شاید تجربه‌اش را داشته باشید.بعد از پوشیدن كفش‌های مخصوص و انتخاب توپی كه با وزن بدنتان هماهنگی داشته باشد ، نوبت نشانه گرفتن و تمركز است. دستی را كه توپ را با آن گرفته‌اید، در هوا تاب می‌دهید و روی محل قرار گرفتن پین‌ها تمركز می‌كنید و بوووم ! توپ روی لاین مخصوص قل می‌خورد و بسته به تمركز و نشانه گیری و البته كمی هم چاشنی شانس پین‌ها را نقش زمین می‌كند و در نهایت شما صاحب امتیاز بیشتر و بیشتر می‌شوید و... دوباره و دوباره طعم شیرین نشانه گیری آن هم با یك توپ سنگین را امتحان می‌كنید.

بدون اغراق بولینگ از آن تفریحات یا بهتر است بگوییم ورزش‌هایی است كه در این چند سال حسابی به ذائقه ما خوش نشسته است.هر چند تاریخچه‌اش می‌گوید از صدها سال پیش تا به امروز دل خیلی‌ها را با خود همراه كرده اما دست كم در همین تهران خودمان سابقه دل بستن به این بازی محبوب و پر طرفدار زیاد نیست .چند سالی است كه تك و توك باشگاه‌های بولینگ در بعضی از مناطق تهران سر برآورده‌اند و اتفاقا در همین مدت كوتاه هم هواداران و طرفداران زیادی پیدا كرده‌اند.

می‌گویند ورزش بولینگ؛ هم می‌شود اسمش را گذاشت ورزش و هم می‌شود گفت‌‌ تفریح. یعنی بولینگ از آن معدود ورزش‌هایی است كه هم طرفداران حرفه‌ای دارد و هم هر كسی كه در یك عصر تعطیل‌، به دنبال یك تفریح لذت بخش باشد‌، می‌تواند سری به باشگاه‌های بولینگ بزند.البته باشگاه‌های لوكس و نوساز سال‌های جدید را كه كنار بگذاریم در كمال تعجب می‌شود رد پای اولین باشگاه بولینگ تهران را در سال‌های  1335پیدا كرد.

در آن سال اولین باشگاه بولینگ، در سعادت آباد تهران با 12 خط طبق استاندارد جهانی به صورت غیراتوماتیک افتتاح شد و مورد استفاده قرار گرفت. در این باشگاه کارگری با لقب «پین بوی» (پسر پین) مهره‌ها یا همان پین‌ها را جمع کرده و سپس می‌چید. متاسفانه حالا بعد از گذشت 43 سال ساختمان بولینگ تهران در حد فاصل میدان کاج و خیابان علامه به صورت یک ملک متروکه  پابرجاست.در این گزارش چرخ كوتاهی در باشگاه‌های پر رونق بولینگ تهران می‌زنیم و با قواعد و تجهیزات و البته مهارت‌های مورد نیاز برای این بازی آشنا می‌شویم.

نوسازهای غیر استاندارد

هر چند تجهیزات و امكانات باشگاه‌های بولینگ باید مطابق استانداردهای جهانی تعریف شده اما گاهی این تجهیزات بسته به فضای باشگاه یا ازدحام جمعیت استفاده كنندگان متفاوت خواهد بود چرا كه گاهی ممكن است به این دلایل سایز لاین‌ها تغییر كند.

بولینگ در سال‌های اخیر با تغییراتی در تکنولوژی و سیستم امتیازدهی اتوماتیک و دستگاه‌های پیشرفته و نورپردازی خاص به یک ورزش پرتحرک و نشاط آور تبدیل شده است. خطوط بولینگ در سه سایز مختلف استاندارد، کافه بولینگ و مینی بولینگ قابل ارائه است. تجهیزات بولینگ به چهار بخش کلی تقسیم می‌شود؛ قسمت‌های فنی دستگاه‌ها، زیرسازی و روکش خطوط بولینگ، تجهیزات و ادوات الکترونیک و امتیازدهی سیستم. بخش نشستن و انتظار مراجعه کنندگان و دکوراسیون فضای داخلی و سالن امتیازدهی به هر باشگاه بولینگ بسته به این چهار نوع امکانات است.

متاسفانه، تهران به نسبت بسیاری از پایتخت‌های بزرگ دیگر نه تنها تعداد كمی باشگاه بولینگ دارد كه همان تعداد محدود هم اغلب از داشتن این استانداردهای حداقلی محروم هستند.

از تفریح تا جام جهانی

بولینگ بر خلاف نامش و خود این ورزش كه اغلب در مجموعه‌های تفریحی است و حال و هوای وقت گذرانی دارد، این روزها هوادارانش را تا مرز جام جهانی پیش برده است. فدراسیون بولینگ، بیلیارد و بولس از سال 1380 تا كنون تاسیس شده و همه ساله بازیكنان زیادی را تا بازی‌های قهرمانی كشوری، آسیایی و حتی جهانی می‌رساند؛ یعنی اگر كسی علاقه‌مند به این ورزش مهیج باشد به آسانی می‌تواند بعد از گذراندن دوره‌های آموزشی لازم به تیم‌های ملی این بازی بپیوندد و حتی تا سطح مسابقات رده بالا پیشروی كند.مثلا در تابستان امسال شش بازیکن بولینگ در بخش آقایان که برای مسابقات جام جهانی کیوبیکا ثبت نام کرده بودند برای انجام دیدار انتخابی راهی ترکیه شدند.

مسابقات بولینگ جام جهانی کیوبیکا( AMF ۲۰۱۵ ۲۰-۱۳ نوامبر) در لاس وگاس آمریکا انجام می‎شود.هشت بازیکن ایرانی برای شرکت در این مسابقات ثبت نام کرده‌اند. طبق اعلام فدراسیون جهانی، ایران می‌تواند با یک نماینده در بخش مردان و یک نماینده در بخش بانوان در جام جهانی شرکت کند.

هر چند حضور ملی پوشان بولینگ در بازی‌های جهانی نوید بخش خبر خوبی است اما نباید فراموش كرد كه متاسفانه بعد از گذشت بیش از 29 سال از فعالیت مجدد این ورزش بعد از پیروزی جمهوری اسلامی ‌ایران و با توجه به بازگشایی بیش از 24 سالن بولینگ تا به امروز و همچنین حضور ورزشکاران در بیش از 100 مسابقه رسمی ‌و غیر رسمی ‌بین‌المللی ،هنوز این ورزش در وضعیتی سرگردان و بی‌هدف به سر می‌برد البته نا گفته نماند که مشکل اصلی شاید نبود هماهنگی یا مدیریت واحد برای ساماندهی به این رشته ورزشی باشد اما در كل و با وجود همه توضیحات و چگونگی برگزاری مسابقات جهانی بولینگ، اگر كسی علاقه‌مند باشد‌، می‌تواند به صورت خصوصی یا نیمه خصوصی تحت نظر مربیان این رشته آموزش ببیند.

هر چند هزینه آموزش بولینگ هم بسته به مهارت مربی و تجهیزات باشگاه می‌تواند متفاوت باشد اما به طور میانگین آموزش ابتدایی و نیمه پیشرفته بولینگ به‌صورت 10 ساعت آموزش همراه با آموزش نحوه امتیاز دهی و کلیه اصطلاحات این رشته ورزشی و آشنایی با قوانین این ورزش به صورت کلاس‌های سه ساعته و بدون در نظر گرفتن هزینه اجاره خطوط چیزی نزدیك به 800 هزار تومان تمام می‌شود.

همین طورآموزش پیشرفته بولینگ و انجام آنالیز حرکتی همراه با نرم افزارهای تخصصی این رشته ورزشی به‌صورت 20 ساعت آموزش بدون احتساب هزینه اجاره خطوط  چیزی نزدیك به دو میلیون تومان است.این آموزش‌ها بسته به انتخاب شما می‌توانند در گروه‌های یك تا پنج نفره برگزار شوند.

هدف‌، نشانه‌،پرتاب

در بازی بولینگ هر بازیکن 10 فریم را بازی می‌کند و هر فریم دو ضربه دارد(به جز فریم 10 که در حالتی خاص سه ضربه دارد) و بازیکن سعی می‌کند که در هر ضربه همه پین‌ها را با توپ بزند. پین‌ها و شماره آنها هم، از نگاه بالا به پین‌ها به شکل یک مثلث قرار داده می‌شوند.برای انجام بازی بولینگ و یادگیری قواعد آن، روش‌های متفاوتی وجود دارد. اما خب خیلی‌ها هنوز هم به همان روش معمول و متعارف پایبندند .به این ترتیب كه اول باید توپ را از روی ریل برگشت بردارید.

توپ را با هر دو دست بگیرید. بازو را خم کنید و به سمت مسیر ورودی بروید. بهتر است تا به مسیر ورودی نرسیده‌اید انگشتان را داخل سوراخ‌های توپ فرو نبرید چون ممکن است مجبور شوید صبر کنید تا بازی بازیکن دیگری تمام شود. این کار باعث خستگی یا عرق کردن غیرضروری انگشتان تان، به خصوص انگشت شست می‌شود. حالا نوبت نشانه‌‌گیری است.

یعنی یكی از مهم‌ترین كارهای این بازی همان نشانه‌گیری است چون اگر نتوانید با توپ هدف را مشخص کنید، توپ در جای درست به پین‌ها اصابت نخواهد کرد. در بولینگ مسیر ورودی به دو معنی به کار می‌رود.یكی قسمتی از مسیر اولیه قبل از فول لاین که معمولا در آنجا می‌ایستید و توپ را پرتاب می‌کنید و دیگری حرکات مشخصی که در این مسیر انجام می‌دهید و توپ را می‌چرخانید تا به طرف پین‌ها پرتاب کنید.

بعد از نشانه گیری، تعادل بدن یکی از مهم‌ترین عوامل حساس و سرنوشت ساز در لحظه تحویل توپ طی مسیر ورودی است. تنظیم تعادل برای جلوگیری از سقوط شما لازم است در غیر این صورت و نداشتن تعادل كافی ممكن است، در سه هدف اصلی مسیر ورودی كارایی نداشته باشید. هدف اول تولید انرژی است که ضمن تنظیم مجدد تعادل در بازی انرژی هدر می‌رود و به توپ منتقل نمی‌شود.

هدف دوم هماهنگی حرکات پاندونی با قدم‌هاست. تا زمانی که توپ را رها می‌کنید باید این حرکات هماهنگ و موزون باشند. اگر دوباره تعادل را برقرار کنید، حساسیت زمان به هم ریخته و برای انتقال انرژی به توپ مجبورید آن را زودتر یا دیرتر از موعد رها کنید که به پرتاب شما بستگی دارد.هدف سوم نشانه‌گیری دقیق با توپ است.

نداشتن تعادل و تغییر حالت بدن برای حفظ تعادل ممکن است شما را وادار کند متمایل شوید یا کلا باعث شود از مسیر منحرف شوید که در هر دو حالت شما را از نشانه گیری دقیق دور می‌کند و باعث می‌شود توپ را از سمت راست یا چپ نقطه مورد نظرتان رها کنید.رمز موفقیت در حرکات مسیر ورودی و تحول صحیح توپ و از بین بردن بی تعادلی در حرکاتی است که نیاز به اصلاح آگاهانه دارد اما قبل از اینکه بتوانید نبودِ تعادل را از بین ببرید باید آنها را تشخیص دهید. مساله این است که مغز ما به خودی خود برای برقراری تعادل طراحی شده است بنابراین مجبور نیستیم به هر قدمی‌که برمی‌داریم فکر کنیم.

بیشتر بازیکنان بولینگ  با افزودن حرکاتی اضافی و غیرمعمول در حرکات مسیر ورودی، آنها را بهبود می‌بخشند. متاسفانه این تنظیم معمولا نبودتعادل بیشتری را به وجود می‌آورد و در نتیجه اصلاح آگاهانه بیشتر می‌شود.این حرکات غیرمعمول  نشان دهنده گرفتاری‌هایی است که بعضی بازیکنان دارند.راه‌حل این است که به جای مبارزه آگاهانه با سیستم تعادل بدن با آن کنار آمد.گاهی  تغییرات اصلاحی ضمیر آگاه را متوجه می‌کند و به نبودتعادلی که لازم است از بین برود اشاره می‌کند.

بولینگ بدون هیچ چیز

نگران نباشید. این یكی از مزیت‌های بازی بولینگ است.اینكه بر خلاف خیلی از بازی‌ها و رشته‌های ورزشی دیگر نیازی به خرید لوازم مخصوص ندارد.البته خیلی از كسانی كه به صورت حرفه‌ای این بازی را دنبال می‌كنند ترجیح می‌دهند كه خودشان كفش و دستكش تهیه كنند تا بتوانند با توجه به نیاز و میزان بازی كه انجام می‌دهند از لوازم بهتری استفاده كنند اما به طور كلی تقریبا تمام باشگاه‌های بولینگ چه در كشور ما و چه در جهان، مجهز به همه لوازم و وسایل مورد نیاز هستند.به این معنا كه بازیكنان هیچ نیازی به اینكه وسیله ای با خودشان ببرند ندارند.

بیشتر این سالن‌ها كفش و توپ و حتی دستكش هم به بازیكنان می‌دهند. توپ‌های بولینگ معمولا بر اساس وزن و اندازه شماره‌گذاری شده‌اند به این ترتیب كه بازیكنان اغلب باید با توجه به وزن بدن خودشان و قدرت بدنی كه برای حركت دست نیاز دارند‌، وزن توپ را انتخاب كنند. البته نباید فراموش كنیم كه معمولا سالن‌های بولینگ هزینه استفاده از كفش و سایر لوازم جانبی مثل دستكش و ... را لحاظ می‌كنند ولی هزینه توپ‌ها كه در بعضی جاها با تعداد توپ محاسبه می‌شود و در بعضی جاهای دیگر با ساعات یا همان تعداد ست‌ها لحاظ می‌شود متفاوت است.

قیمت ورودی یا بهتر است بگوییم استفاده از لاین‌های بولینگ هم تفاوت دارد. بسته به باشگاه و امكاناتی كه دارد از ست‌های یك ساعته 15 هزار تومان تا 40 هزار تومان متفاوت است.البته این قیمت بسته به اینكه در روزهای تعطیل یا غیر تعطیل از بولینگ استفاده شود و اینكه عضو مجموعه باشید یا نه یا اینكه تحت آموزش مربی خصوصی باشید هم متفاوت است.

باشگاه چمران  

برای بسیاری از ما واژه بولینگ با پسوند عبدو گره خورد ه است.این مكان كه در آستانه 50 سالگی قرار دارد در سال 1353 توسط علی عبدو در منطقه« در دوم قلهک» واقع در خیابان شریعتی  افتتاح شد. این باشگاه در ابتدا هشت خط برای بازی داشت كه بعد از گذشت یک سال در همان باشگاه سالن بولینگ دیگری با تعداد خطوط 20 لاین راه‌اندازی شد.
20 لاینی كه تاریخچه بولینگ را در تهران دگرگون كرد؛ چرا که این سالن در زمان خود بزرگ‌ترین سالن بولینگ نصب شده در آسیا بود‌.

البته این شهرت و افتخار دوام زیادی نیاورد چرا كه متاسفانه این سالن 20 خطه در سال 1358 در اثر آتش‌سوزی مهیبی دچار حریق شد و تمام امكانات و تجهیزات سالن 20 خطه آن از بین رفت.باشگاه چمران همچنان پا برجاست و همه روزه پذیرای مشتاقان و بولینگ بازان زیادی از مبتدی تا حرفه‌ای است اما باید گفت كه دیگر آن شور سابق را در دل خود ندارد و سالخوردگی بر حال‌وهوای آن تاثیر گذاشته است.

باشگاه انقلاب‌، ترجیحا فقط حرفه‌ای‌ها

در دل مـجـمـوعه ورزشی انقلاب، یك سالن بولینگ هم جا گرفته است.

باشگاه بــولینگ مجموعه ورزشی انقلاب، در سال 1385 افتتاح شد و جزو باشگاه‌های مدرن بولینگ ایران محسوب می‌شود.

باشگاه بولینگ انقلاب دارای 24 خط بولینگ از نوع اتوماتیک همراه با سیستم امتیازدهی و توپ برگردان اتوماتیک است. البته از همان بدو ورود به این باشگاه دست‌تان می‌آید كه سطح بازیكنان اینجا كمی از سطح آماتور بالاتر است و در حالت خوش بینانه‌تر می‌شود گفت، بولینگ انقلاب جای حرفه‌ای‌های این تفریح است. صدای مداوم هیاهو و تشویق و بر‌خورد توپ با پین‌ها و خالی نبودن هیچ كدام از لاین‌ها و زمان طولانی نشستن روی صندلی‌های انتظار و از همه مهم‌تر صفحه نمایشگر امتیاز‌ها كه هر لحظه در حال بیشتر شدن است به خوبی حال و هوای مسابقات حرفه‌ای را به این باشگاه داده است.

بولینگ در سرزمین عجایب

اگــر در مـــیان خوش‌گذرانی كودكانتان در شهربازی سرزمین عجایب، به فكر تفریح  خودتان هم هستید سری به سال بولینگ این مجموعه بزنید. این مجموعه دارای یک سالن مینی و یک سالن کامل است. سالن مینی بولینگ دارای چهار خط بولینگ است که تمامی ‌مشخصات بولینگ بزرگسالان مثل قوانین بازی و تعداد پین‌ها در مورد این بازی نیز صدق می‌کند.

تنها تفاوت آن از لحاظ سایز و ابعاد لاین‌ها و پین‌هاست و بیشتر برای کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. باشگاه بولینگ بزرگسالان این مجموعه هم در ضلع غربی مجموعه قرار گرفته و دارای 12 خط با سیستم و مکانیزم توپ برگردان اتوماتیک است.

در واقع می‌شود گفت بولینگ سرزمین عجایب پاتوق خانواده‌های علاقه مند به بولینگ است و خیلی از خانواده‌هایی كه فرزندان‌شان را برای بازی به شهربازی این مجموعه می‌آورند‌ ترغیب می‌شوندكه سری هم به باشگاه بولینگ بزنند.

بولینگ اریکه ایرانیان

اگر گذرتان به غرب تهران و محله سعادت‌آباد خورد باشگاه بولینگ مجتمع فرهنگی ورزشی تجاری اریکه ایرانیان را از دست ندهید.این سالن مجهز به 12 لاین بولینگ است و سالن‌های آن سیستم کامپیوتری برای ثبت امتیازات و دیگر موارد را دارد.

اگر علاقه‌مند به بازی‌های لوكس دیگری مثل بیلیارد و اسنوکر هستید نیز می‌توانید به سالنی كه به صورت مجزا و در طبقه فوقانی سالن اصلی قرار دارد بروید. فضای بیلیارد و بولینگ اریكه خانوادگی است و متقاضیان می‌توانند در دسته‌های جداگانه و خانوادگی سرگرم بازی شوند. رنگ‌آمیزی شاد و موسیقی پرهیجان، انرژی مضاعفی به بازیكنان اریكه‌ایرانیان می‌دهد و اگر كمی شانس هم داشته باشید می‌توانید ركوردهای خوبی از خود به جا بگذارید.

سالن اریكه در بالای هر یك از لاین‌های بولینگ خود نام دارنده بالاترین ركورد لاین را ثبت می‌كند تا انگیزه بیشتری برای شركت‌كنندگانش ایجاد كند.