انواع مشکلات مفاصل، به‌صورت شایع، شامل استئوآرتریت یا به اصطلاح آرتروز، آرتریت‌روماتویید، استئوپروز (پوکی استخوان)، فیبرومیالژیا و... است که هرکدام ورزش مناسب و مخصوص به خود را دارند؛ ورزش‌هایی که با برخی از آنها آشنا می‌شوید.

استئوآرتریت یا آرتروز

این بیماری باعث ساییدگی و صدمه‌دیدگی غضروف مفاصل می‌شود و درد مفصل ایجاد می‌کند. همه انسان‌ها محکوم به مبتلا به آرتروز نیستند و جلوی آرتروز را می‌توان گرفت. پیروی از یك برنامه ورزشی منظم برای جلوگیری از پیشرفت آرتروز در بیماران مبتلا بسیار مناسب است. با این کار عضلات اطراف مفاصل تقویت و از وزن این افراد کم می‌شود.

• نكته: از انجام حركت‌های ورزشی شدید پرهیز كنید زیرا ممکن است مفاصل را دردناک‌تر کند.

آرتریت روماتویید

یک بیماری خودایمنی است که طی آن، بدن با بافت‌های موجود در مفاصل می‌جنگد. یک برنامه ورزشی شامل فعالیت و استراحت می‌تواند در بهبود وضعیت این بیماران موثر باشد و توصیه می‌شود زمانی كه بیمار خسته نیست، ورزش كند. البته نوع ورزش در این افراد بستگی به مرحله بیماری دارد و زمانی که بیماری خاموش است با زمانی که بیماری فعال است، تفاوت دارد.

• ورزش مناسب در زمان خاموش‌بودن بیماری: ورزش‌های هوازی از قبیل شنا و دوچرخه‌سواری.

• نكته: حداقل یکبار در روز ورزش کنید. اگر بعد از بیدار شدن فعالیت ورزشی داشته باشید، سفتی و سختی مفاصل هنگام صبح كمتر می‌شود.

استئوپروز (پوکی استخوان)

در این بیماری، بافت استخوان تحلیل می‌رود. درد استخوان و شکنندگی استخوان از علائم این بیماری است.

• ورزش‌های مناسب: وزنه‌برداری، ورزش‌های قدرتی و ورزش‌های هوازی

• نكته: پیروی از یك برنامه منظم ورزشی باعث تقویت استخوان‌ها می‌شود.

• نكته دوم: در استئوپروز شانس ابتلا به قوز کردن ستون فقرات و خمیدگی زیاد است بنابراین باید ورزش‌های کیفوز را در برنامه ورزشی‌تان قرار دهید.

فیبرومیالژیا

درد و سختی عضلات به‌صورت عمومی، تاندون‌ها و مفاصل همراه با علائم خاص به نام فیبرومیالژیا خوانده می‌شود. در بیماران مبتلا، انجام ورزش‌های کششی بسیار مفید است. تناسب اندام، بهبود خواب و کاهش درد از فواید ورزش برای افراد مبتلا به فیبرومیالژیا است.

• ورزش‌های مناسب: ورزش‌های هوازی و كششی پیلاتس، یوگا و تایچی

• نكته: یك برنامه مرتب ورزشی در برنامه‌ روزانه‌تان بگنجانید و همیشه طرز ایستادن و نشستن خود را درست کنید.

آرتریت نخاعی

بیمار مبتلا نمی‌تواند مفاصل مهره‌ها و خاصره خاجی‌اش را حرکت دهد. ورزش برای این بیماران حیاتی است.

• ورزش‌های مناسب: ورزش‌های قدرتی برای کمر و ران‌ها از ورزش‌های خوب برای درست ایستادن و نشستن هستند. کشش گردن، نخاع، شانه‌ها و ران‌ها از مهم‌ترین ورزش‌ها هستند. شنا نیز یک ورزش عالی دیگر است.

• نكته: اگر در گردن محدودیت حرکت دارید، از ماسک مخصوص تنفس زیر آب استفاده کنید و از انجام حرکت‌های ورزشی تند و سریع اجتناب کنید.

لوپوس

لوپوس نیز یک بیماری خودایمنی است. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن خوب کار نمی‌کند. این بیماری روی پوست، مفاصل، کلیه‌ها و دیگر اعضای بدن اثر می‌گذارد. بهترین زمان برای ورزش کردن، وقتی است که خسته نیستید.

• ورزش‌های مناسب: ورزش این افراد، شامل نوع متعادل، کششی، قدرتی و هوازی است. پیاده‌روی، شنا و دوچرخه‌سواری برای این بیماران خوب است. درضمن توصیه می‌شود بیماران مبتلا به لوپوس قبل از رفتن به تختخواب، ورزش‌های کششی را انجام دهند.

جراحی مفصل

اگر جراحی مفصل انجام داده‌اید، بهتر است ورزش‌های هوازی و تقویتی با شدت ملایم را ادامه دهید تا عضلاتی که مفاصل را حفاظت می‌کنند، تقویت شوند. از انجام ورزش‌های شدید و قدرتی اجتناب كنید. اسکی و دوچرخه‌سواری انجام ندهید زیرا ممکن است مفاصل جدید تحت کشش زیاد قرار گیرند. چند حرکت را با هم انجام ندهید. بهترین ورزش‌ها بعد از جراحی مفصل، پیاده‌روی و شناست. بهتر است در انجام این ورزش‌ها زیاده‌روی نكنید زیرا امکان دارد فشار زیادی به مفاصل ترمیم شده، وارد کنید.

• اگر جراحی زانو یا ران انجام داده‌اید: از دویدن خودداری کنید.

• اگر مفصل ران را جراحی کرده‌اید: بیش از حد خم و راست نشوید. نباید ورزش‌هایی را انجام دهید که زانو بالاتر از ران قرار گیرد و پاهای خود را ضربدری نکنید.

• اگر خواهان اندامی متناسب هستید: می‌توانید به کلاس ورزشی بروید و از وسایل ورزشی استفاده کنید، مانند تردمیل و دوچرخه ثابت ولی ورزش با وسایل ورزشی فقط با نظارت مستقیم همکاران حوزه پزشکی توصیه می‌شود و در مورد بیماری‌های روماتیسمی به استفاده از وسایل ورزشی تاکید زیادی نداریم.

9 نكته‌ ضروری هنگام ورزش

1) هنگامی ورزش کنید که درد و سفتی مفاصل را نداشته باشید. ورزش را تا آستانه احساس خستگی ادامه ندهید.

2) لباس راحت و گشاد و کفش راحت بپوشید.

3) دوش آب گرم قبل از ورزش را فراموش نکنید.

4) هیچگاه مفاصل را بیش از حد خسته نکنید.

5) ورزشی که باعث درد می‌شود را فورا قطع کنید.

6) اگر شما 2 ساعت بعد از ورزش احساس درد دارید، باید در برنامه ورزشی‌تان تغییر ایجاد کنید.

7) زمانی که مفصل گرم و ملتهب و در فاز فعال بیماری هستید، ورزش نکنید.

8) بهتر است ورزش‌های خوابیده را روی زمین انجام دهید.

9) ورزش را به‌طور منظم انجام دهید؛ مانند عادت به غذا خوردن و خوابیدن.