اسب آپالوسا به اسب سرخپوستی هم معروف است. زیرا برای اولین بار توسط آنها پرورش داده شدهاست. اسب آپالوسا حاصل پرورش انتخابی توسط سرخپوستان Nez Perce ایداهو در شمال شرقی اورگان و جنوب شرقی واشنگتن بودهاست. آنها اساس این نژاد را اسبهای اسپانیایی قرار دادند. آپالوسا نیز نامی است که از رودخانهای به نام پالوس، نزدیک یکی از قبایل سرخ پوست گرفته شدهاست.
در ژورنال لویس و کلارک از سفرهای سال ۱۸۰۶ آنها از این اسبهای خالدار یاد شدهاست.
پس از اینکه ارتش سواره نظام ایالات متحده، سرخپوستان را تا کوههای بیرپا در مونتانا دنبال کرد و آنها را قتلعام نمود، این نژاد اسب تقریباً از بین رفت. در سال ۱۹۳۸، گروهی از حامیان اسب در مسکو، ایداهو، یک مرکز ثبت نژاد اسب آپالوسا تشکیل دادند و برای نجات و حفظ این نژاد تلاش کردند. این نژاد در حال حاضر سومین نژاد پرجمعیت اسب در جهان است.
شاید منحصربهفرد ترین ویژگی اسبهای آپالوسا، خالدار بودن یعنی وجود لکههای رنگی روی بدن آنهاست که در شکلها و رنگهای مختلف بر روی زمینههای متنوع دیده میشود. به همین دلیل اسبهای این نژاد از نظر ظاهری بسیار متنوع میباشند. معمول ترین الگوی خالهای بدن اسب آپالوسا، رنگ تیره کل بدن با خالهای روشن (دانه برفی) و یا رنگ روشن کل بدن با خالهای تیره (پلنگی) است.
اسب خالدار به شکلهای دیگری نیز دیده میشود، از جمله بدن برفکی با لکههای سفید، رنگ سفید مرمری که کل بدن اسب را پوشانده، و یا لکه سفید بزرگی روی کپل اسب که معمولاً خالهای تیره رنگ هم روی آن وجود دارد. سم اسب آپالوسا عموماً راههای سیاه یا سفید دارد.
نژاد آپالوسا امروزه به واسطه ترکیب آن با اسب کوارتر دارای انواع گوناگونی است. بسیاری از آپالوساها یال و دم کم پشت دارند، و بعضی افراد معتقدند چشم اسبهای آپالوسا حالتی انسان گونه به آنها میدهد.
قد اسب آپالوسا بین ۱۴٫۳ تا ۱۵٫۴ وجب است. بلندی جدوگاه این اسبها بین ۱٫۴۲ تا ۱٫۶۳ متر میباشد و دارای سینهای پهن و کمری کوتاهاست.
از دیگر ویژگیهای شناخته شده اسب آپالوسا، طبیعت آرام آن است. این اسبها را میتوان برای اهداف مختلف استفاده کرد؛ در پرش قدرتمندند و در رویدادهای وسترن و سه روزه قابلیت بالایی نشان دادهاند. آپالوسا برای پیمودن مسیرهای طولانی نیز کاملاً مناسب است.