اسم علمی سرخس Nephrolepis exaltata می باشد. این جنس دارای ۳۰ گونه مختلف از سرخسها بوده که به سرعت به وسیله استولون توسعه می بیابند.گونه مذکور، بومی نواحی استوایی است و ارتفاع آن به حدود یک تا دومتر می رسد و گسترش بسیا زیادی دارد. سرخس گیاهی همیشه سبز است و هم به صورت گلدانی، هم به صورت آویزی استفاده می شود.
نگهداری از سرخس
شرایط نگهداری از گیاه سرخس :
این گیاه به نور متوسط، حرارت معمولی، آبیاری متوسط تا زیاد، رطوبت هوای ۷۰-۹۰ درصد و خاک قلیایی احتیاج دارد. سرخس بوستونی (Nephrolepis exaltata Schott cv. Bostoniensis) یكی از زیباترین گیاهان آپارتمانی است.
پس از نمونه گیری از شاخساره درون شیشه‌ای به طول 3 تا mm7 مشخص شد شاخساره‌ها در 12 محیط كشت مختلف، دارای دو غلظت نمك های معدنی (1/2 و 1/4 غلظت نمك‌‌های MS)، دو غلظت ساكارز ( 20 و g/l 30) و سه غلظت بنزیل آدنین (0/5، 1 و mg/l 2)، كشت شدند بعداز مدت 6 هفته تعداد شاخساره، طول شاخساره، وزن‌تر و وزن خشك اندام‌های هوایی اندازه‌گیری شدند.
تولید اجسام سبز كروی نیز در محیط های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و برای تعیین ماهیتشان از آنها برش‌های میكروسكوپی تهیه شد. بیشترین تعداد شاخساره در محیط كشت‌‌های دارای MS 1/2، g/l 30 ساكارز، 2و1 mg/l بنزیل آدنین ( به ترتیب0/5 25 و 0/5 21 عدد با طول 0/5 5 و 0/5 6 mm) بدست آمد لذا این دو محیط به عنوان مناسب‌ترین محیط‌ها جهت پرآوری سرخس بوستونی معرفی شدند.
کود مورد نیاز این گیاه را می توان به میزان ۱ گرم در لیتر، هر هفته یکبار، از فرودین تا شهوریور، مصرف کرد.خاک جنگلی و یا خاکبرگ، برای رشد سرخس مطلوب ومناسب است.سرخس طالب رطوبت بالاست ولی هنگام آبیاری باید دقت نمایید که بر روی برگ ها آب ریخته نشود.
چگونگی تکثیر گیاه سرخس:
سرخس را می توان به دو رورش تکثیر کرد:
1. زمانی که گیاه ساقه های رونده ریشه زا تولید می کند در صورت تماس انتهای ساقه ها با خاک گیاهان کوچک بوجود می آیند که پس از ریشه دار شدن، با جدا کردن و پرورش آنها می توان گیاهان جدیدی تولید کرده این روش زمانی که گیاه در طول بهار و تابستان فعالی است عملی خواهد بود برای این روش گلدانهایی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر، حاوی کمپوست بذر و قلمه یا کمپوست گلدانی مناسب خواهد بود. خاک را به اندازه کافی مرطوب کنید و دمای محیط را ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتیگراد نگاهدارید
2. روش دیگر تکثیر سرخس، استفاده از هاگهای بوحود آمده در سطح زیرین برگها است. هاگها را روی یک صفحه کاغذ سفید جمع آوری کنید و در سینی بذر حاوی کمپوست بذر و قلمه، به شکل پراکنده روی سطح خاک بکارید. گلدان یا سینی بذر را با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید و در دمای ۲۱ درجه سانتیگراد نگاهدارید.
زمانی که سرخسها جوان تقریبا ۵/۲ سانتیمتر شدند، آنهار ا بیرون آورده و هر یک را در گلدانی با قطر دهانه ۶ سانتیمتر حاوی کمپوست گلدانی بکارید و زمانی که بزرگتر شدند. گلدانها را نیز بزرگتر کنید. گیاه را همیشه دور از تابش مستقیم خورشید بگذارید. بهتر است آبیاری از زیر انجام گیرد یعنی گلدان را در بشقابی قرا داده و آب را داخل بشقاب پر کنید. ضمنا گاهی گیاه را با یک سمپاش کوچک خیس نمایید.
