گوزن زرد ایرانی گونهای است که زمانی در سراسر جنگلهای متراکم زاگرس و بیشهزارهای لرستان و خوزستان از جمله منطقهی جنوبی خرمآباد بنام تنگ گازرده(گوزن زرد) و (گاو شمار در جنوب غربی خرمآباد) میزیسته است.
منطقهی لرستان، وجه تسمیه مذکور که در زبان محلی به حضور حیوانات درشت اندام اشاره دارد بیانگر وجود این حیوان در استان است، به طوریکه در ایام سابق با مشاهده این حیوان در مناطق یاد شده استان افراد بومی که از نام علمی آن شناختی نداشتهاند به لحاظ رنگ زرد و جثه درشت در حد تیپ ظاهری گاو به آن گاو زرده گفتهاند.
گونهای که نسل آن به علل مختلف نظیر تخریب زیستگاه و شکار بیرویه به شدت رو به انقراض نهاد و متأسفانه از آن در لرستان فقط نام محلش به یادگار مانده.
پس از 150 سال نخستین گوزن زرد ایرانی در لرستان متولد شد.
در اینباره مهندس «بابایی»، رئیس ادارهی نظارت بر حیات وحش محیطزیست لرستان گفت: برای احیای اینگونه ارزشمند از سال 1314 تاکنون اقدامات موثری در دستور کار سازمان حفاظت محیطزیست قرار گرفته است تا بدین وسیله از انقراض گونهای که در گذشته پراکندگی وسیعی از شمال آفریقا تا عراق و ترکیه داشته محافظت شود.
وی اظهار کرد: در سالهای گذشته 3 رأس گوزن زرد ایرانی از زیستگاه دشت ناز ساری به خرمآباد منتقل شد تا با همکاری دامپزشکی لرستان نسل این گونه ارزشمند در استان احیا شود، همانطور که در اخبار منتشر شد متأسفانه 2 رأس از این گونه ارزشمند بهعلت جدال شدید با هم تلف شدند و فقط یکی از گوزنهای نر زنده ماند.
بابایی ادامه داد: با تلاش مهندس «نیکوسرشت» و همکاران خوشبختانه پس از 150 سال نخستین گوزن زرد ایرانی نر با وزن 4 کیلو گرم در پناهگاه قبلیاش متولد شد.
هماکنون گوساله گوزن زرد در سلامت کامل بسر میبرد.
مهندس «محمدرضا نیکوسرشت»، مسئول باغوحش کاسیت خرمآباد نیز به خبرنگار ایسنا گفت: با تلاش همکارانمان در باغوحش کاسیت توانستیم از این گونه ارزشمند در حال انقراض تولید گوساله داشته باشیم.
وی افزود: این گوساله هماکنون در سلامت کامل بسر میبرد و در شرایط خوبی نگهداری میشود اما با توجه به ترسو بودن این گونهها، شرایط را طوری فراهم کردهایم تا در آرامش کامل به سر برند و قرار است با همکاری کارشناسان محیطزیست لرستان بهصورت منظم گوساله تحت نظر قرار گیرد تا از نظر سلامت مشکلی برای آن پیش نیاید.
نیکوسرشت اظهار امیدواری کرد با حمایتهای مسئولان استانی بهخصوص استاندار بتوانیم از این ذخیرهگاه ژنتیکی ارزشمند که زادگاه بسیاری از گونههای در حال انقراض حیات وحش استان است حفاظت کنیم و شاهد تولد بسیاری از آنها باشیم.
تنوع زیستی غنی لرستان بر هیچکس پوشیده نیست و گونههای در معرض انقراض و کمیاب زیادی در منطقه وجود دارد که چشم به حمایت بیشتر مسئولان دارند. گوزن زرد ایرانی با این امید به دنیا آمده امید میرود که مسئولان ناامیدش نکنند.