همان طور که می دانید بیشتر کلمات مورد استفاده کودکان و رفتارهایشان ناشی از تقلید از والدین خود یا بزرگ ترهای دیگر در اطراف شان است. شاید شما هم مانند بعضی از پدر و مادرها، گاهی از کلماتی که از دهان فرزندتان بیرون می آید یا رفتاری که انجام می دهد، حسابی تعجب می کنید. به شما توصیه می کنیم که فرزندتان را از کودکی با 8 مورد از مهم ترین ارزش های اخلاقی آشنا کنید تا تاثیر آن را در کم شدن رفتارها و گفتارهای اشتباهشان مشاهده کنید.
البته ارزش های دیگری هم وجود دارد که بچه ها باید با آن آشنا شوند اما این 8 مورد از مهم ترین ارزش های اخلاقی است که در ادامه به آن می پردازیم. فقط یادتان باشد که بچه ها نیاز به راهنمایی های ما دارند. ما به عنوان والدین، بزرگ ترین الگوی آن ها به شمار می رویم و وقتی خودمان با این ارزش ها زندگی کنیم، به آن ها کمک خواهیم کرد زندگی خود را به خوبی شکل دهند.
1. اهمیت صداقت را برای کودک تان توضیح دهید
بالاخره در مسیر بزرگ شدن، بچه ها دروغ گفتن را یاد می گیرند. حتی ممکن است آن را از والدینشان هم یاد نگرفته باشند و تلویزیون، دوستانشان یا حتی بزرگ ترهای دیگر ممکن است باعث این نوع رفتار در آن ها شده باشند؛ یا حتی ممکن است از دروغ به عنوان یک نوع مکانیزم دفاعی استفاده کنند. با این حال، اگر اهمیت صداقت را برایشان توضیح دهید و آنها را مطمئن کنید که همیشه برای شنیدن حرف های راستشان آماده اید، آن وقت احتمال حرف راست شنیدن از آن ها خیلی بیشتر می شود؛ به خصوص زمان هایی که می دانند کار اشتباهی انجام داده اند. خیلی از بچه ها به دلیل ترس از فریادهای والدینشان یا کتک خوردن، واقعیت را با والدینشان در میان نمی گذارند. باید به آن ها گفت که رفتار بد آن ها عواقبی خواهد داشت اما همیشه به خاطر این که شجاعت لازم را برای گفتن واقعیت داشته اند، تحسین شان کنید. از همه مهم تر این که شما هم همیشه باید فردی صادق باشید زیرا اگر در شما بی صداقتی ببینند، آن ها نیز این رفتار را یاد خواهند گرفت و توصیه های شما بی اثر خواهد شد.
2. احترام را به کودک تان بیاموزید
بچه ها احترام را از محیط خانه و اعضای خانواده شان یاد می گیرند. اگر بچه ها ببینند که شما به عنوان والدین چقدر محترمانه با هم رفتار می کنید، چه قدر رفتارتان با خود آن ها و بقیه افراد خانواده مودبانه و محترم است، مطمئن باشید که از شما الگو برمی دارند. بچه ها رفتارها را درست مانند کلمات تقلید می کنند. گفتن کلماتی مانند «خواهش می کنم»، «لطفاً»، «متشکرم» و «عذر می خواهم» در مقابل آن ها، به آنها احترام و ادب را یاد می دهد. همچنین باید به آن ها یاد بدهید به نظرات و اعتقادات دیگران هم احترام بگذارند.
3. به فرزندانتان یاد بدهید که هر روز حتی برای کوچک ترین نعمت هایی که دارند، شکرگزار باشند
به آن ها یاد بدهید که برای داشتن خانواده خوب، دوستان صمیمی، غذایی که می خورند، لباس هایشان، سقف بالای سرشان و سلامتی شان قدرشناس باشند. به آن ها نشان دهید که هر روز برای آن ها نعمتی است از جانب خداوند. حتی می توانید به آن ها یاد بدهید که از نعمت هایی که خداوند به آن ها بخشیده است، فهرست تهیه کنند. این کارها به آن ها آموزش می دهد که برای همه چیز باید شکرگزار باشند.
4. به کودک تان کمک به همنوع را آموزش دهید
ما در دنیای «من می خواهم» زندگی می کنیم. من، من، من! بچه ها هم در چنین دنیایی زندگی می کنند اما لزومی ندارد که آن جا بمانند. در سال های قبل از مدرسه بچه ها تقسیم کردن را یاد می گیرند. اگر روی این مسئله در خانه تاکید شود، برای آن ها دشوار نخواهد بود. وقتی خودتان به نیازمندان لباس و غذا هدیه بدهید، آن ها هم درک می کنند که باید بخشنده باشند.
5. خاص بودن هر کسی را به کودک تان بیاموزید
هر چه سن بچه ها بالاتر می رود، یاد می گیرند خودشان را با همسالانشان مقایسه و تفاوت ها و شباهت های بین خودشان و آن ها را بررسی کنند و به طور مثال از شما درباره تفاوت میزان اسباب بازی ها یا اندازه اتاق خواب هایشان بپرسند. باید به فرزندانتان یادآور شوید که از همان ابتدای کودکی خاص هستند. آن ها را با همکلاسی ها یا دوستانشان مقایسه نکنید و برایشان توضیح دهید که بقیه آدم ها هم خاص هستند اما نباید به خاطر خاص بودنشان به طور متفاوتی با آن ها برخورد شود. ممکن است بچه ای بپرسد که چرا یک نفر این شکلی است یا این طوری حرف می زند یا رفتار می کند. برایشان توضیح دهید که چرا آن فرد متفاوت است و روی خصوصیات خاص آن فرد تاکید کنید. این موضوع به آن ها کمک خواهد کرد تفاوت های آدم ها را بپذیرند.
6. به کودک تان یاد بدهید اشتباهات دیگران را ببخشد
اگر بخشیدن دیگران به بچه ها آموزش داده شود، در بزرگسالی انسان های بهتری خواهند شد. آدم ها ممکن است چه خواسته چه ناخواسته در حق آن ها بدی کنند. این امری نیست که بتوانیم بچه هایمان را به طور کامل در برابر آن حفظ کنیم اما اگر بخشیدن را یاد بگیرند، محبت و مهربانی را هم یاد می گیرند. وقتی فردی به آن ها با گفتارش صدمه می زند و آنها می خواهند دردشان را ابراز کنند به حرف هایشان گوش دهید اما در آخر برایشان توضیح دهید که کینه داشتن از آن فرد فقط باعث تیرگی دل آن ها می شود. سعی کنید به آن ها بفهمانید که آن فرد به این علت به آن ها صدمه زده است که خودش هم در عمق وجود خود آسیب دیده است. تنها دلیلی که باعث می شود بخواهیم به دیگران آسیب بزنیم، این است که بخواهیم با صدمات و آسیب هایی که خودمان خورده ایم کنار بیاییم.
7. به کودک تان بیاموزید در زندگی اش نگرش مثبتی داشته باشد
داشتن نگرش مثبت در کنار شوخ طبعی عالی است. خیلی وقت ها زندگی بسیار ناامیدکننده می شود و به عنوان افراد بزرگسال می دانیم که چقدر راحت ممکن است اسیر منفی بافی شویم به خصوص وقتی همه چیز آن طور که ما دوست داریم پیش نرود و به آن چه می خواهیم نرسیم. در این شرایط امیدمان را برای داشتن فردایی روشن تر از دست می دهیم. بچه ها باید با اهمیت داشتن نگرش مثبت در زندگی آشنا شوند زیرا متاسفانه اتفاقات زندگی خیلی وقت ها موجب ناامیدی آن ها خواهد شد و وقتی این اتفاق بیفتد، اگر نگرشی مثبت داشته باشند خواهند توانست در زندگی پیش بروند و ایمان داشته باشند که زندگی برایشان شادی به ارمغان خواهد آورد. داشتن نگرش مثبت با داشتن والدینی مثبت شروع می شود. نشان دادن رفتار و نگرش مثبت از جانب شما اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا شما الگوی فرزندانتان هستید. اگر فقط از شما حرف یا رفتارهای منفی ببینند، آن ها هم همان طور رفتار خواهند کرد.
8. به کودک تان بیاموزید در کارهایش پشتکار داشته باشد
هیچ کدام از ما، کامل نیستیم به همین دلیل هیچ وقت نمی توانیم کاری را کامل انجام دهیم به خصوص اگر دفعه اولی باشد که آن را امتحان می کنیم. داشتن روحیه پشتکار به بچه ها کمک می کند هیچ وقت دلسرد نشوند و برای چیزهایی که می خواهند به تلاششان ادامه دهند. وقتی خیلی کوچک هستند کارهایی مثل راه رفتن، بازی کردن، غذا خوردن و از این قبیل را نمی توانند به خوبی و کامل انجام دهند اما آن قدر تلاش می کنند که موفق می شوند زیرا هنوز با معنی دلسردی و ناامیدی آشنا نشده اند. اما این مسئله با بالا رفتن سن تغییر می کند چرا که دچار ترس از شکست می شوند. شما به عنوان والدین آن ها باید به طور مداوم تشویقشان کنید که به راهشان ادامه دهند و بیشترین تلاششان را به کار گیرند. اگر فرزندان شما در سن کم پشتکار داشتن را بیاموزند، در بزرگسالی افرادی پرتلاش و سختکوش می شوند و یاد می گیرند که در هر کاری نهایت تلاششان را به کار گیرند.
