آفرودرها یا به اصطلاح خودشان دو دیفرانسیل سواران مرامنامه نانوشته و جذابی دارند که می گوید: «وقتی همه دوستات رفتند طرقبه و شاندیز توی ویلا و دارند با نوشیدنی خنک تو اوج آرامش آفتاب می گیرند، تو و چندتا از رفقات وسط گل و شن گیر کردی و دست و پا می زنی و می خندی. دو دیفرانسیل سواری یعنی پول هاتو خرج ماشینت می کنی نه سینما و کافی شاپ. یعنی بیشتر کارای ماشینتو خودت انجام می دی. وقتی همه توی مهمونی هستن و دارن خوش می گذرونن تو توی گاراژ رفیقت تا نصفه شب داری به ماشینت می رسی و تغییرات ماشینت رو انجام می دی.

وقتی آخر هفته می زنی به دل طبیعت بخشی از سفر تو به جمع کردن زباله هایی که بقیه ریختن اختصاص می دی. دو دیفرانسیل سواری یعنی همسایه ها همیشه از گلی شدن کف پارکینگ از دستت شاکی هستن. مادر یا همسرت همیشه از روغنی یا گلی شدن بهترین لباسات شاکی باشن. اگه ماشینی یه جایی گیر کنه مثل بقیه مردم فقط نگاه نمی کنی و سعی می کنی بدون هیچ چشمداشتی اونو بکسل کنی و درش بیاری. برف نیم متری دم پارکینگ برای همسایه هات کابوسه اما واسه تو مثل یه پرتاب سه امتیازی می مونه.»

«آفرودمن»ها یا همان عاشقان خودروهای دو دیفرانسیل می گویند که این بخشی از اساسنامه آنهاست و هر کسی که بخواد وارد این حوزه بود، باید این چیزها را قبول داشته باشد. البته این روزها آفرودسواری به عنوان یک ورزش شناخته شده و به عقیده بسیاری گران ترین ورزش دنیاست اما همین ورزش با توجه به همه دردسرها و هزینه هایش، تب و تاب شدیدی در بین جوانان ایجاد کرده و آنهایی که تا به امروز به دنبال هیجانی متفاوت بودند، تمسک به این ورزش را راه حلی خوب دیده اند. در این چند سطر سعی کرده ایم تا نگاهی نسبتا کلی از این تفریح به شما بدهیم و بگوییم که چگونه می شود یک «آفرودر» درست و حسابی شد.
 

آفرود دقیقا چیست؟

اینکه آفرود چیست یا آفرودسوار کیست سوالی است شبیه اینکه اول مرغ بوده یا تخم مرغ! خیلی سعی نمی کنیم تا تعریف علمی و جهانی از آن ارائه دهیم چون آن چیزی که اینجا مد نظر ماست این است که به سادگی با این ورزش و شرایط آن در ایران آشنا شویم.

البته همه ما می دانیم که آفرود واژه ای انگلیسی است که بهترین ترجمه برای آن «بیراهه» است.از همین رو معادل فارسی آفرودر را بیراهه نورد می گذاریم. دیگر همه چیز معلوم شد! آفرود یعنی بیراهه نوردی. یعنی خروج از مسیرهای همیشگی و جاده های آسفالت و رانندگی در زمینی که جاده ای در آن وجود ندارد؛ برای مثال در دل کویر و شن های روان یا وسط جنگل های انبوه یا حتی بین صخره ها و کوه ها، مسیرهایی وجود دارد که یک بیراهه نورد می تواند با خودروی خود از آنها عبور کند و پا که نه! لاستیک به جاهایی بگذارد که خیلی ها نمی توانند.

در آفرود چندین مسیر مختلف وجود دارد که شاید بتوان از آن به عنوان انواع آفرود نام برد. برای مثال آفرود مسیرهای گلی که بیشتر در جنگل است، آفرود کویری که به رانندگی در میان تپه ها و رمل های شنی محدود می شود، آفرود برفی که از اسمش پیداست چیست! و انواع دیگر.

از مزیت های ایران این است که تقریبا تمام شرایط و انواع آفرود در آن وجود دارد و شما می توانید به این افتخار کنید که بهترین کشور را برای آفرودسواری در اختیار دارید!

آفرود ورزشی

هر چیزی که در آن شرایط مسابقه و رقابت وجود داشته باشد را می توان ورزش نامید؛ آفرود هم از این اصل مستثنی نیست. اگر یک نگاه کلی به آفرود داشته باشیم می توانیم آن را در دو نوع «مسابقه» و «طبیعت گردی» تقسیم بندی کنیم. مسابقات آفرود در سرتاسر ایران برگزار می شود و طرفداران پروپاقرصی هم دارد. کلاس بندی های مسابقات در سطح بین المللی است و راننده ها و خودروها نیز دست کمی از مسابقات جهانی ندارند.

 این مسابقات زیر نظر فدراسیون اتومبیلرانی و جهانگردی برگزار می شود و قانون و اصول خاص خودش را دارد و جایزه هایش هم ارزشمند است. البته مسابقات آفرود از مشکلاتی چون نبود پیست حرفه ای و عدم تامین اعتبار دولتی جهت برگزاری هم رنج می برد ولی بر اساس همان مرامنامه آفرودسوارها که در ابتدا گفتیم، کمتر بیراهه نوردی برای پول یا امکانات در این مسابقات شرکت می کند و برای همین است که آفروسواری از نظر سلامت مسابقات، متمایز با سایر ورزش هاست. تقریبا تمام آفرودرهای مسابقات، امکانات و تجهیزات خودشان را دارند و شخص یا سازمان دیگری برای آنها هزینه نمی کند. همچنین ایران یکی از مدعیان جهانی مسابقات آفرود هم هست و همواره پرویز شه بخش، آفرودر بلوچ ایرانی حضوری پررنگ و موفق در مسابقات بین المللی، از جمله داکار پاریس دارد.

آفرود طبیعت گردی

بسیرای از آفرودرها، این ورزش را با نگاه مسابقه ای نمی نگرند. خیلی از آفرودسوارها صرفا طبیعت گردانی حرفه ای هستند که با خودروی خود پا به دل اعماق طبیعت می گذارند و تلاش شان بر این است که جز لذت رانندگی، از اعجاز دنیای پیرامون شان هم بهره مند شوند. شما برای آفرودسواری طبیعت گردی، نیاز به یک خودروی دو دیفرانسیل نسبتا راحت و یک تیم پایه دارید. در حال حاضر تورهای طبیعت گردی زیادی در ایران برگزار می شود که روش آنها همراه کردن افراد مختلف با خودروهای دو دیفرانسیل گوناگون است و تلاش می کنند با سازماندهی و مدیریت آنها، شرایط طبیعت گردی و رانندگی خوبی را برای آفرودسوارها و البته همراهانشان ایجاد کنند.

تورهای طبیعت گردی آفرود به طور معمول بین دو روزه (سبک) تا پنج روزه (سنگین) است و قوانین و اصول خاصی بر آنها حکمفرماست. بسیاری از برگزارکننده های تور آفرود دارای مجوز بوده و تمام مسافران خود را بیمه حوادث می کنند. این تورها را یک یا دو تورلیدر حرفه ای و بعضا محلی همراهی می کنند تا مسافران را در مسیریابی و رهایی از برخی مشکلات، از جمله گیر کردن ها یا رفع مشکلات فنی خودروها راهنمایی کنند.

بسیاری از کسانی که تجربه سفر با این تورها را داشته اند معتقدند هیجان و انرژی این سفرها تا حدی است که می تواند یک ماه آنها را سر حال نگه دارد. عجیب اینکه هر چقدر مشکلات و دردسرهای سفر بیشتر باشد، هیجان بیشتری را به همراه دارد.

اگر بخواهیم رده بندی منصفانه ای از تورهای آفرود در ایران ارائه دهیم بدون شک گروه طبیعت گردی دلتا به مدیریت امیرحسین ظهوریان را می توان حرفه ای ترین گروه دانست. همچنین گروه های دیگری با عناوین آلفا، لاست رود، دلفان و ... در ایران فعالیت می کنند که می توانید تورهای آفرود طبیعت گردی را حتی بدون داشتن یک خودروی آفرود با آنها تجربه کنید.

هزینه های آفرود

ابزار آفرود نه تنها خودروی دو دیفرانسیل، بلکه تجهیزات جانبی لازم آن خودرو جهت آفرود و همچنین لوازم دیگری از جمله جک هایلیفت، بیل، تبر، گالن بنزین و ... است. اگر می خواهید یک بیراهه نورد حرفه ای شوید لازم است که امکانات و ابزار تکمیلی داشته باشید.

جالب اینکه تمام این وسایل از بهترین کیفیت تا وسایل چینی ارزان در ایران موجود و در دسترس است. حتی فروشگاه هایی مختص این وسایل در تهران و برخی شهرستان ها وجود دارد که می توانید بدون دردسرهای آفرودرهای نسل قبلی، جهت تامین راحت مایحتاج خود به آنها مراجعه کنید.

در مورد هزینه ای که شما از صفر تا به مرحله یک آفرودر کامل باید انجام دهید نمی توان به طور قطع ابراز نظر کرد. مهمترین نکته این است که شما برای شروع باید یک مشاور حرفه ای و متخصص داشته باشید. مشاور شما با توجه به خواسته ها و نوع نگاهی که به آفرود دارید و همچنین بودجه تان، بهترین پیشنهاد را به شما خواهد داد.

به طور کل شما می توانید یک خودروی آفرود معمولی و ارزان (شروع قیمت از 15 میلیون تومان) را بخرید و جهت تجهیز آفرودی آن هزینه های بالغ بر حدود 10 میلیون تومان خرج کنید یا اینکه می توانید یک خودروی حرفه ای (در حدود 250 میلیون تومان) خریده و تا بیش از 50 میلیون هم هزینه آن کنید.

اصولا محدودیتی وجود ندارد و شما می توانید با هر بودجه ای که دارید وارد این حوزه شوید. کل وسایل جانبی مورد نیازتان را نیز می توانید با قیمت متوسط حدود 2 میلیون تومان بخرید و منتظر بنشینید تا جاده که نه! بیراهه شما را به سوی خود فرا خواند.

خوب است که این نکته خیلی مهم را هم بدانید. آفرود بیشتر از اینکه شما چه ماشینی داشته باشید یا چقدر پول داده باشید، به توانایی رانندگی آفرودر بستگی دارد و مهمتر از آن، اینکه شما پا به دنیایی می گذارید که باید از آن لذت ببرید، با هر وضعیت و شرایطی. به دنیای آفرود خوش آمدید.