در این مقاله در مورد برخی احکام عید سعید فطر مطالبی را تقدیم شما عزیزان می کنیم:

ابتدا طرح یک مسئله مهم:

حکم به رویت هلال ماه وظیفه مرجع تقلید یا ولی فقیه؟

صاحب جواهر به عنوان یکی از مدافعان ولایت عامه فقیه، با توجه به روایات، محدوده صدور حکم و انشای فقیه عادل را منحصر به مقام قضا و رفع منازعه ندانسته و احکامی مانند حکم به رویت هلال اول ماه را نیز از شئون ولی فقیه می داند.

در علم فقه هم، نظر فقیه و مرجع تقلید، از موارد و معیارهای اثبات رویت هلال ذکر نگردیده و آثار شرعی بر قول فقیه و مرجع تقلید (بما هو فقیه و مفتی) مترتب نشده است، بلکه یکی از موارد اثبات رویت هلال ماه حکم حاکم اسلامی ذکر شده است.

بنابراین اگر چه رویت هلال ماه صرفاً از امور حکومتی نیست و با شهادت عدول و یا اطمینان خود انسان و دیگر موارد ذکر شده در توضیح المسائل، نیز اثبات می شود ولی اگر از دیدگاه حکمی از احکام حکومتی که مخصوص حاکم اسلامی است، به آن نگاه شود، جزء شئون ولی فقیه است؛ یعنی حکم دادن به این که اول ماه است از شئون ولی فقیه است.

برخی احکام عید فطر از نظر آیة الله خامنه ای(دام ظله):

سوال: اگر از گفته عده‏اى حدس بزنیم كه فردا عید فطر است، آیا مى‏توانیم روزه بگیریم؟

جواب: تا هنگامى كه براى شخص اطمینان پیدا نشود كه فردا عید فطر و اول شوال است، نمى‏تواند روزه را افطار كند.

جواب: رویت هلال پیش از غروب براى اثبات حلول ماه قمرى جدید از شبى که پس از رویت است، کافى است.

جواب: در ثبوت اول ماه تقلید راه ندارد، بلكه اگر شخص از گفته و اعلام نظر مرجع تقلید، اطمینان به رویت ماه پیدا كند، باید روزه خود را افطار كند و اگر شك داشت، باید آن روز را روزه بگیرد.

جواب: اگر در روز شک در عید فطر بودن، روزه را عمداً افطار کرده و بعداً هم یقین به عید بودن‌ آن روز برایش حاصل نشد و بیّنه شرعى بر عید بودن آن روز قائم نشد و حاکم شرع معتبرى هم حکم به عید بودنش نکرد، روزه آن روز هم قضا دارد و هم کفاره.

برخی احکام عید فطر از نظر آیة الله مکارم شیرازی (دام ظله):

جواب: دیدن ماه شوّال به تنهائى براى افطار کافى نیست; بلکه باید روز تمام شود. و اگر کسى جاهل به مسئله بوده باید قضا کند، امّا کفّاره ندارد و بر کسى که دستور افطار داده کفّاره اى نیست; هرچند نباید بدون تحقیق مسئله بگوید.

جواب: اگر شهرى که ماه در آن دیده شده نسبت به شهر مورد بحث غربى باشد ماه ثابت نمى شود و اگر شرقى باشد ثابت مى شود.

جواب: ما معتقدیم که اگر علماى نجوم در عصر ما با استفاده از وسایل دقیقى که در دست دارند در مسأله هلال ماه اتّفاق نظر داشته باشند، مخالفت با آنها مشکل است، مگر این که گروه کثیرى ادّعاى رویت برخلاف آن بنمایند. و این نظریّه را در سالهاى گذشته منتشر کردیم.

آیه الله بهجت (ره):

جواب: اشكالى ندارد.

برخی احکام زکات فطره از نظر آیة الله صافی گلپایگانی(دام ظله):

جواب: زمان پرداخت زكات فطره در روز عید فطر است و برای پرداخت به فقیر خاصی می‎توان به تأخیر انداخت؛ اما نباید در پرداخت آن مسامحه و كوتاهی گردد و می‎توانید به وسیله پست یا بانك برای او ارسال نمایید.

ج. احتیاط واجب آن است كه زكات فطره را به فقرای شیعه اثنی عشری بدهند اگر چه در شهر دیگر باشند.

جواب: خیر، زكات فطره‎ای را كه كنار گذاشته‎اید، باید به همان صورت به فقیر بدهید و تبدیل آن به جنس دیگر صحیح نیست.

جواب: در فرض سوال با تمكّن مالی فطره را باید خودشان بپردازند. والله العالم

جواب: ساقط نمی‌شود. والله العالم

جواب: زكات فطره را نمی‌توان به واجب النفقه داد. والله العالم

جواب: بنظر اینجانب، زكات فطره بنابراحتیاط واجب باید به فقرای شیعه اثنی عشری برسد و مكلّف باید آنچه را تحت عنوان زكات فطره به اینگونه سازمان‌ها و موسسات می‌دهد یقین كند كه بدون كم و زیاد در مورد مصرف، (فقیر شیعه اثنی عشری) صرف شده و الا ذمّه‌اش برئ نمی‌شود. پس برای هر كس این یقین حاصل شود، اشكال ندارد، مثلاً كسی كه زكات فطره می‌دهد و سیّد نیست باید یقین كند كه به مصرف فقیر غیر سیّد رسیده، نه سیّد و نه مدرسه و مسجد و حسینیه. والله العالم