اسلام مردان و زنان را به فعالیت اقتصادی و اشتغال دعوت و هر دو را مالک درآمد خویش محسوب کرده است. تمام خطابات قرآنی در این زمینه عام است و شامل همه مردان و زنان می شود. دستورات اسلام در این زمینه را از یک نظر می توان در چند محور تقسیم بندی کرد:

تشویق زنان و مردان به فعالیت اقتصادی

در اسلام نه تنها فعالیت اقتصادی جایز شمرده شده و به زنان و مردان اجازه اکتساب مال و تحصیل درآمد داده شده است، بلکه همگان به حضور فعال در صحنه اقتصاد دعوت و تشویق شده اند.

آیاتی از قرآن کریم که ابتغاء فضل خدا و جستجو و طلب آن را بیان کرده و مردم در اسلام به حضور فعال در صحنه اقتصاد دعوت و تشویق شده اند (مانند: اسراء ، 12 و 66، جمعه ، 10، فاطر ، 12) و به تحصیل آن فرا خوانده است. یا آیاتی که مردم را دعوت به آبادانی زمین نموده است، نمونه هایی از این تشویق و ترغیب هستند.  

تسلط و اختیار تصرف همه انسان ها، بر اموال خود

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در این باره فرموده اند: به درستی که همه انسانها بر اموال خود مسلط می باشند. (بحارالأنوار ج 2، ص 272 ) روشن است که مراد از تصرفاتی که در کلام رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) اجازه داده شده است، تصرفات مباح شرعی و صحیح عقلی نظیر خرید و فروش، سرمایه گذاری، انفاق کردن، بخشیدن، مشارکت و همکاری در احسان ، نیکو کاری و... است و تصرفات غیر مباح (از بین بردن ، سوزانیدن و...) اموال برای هیچ یک از زن و مرد جایز نیست.

این دستورات اسلام هیچ گونه تعارض و منافاتی با حقوقی که اسلام برای مردان به عنوان شوهر و سرپرست خانواده معین کرده ندارد. زیرا حقوق و اختیارات مردان به عنوان شوهر و سرپرست خانواده، در محدوده اداره خانواده و مسایل زناشویی و تربیت فرزند است.

حضرت علامه طباطبایی درباره این آیه می فرمایند: «سرپرستی مرد نسبت به زن خود، به این معنا نیست که اراده زن و تصرفاتش در آنچه مالک آن است، نافذ نباشد، و به این معنا نیست که زن در حفظ حقوق فردی و اجتماعی خود و دفاع از آن و رسیدن به آن، با مقدماتی که دارد، مستقل نباشد، بلکه معنای آن این است ... که باید زنان در هر چه مربوط به کامجویی جنسی و بهره مندی زناشویی است، مطیع شوهران خود باشند و در غیاب آنها به ایشان خیانت نکنند و حریم عفاف خویش را پاس دارند و نسبت به اموال و هر چه در زندگی زناشویی در اختیار آنهاست، امین و درستکار باشد. و سوءاستفاده ای از آنها نکنند.» (علامه طباطبایی،المیزان، ج 4، ص366)     

پس به نظر ایشان شوهران تنها در حوزه مربوط به کامجویی جنسی بر همسران خود حق دارند و هرگز سرپرستی آنها نسبت به زنانشان مانع از بهره مندی زنان از حقوق فردی و اجتماعی و استقلال در حفظ و دفاع از این حقوق و تصرف در اموال و املاکشان نیست.

جواب: زن دائمی نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود و باید خود را برای هر لذتی كه او می خواهد تسلیم نماید و بدون عذر شرعی از نزدیكی كردن او جلوگیری نكند و اگر در این موارد از شوهر خود اطاعت كند نفقه زن بر شوهر واجب می گردد و اگر تهیه نكند چه توانایی داشته باشد یا نداشته باشد مدیون زن است و اگر زن در موارد فوق از شوهر اطاعت نكند ناشزه و گناهكار است. (توضیح المسائل امام خمینی (ره)، م2412 و 2413)

جواب: به واسطه نشوز حق نفقة او (حق غذا, لباس, منزل, همخوابی و ...) زائل می گردد ولی مهریه او از بین نمی رود و به قوّت خود باقی می ماند. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج2، م2413)

چند استفتاء از آیة الله خامنه ای دام ظله:

جواب: هر یک از زن و شوهر سال خمسى مستقلى به حَسب درآمد سالانه خویش دارند و بر هر کدام واجب است که خمس باقیمانده حقوق و درآمد سالانه خود را در پایان سال خمسى خود بپردازد.

جواب: زن اگر درآمد کار خود را خودش تبرعاً خرج زندگى مشترک مى کند شوهر ضامن عوض آن نیست ولى اگر به شوهر قرض دهد سپس از طرف شوهر آن را خرج زندگى کند و یا به امر و درخواست شوهر آن را خرج زندگى مشترک کند، شوهر ضامن عوض آن است.