بارداری دوره حساس و مهمی است. بسیاری از خانمها حتی قبل از بارداری و به محض آنکه تصمیم به باردار شدن میگیرند، سعی میکنند تمام جوانب را بررسی کنند و بسنجند تا بارداری سالمی را پشت سر بگذارند.
برخی هم آنقدر نگران میشوند که در مورد همه چیز سوال دارند. بین پیامکهای «سلامت»، سوالهای بسیاری در مورد دوران بارداری به دستمان رسیده است که تلاش کردیم در گفتوگو با دکتر شهرزاد زاده مدرس، متخصص زنان و زایمان و عضو هیاتعلمی دانشگاه علومپزشکی شهیدبهشتی و رئیس بخش نازایی بیمارستان مهدیه، به آنها پاسخ دهیم.
آیا میتوان به صورت طبیعی دوقلو باردار شد؟
دوقلو باردار شدن به ژنتیک خانم بستگی دارد. اگر در نزدیکان او کسی دوقلو باردار شده باشد، احتمال دوقلو باردار شدنش وجود دارد در غیر این صورت، این احتمال بسیار ضعیف است.
متاسفانه این روزها زوجها با مصرف قرصهای محرک تخمکگذاری تلاش میکنند با تحریک تخمکگذاری چندقلو باردار شوند. این کار بسیار اشتباه است و کسانی که تخمدانهای طبیعی دارند را دچار عارضه میکند.
فقط زوجهایی مجاز به مصرف این داروها هستند که مشکل ناباروری دارند؛ یعنی طی یک سال هفتهای ۲ تا ۳ بار بدون پیشگیری رابطه زناشویی دارند و بچهدار نمیشوند.
متخصص زنان که در زمینه ناباروری فعالیت دارد، پس از مشاوره با این زوجها نوع داروها را تعیین میکنند. مصرف این نوع داروها احتمال دوقلوزایی را هم افزایش میدهد.
آیا میتوان در بارداری از مسهل استفاده کرد؟
چون بیشتر خانمها در بارداری دچار تشدید یبوست میشوند. البته الزاما در دوران بارداری این مشکل تشدید نمیشود اما خانمی که زمینه یبوست و هموروئید دارد و رژیم غذایی مناسبی را دنبال نمیکند، قطعا در دوران بارداری دچار تشدید یبوست و هموروئید خواهدشد.
بهترین راه انتخاب رژیم غذایی مناسب، دریافت کافی مایعات و پیادهروی است. استفاده از مسهل تا جای ممکن بهتر است محدود شود.
آیا هر خانمی که زایمان طبیعی دارد، دچار بواسیر خواهدشد؟
نه، این موضوع صحت ندارد و ناشی از نگرانی بیمورد افراد و مخصوص این دوره زندگی یعنی بارداری است.
آیا برقراری رابطه زناشویی در ۳ ماهه اول و سوم بارداری ممنوع است؟
ببینید، منع مطلق از برقراری رابطه زناشویی در این ماهها وجود ندارد، گرچه اگر خانمی سابقه سقط و خونریزی داشته، بهتر است تا جای ممکن از انقباض رحم به دنبال ارگاسم پیشگیری کند.
در ۳ ماهه نخست، برای خانمی که بارداری طبیعی دارد منع برقراری رابطه زناشویی وجود ندارد. در ۳ ماهه دوم نیز این رابطه مشکلی ایجاد نمیکند، اما مطالعات نشان داده رابطه زناشویی در اواخر دوران بارداری، زجر جنینی را افزایش میدهد.
منظور از زجر جنینی، دفع مکونیوم و اختلالات ضربان قلب جنین است. داشتن وضعیتی که در آن رحم تحت فشار نباشد و خانم در وضعیت مطلوب و آرامش باشد، در تمام دوران بارداری اهمیت دارد.
آیا خانمی که سنگکلیه دارد، میتواند بدون مشکل باردار شود؟
در صورتی که سنگکلیه انسداد ایجاد نکرده و فعالیت کلیه طبیعی باشد، بارداری منعی ندارد و معمولا طی بارداری مشکلی بروز نمیکند حتی چون هورمونهای بارداری مخصوصا پروژسترون باعث اتساع سیستم ادراری میشود، ممکن است سنگ خود به خود دفع شود.
البته اگر خانمی از وجود سنگ باخبر است، باید قبل از اقدام به بارداری با پزشک متخصص کلیه مشورت کند. در دوران بارداری هم باید مراقب عفونت ادراری باشد و تحتنظر پزشک مرتب آزمایش ادرار بدهد.
آیا نشستن در وان در دوران بارداری ممنوع است؟
میگویند این کار در بارداری باعث عفونت میشود!
نه، صحت ندارد. این کار هیچ مشکلی ایجاد نمیکند.
آیا رنگ و مش یا فرکردن مو در این دوران قدغن است؟
واقعیت این است که مطالعهای به صورت جدی در این زمینه انجام نشده و آماری وجود ندارد اما به هر حال هرچه در دوران بارداری کمتر در معرض مواد شیمیایی باشید، بهتر است.
مخصوصا رنگ موهای حاوی آمونیوم میتواند مضر باشد. در برخی شرایط، لازم است خانم موهایش را رنگ کند و این کار مایه آرامش او است. نمیگویم بهطور مطلق انجام این کار مضر است و نباید انجام شود اما تا جای ممکن باید تعداد دفعات را کاهش داد و از رنگهای بدون آمونیوم استفاده کرد.
منظور از مش کردن اگر رنگ کردن تکهای مو باشد، چون تماس مستقیم با پوست سر ندارد، شاید عوارض کمتری داشته باشد اما در مورد نوع عوارضی که ممکن است این مواد بر روند زایمان یا سلامت جنین داشته باشد، اطلاعاتی در دست نیست.
آیا رانندگی در دوران بارداری مجاز است؟
در شرایطی که رحم هنوز بزرگ نشده، رانندگی با کمربند ایمنی مشکلی ایجاد نمیکند اما وقتی رحم بزرگ شد، مخصوصا در ۳ ماهه سوم، ممکن است به جنین صدمه برسد و بهتر است خانم باردار پشت فرمان ننشیند.
وقتی شکم بزرگ است، میتوان کمربند را زیر شکم قرار داد تا فشاری به رحم وارد نکند. خانم باردار نباید به حدی پشت فرمان بنشیند که احساس خستگی کند.