا سه بار در هفته باید استفاده شود. این بیماری متاسفانه مسری است، بنابراین کودک بدون درمان نمیتواند به مدرسه یا مهدکودک وارد شود. اگر کودک به مدرسه میرود و البته تحت درمان دارویی قرار دارد، نیازی به ممانعت از ورود او به مدرسه نیست.
استرس
ریزش مو در این کودکان به صورت تکه تکه و موهای شکسته شده با طولهای متفاوت است. این حالت ممکن است به دلیل این باشد که کودک در معرض استرسهای زیادی قرار دارد. استرسهایی مانند طلاق والدین، از دست دادن والدین یا پدر بزرگ و مادربزرگ، به دنیا آمدن خواهر و برادر دیگر و... .
تشخیص
در اغلب موارد گرفتن شرح حال کامل از بیمار و بررسی مسائل و مشکلات میتواند پزشک را به تشخیص قطعی برساند. البته در راه تشخیص باید والدین نیز نقش داشته باشند و شرایطی را کودک در آن قرار دارد، خوب شرح دهند.
درمان
اگر متوجه این نوع ریزش مو در کودک خود شدید، سعی نکنید او را سرزنش کنید، زیرا سرزنش سودمند نیست، بلکه علت دقیق استرس کودک را تشخیص داده و نسبت به رفع آن اقدام کنید.
اختلالات هورمونی
كودكانی كه از اختلال عملکرد تیروئید رنج میبرند، اغلب به ریزش مو دچار میشوند. وقتی كه غده تیروئید کودک پرکار یا کم کار است، سوختوساز بدن نامنظم میشود.
تشخیص
با یك آزمایش خون ساده میتوان اختلال عملکرد تیروئید را تشخیص داد. توجه داشته باشید كه بهطور كلی موهای نوزادان پس از تولد دچار ریزش میشود و موهای جدیدی جایگزین آن میشود و این امر كاملا طبیعی است. بیش از حد شانه زدن یا شستن موها نیز موجب شكستگی و تضعیف ریشه موها میشود.
درمان
هرگاه كودك شما دچار ریزش مو شد وحشت نكنید چرا كه در اكثر موارد این شرایط موقتی خواهد بود و پس از مدت كوتاهی برطرف میشود. فقط كافی است پیگیر باشید و البته اصول اولیه بهداشت را به كودكان خود بیاموزید.
اختلال وسواسی جبری
از حدود 12-10 سالگی ممکن است کودک به طور ناخودآگاه اقدام به کندن موهای خود کند. مناطق ریزش نامنظم با حدود مشخص همراه با شکستگی یا ساییدگی تنه مو و خراشیدگی پوست سر است. اختلال وسواسی جبری در این کودکان یكی از علل این عارضه است كه با تعدیل رفتار و مشاوره روانپزشکی بهبود مییابد. ضایعات تکهای و به صورت موهای خرد شده در اندازههای مختلف در سطح آن است. برخی کودکان مبتلا به تریکوتیلوماینا، دچار تریکوفاژی نیز میشوند، که عبارت است از کندن موها و سپس خوردن آنها که پس از مدتی گلولههای مو در معده این کودکان انباشته میشود. چنانچه این آسیبها طولانی نباشد، با درمان، موها قابل برگشت خواهد بود.
تشخیص
پیش آگهی این نوع ریزش مو در کودکان خوب است. چون در اغلب موارد کودک تحت یک استرس روحی_ روانی استیا مبتلا به بیماریهای روانپزشکی مثل وسواس، افسردگی و... است.
درمان
اولین قدم در درمان این نوع ریزش مو، مراجعه به روانپزشك یا مشاور و درمان استرس كودك است.
آلوپسی
بروز ناگهانی تکههای گرد و بیضی طاسی روی سر به نام آلوپسی معروف است. این تکهها کاملا صاف و بدون مو و بدون التهاب و پوسته هستند. این بیماری معمولا ظرف یک شب یا حداکثر چند روز ظاهر میشود. در آلوپسی سیستم ایمنی بدن به فولیکول مو حمله میکند.
تشخیص
حدود پنج درصد از کودکان مبتلا به آلوپسیآرهتا فرم پیشرفتهتری از بیماری را نشان میدهند که شامل از دست رفتن همه مووهای سر است. برای تشخیص این بیماری آزمایش خاصی وجود ندارد و متخصصان پوست اغلب این بیماری را با رد سایر علل طاسی و بررسی تکههای طاسی از نزدیک تشخیص میدهند. البته آزمایش کشیدن موها در اطراف ضایعه کمککننده است.
اگر موها به راحتی کنده شود، نشان میدهد ضایعه فعال بوده و باید منتظر ادامه طاسی بود اما به طور کلی درمان مشخصی برای این بیماری وجود ندارد. هرچند از برخی داروها برای رویش مجدد مو استفاده میشود اما این داروها از ایجاد ضایعات جدید جلوگیری نمیکند.
درمان
اگر ریزش مو در حد یکی دو تکه کوچک باشد و تکهها به هم متصل نشده و ناحیه وسیعی را در برنگرفته باشند، به راحتی قابل درمان است اما در صورتی که این ریزش منتشر شده باشد و موهای ابرو و مژه و بدن را نیز درگیر کرده باشد، درمان به سختی انجام میشود اما به طور کلی با درمان مناسب درصد بالایی از بیماران تمامی موهای از دست رفته خود را ظرف مدت یک سال بازمییابند. البته در برخی بیماران این بازگشت زودتر اتفاق میافتد. این کودکان باید فقط و فقط تحت نظر متخصص پوست درمان شوند.