یکی از این روش های غیرقانونی و غیراخلاقی صید پرندگان مهاجر، نصب تورهای هوایی و یا شب دام است که پرندگان در طول شب و  بعضا حتی در طی روز بدون هیچ انتخابی در نوع و گونه پرنده در این تورها به دام می افتند و متاسفانه بسیاری از این پرندگان در فهرست گونه های حمایت شده و در معرض خطر انقراض قرار دارند.

صید سنتی و محدود یا کشتار گسترده به روش های غیر قانونی و قاچاق گونه های نادر و حمایت شده ؟

نکته قابل توجه اینجاست که برخی این کشتار گسترده که به روش های غیرقانونی انجام می شود و منحصر به گونه ای خاص و محدود نمی باشد را نوعی صید سنتی، محدود و منبع معیشت مردم بومی عنوان می کنند اما در سایه این مظلوم نمایی، انواع گونه های نادر و حمایت شده و حتی پرندگان شکاری و پرندگانی که گوشت آنها قابلیت مصرف خوراکی ندارد به منظور تاکسیدرمی و قاچاق بصورت زنده، از سراسر خطه شمال کشور صید شده و در بازار پرنده فریدونکنار خرید و فروش می شوند.

تصاویر و مطالب منتشر شده در این گزارش که توسط محمد علی اله قلی فعال محیط زیست و کارشناس حیات وحش تهیه شده است گواهی بر این مدعاست که صید و خرید و فروش پرندگان مهاجر در فریدونکنار محدود به روش های سنتی و گونه های غیرحمایت شده حلال گوشت جهت مصرف خوراکی و معیشت مردم بومی نمی باشد و تجارتی گسترده و غیرقانونی توسط عده ای معدود از افراد متخلف و سودجو است که به قیمت نابودی سرمایه های ارزشمند طبیعی صورت می پذیرد.

محمد علی اله قلی فعال محیط زیست و کارشناس حیات وحش در این باره می گوید: پس از آنکه در روز دوم مهرماه سال گذشته با لشگرکشی شکارچیان محلی و برخی افراد شرور و مسلح به سلاح گرم و سرد، عملیات یگان محیط زیست مازندران به منظور جمع آوری دامهای هوایی پیش از آغاز سرکوب شد، دیگر هیچ اقدامی در راستای برخورد نیروهای محیط زیست با این مساله صورت نگرفته است.

ظاهرا اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران پس از لشگرکشی صیادان، دلیل کافی برای ادامه سکوت و بی تفاوتی گذشته را بدست آورده است تا در برابر کشتار و قتل عام دست کم یک میلیون بال انواع پرندگان مهاجر در این منطقه واکنشی نشان ندهد.

با عدم اعمال هرگونه نظارت و سرکشی به این بازار، تجارت گسترده ای براه افتاده و انواع پرندگان وحشی علاوه برشهرستان های استان مازندران از استان های مجاور یعنی گلستان و گیلان نیز صید شده و با محوریت این بازار به فریدونکنار ارسال میشوند.

با پیگیری های فعالین محیط زیست در سال گذشته، سرانجام محیط زیست مازندران اقدام به نصب بنری در محل بازار فریدونکنار نمود که بر روی این بنرممنوعیت صید و خرید و فروش برخی گونه ها جهت اطلاع سماک شناخته شده (چوب زن و قیمت گذار بازار) و فروشندگان پرندگان در این بازار درج شده بود و گاها نیز مامورینی که البته بومی این منطقه هستند ناظر بر عملکرد این بازار بودند.

اما امسال تا این لحظه حتی نصب این بنر اطلاع رسانی نیز در محل بازار صورت نپذیرفته است و گویا مسئولین اداره محیط زیست مازندران نیز به ماهیت فرمالیته و تشریفاتی بودن آن بنر بدون اعمال قوانین در بازار فروش پرندگان آگاه هستند.

هم اکنون هر روز صبح در حدود پانصد بال از انواع پرندگان شامل انواع اردک ها و پرندگان کنارآبزی و البته انواع حواصیل ها (که با استناد به دو حکم فقهی در زمره پرندگان حرام گوشت هستند ولی برای مصارف خوراکی در این بازار عرضه میشوند)، جغدها و انواع پرندگان شکاری و سایر پرندگان در این بازار به شکل کاملا علنی خرید و فروش میشوند.

پاییز زمان بسیار حساسی برای پرندگان مهاجر میباشد چراکه در این فصل بیشترین تنوع گونه ای پرندگان وارد منطقه شده و پرندگان تازه از راه رسیده به شدت گرسنه و بیقرار هستند.

اکثر جمعیت پرندگانی که در اوائل پائیز مهاجرت میکنند از تمامی گونه ها، جوجه های نابالغی هستند که اولین مهاجرتشان را انجام میدهند. این پرندگان خسته و لاغر هیچ تجربه ای در برابر خطر صدها تور هوائی گسترده در این منطقه ندارند.  صید پرندگان در این روزهای حساس به اوج خود در کل شش ماه دوم سال میرسد.

روزهای خون بار پیش رو

در بازه زمانی مابین بیستم هر ماه قمری تا پنجم ماه بعد که شب‌ها به دلیل طلوع دیرهنگام ماه بسیار تاریک هستند، موقعیتی فراهم می‌شود که صیادان از این موضوع و عدم دید کافی توسط پرندگان سوء استفاده نموده و با نصب تورهای هوایی در گستره وسیعی از محل‌های تغذیه شبانه پرندگان، از غروب خورشید تا طلوع ماه در نزدیکی صبح، هزاران پرنده مهاجر را در هر شب با این روش صید کنند.

متأسفانه مهاجرت زودهنگام پرندگان امسال مصادف با زمانی شده است که به واسطه کوتاه بودن شب ها و طلوع دیرهنگام ماه، تاریک تر از حالت عادی هستند و با ادامه رویکرد کنونی اداره محیط زیست مازندران، این اتفاق در روزهای آینده صید پرندگان را چندین برابر معمول سالهای قبل نموده و امسال را به یکی از سیاه ترین سال ها برای پرندگان مهاجر در کشور مبدل خواهد نمود. بنابراین ضروری است برای جلوگیری از این فاجعه، سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به انجام هماهنگی های لازم و جمع آوری تورهای هوائی در اسرع وقت اقدام نماید.

محصولات این تجارت براه افتاده و بهره کشی از حیات وحش در مازندران به سادگی هرچه تمام در تمامی فصول سال به عنوان هنر دست و صنایع دستی در بازار شهر بابلسر و آمل به معرض نمایش و خرید عموم گذاشته میشوند.

پرندگانی مانند زنگوله بال، طاووسک، گیلانشاه و بوتیمار که همگی از جمله پرندگان حمایت شده ملی و بین المللی هستند در کنار ده ها گونه پرنده، جونده و پستاندار دیگر بدون کمترین نگرانی و  بصورت کاملا عادی در معرض نمایش و فروش قرار گرفته اند. (تاریخ ثبت عکس ها نیمه دوم مهرماه ١٣٩٣ بازار صنایع دستی بابلسر – مازندران)

ناگفته نماند تاکسیدرمی انواع عقاب ها، قوها، انواع گربه سانان و سگ سانان وحشی و غیره که در معرض نمایش عموم نمیباشند در صورت سفارش به سادگی و در اسرع وقت قابل ارایه به مشتری میباشند.

سؤالی که در ذهن هر دلسوز طبیعتی ایجاد میشود این است که اداره محیط زیست بابلسر که متولی نظارت و برقراری قوانین در این منطقه از مازندران (بابلسر- فریدونکنار) میباشد چطور اجازه می هد تاکسیدرمی گونه های جانوری این چنین در کمال آرامش و به دور از هرگونه ممانعتی در این شهرستان خرید و فروش شوند؟

تهیه عکس از بازار پرندگان با توجه به حساس شدن موضوع و ممانعت صیادان با مشکلات بیشتری همراه شده است به طوریکه فروشندگان پرندگان مهاجر در بازار برای جلوگیری از ثبت هرگونه عکس و مستندی از فعالیتشان حتی اشخاصی را که سوار بر اتومبیل قصد گرفتن عکس با تلفن همراه را دارند با چماق و چاقو تهدید می کنند.

اما این مساله برای فعالین محیط زیست و گروه های مردمی فعال حاضر در منطقه مانع راه اطلاع رسانی ها نخواهد بود و فعالین محیط زیست اجازه مماشات و مسامحه در این زمینه را به متولیان اصلی حفاظت از این سرمایه های ارزشمند ملی نخواهند داد.