فلفل زینتی از آن دست گیاهان تزئینی است كه افراد زیادی علاقه دارند یك بوته كوچك و خوش آب و رنگ آن را در خانه داشته باشند. این گیاه اگرچه قد و قواره‌ای كوچك دارد و رشدش محدود است اما هرازچندگاهی با شكوفه‌های ریز صورتی و سفیدش كاملا هیجان زده‌تان می‌كند. شكوفه‌هایی كه در كمتر از سه تا چهار هفته به فلفل‌های كوچك و رنگی تبدیل می‌شوند.
اگر دوست دارید شما هم تجربه داشتن یك فلفل زینتی را در خانه و آشپزخانه نقلی‌تان داشته باشید و هم از كاشت و برداشت این فلفل‌های رنگی لذت ببرید و آن را چاشنی غذاهای‌تان كنید با ما همراه باشید تا زیر و بم نگهداری از این فلفل‌های زیبا و رنگی را برای‌تان بگوییم.
زینت آشپزخانه
فلفل زینتی در اصل بومی كشورهای آمریكای لاتین است اما به خاطر‌سازگاری با آب و هوای مناطق مختلف به راحتی می‌توان در مناطق دیگر آن را پرورش داد. در ایران از این گیاه داخل منازل استفاده و از آن به عنوان یك گیاه زینتی آپارتمانی یاد می‌شود. پرورش این گیاه یك ساله بوده و از جمله گیاهانی است كه تنوع رنگی مختلفی دارد. فلفل زینتی معمولا تا 50 سانتی متر رشد می‌كند و مدت زمانی كه صرف میوه‌دهی‌اش می‌شود، پنج تا شش هفته است. این گیاه زیبا در رنگ‌های سبز، بنفش، سفید، قرمز، نارنجی، زرد و قهوه‌ای وجود دارد و در فواصل رشدش تا كامل شدن میوه این تنوع رنگی را تجربه می‌كند.
چطور خودمان فلفل بكاریم؟
اگر می‌خواهید به جای خرید یك گلدان فلفل از گلخانه خودتان در خانه از صفر تا صد كاشت و میوه دادن فلفل زینتی را تجربه كنید تا زمستان باید صبر كنید. برای تهیه نشا فلفل باید در دوماه پایانی سال دست به كار شوید. بذر آن را تهیه كنید و آنها را بكارید. بعد از كاشت بذرها آنها را در محیطی پر نور قرار دهید و مراقب باشید كه دمای هوا را كنترل كنید، نباید محیط پیرامون بذرها سرد باشد. دمای 25 درجه برای آنها ایده‌آل است. همواره سعی كنید خاك فلفل‌های زینتی كاشته شده را مرطوب نگه دارید.
بهترین كار استفاده از اسپری‌پاش است. بعد از چند هفته گیاه جوانه می‌زند و سر از خاك بیرون می‌آورد. نگران نباشید، می‌توانید چند بذر را كنار هم بكارید اما نباید فراموش كنید كه بعد از جوانه زدن با دقت آنها را به گلدان بزرگ‌تر منتقل كنید و مراقب باشید كه ریشه گیاه هوا نگیرد. برای این كار ریشه و خاك اطرافش را با هم از گلدانی به گلدان دیگر منتقل كنید.
بیماری‌های فلفل زینتی را بشناسید
• اگر گیاه فلفل زینتی شما برگهای پرپشتی دارد اما گل نمی‌دهد، گلدانش را كوچك‌تر كنید تا شاهد گل دادن و میوه‌دادنش باشید.
• اگر فلفل‌ها زرد و سفید باقی ماندند و برخلاف انتظارتان قرمز نشدند باید نور محیط گیاه را بیشتر كنید. آن را به پنجره نزدیك كنید و اجازه دهید از نور غیرمستقیم خورشید استفاده كند.
• در شرایطی كه گیاه‌تان رشد خوبی دارد و شاخه‌هایش خوب بزرگ و بلند شده اما این افزایش قد به قاعده نیست و احساس می‌كنید بوته فلفل زینتی بد شكل شود، بهتر است آن را به محیطی منتقل كنید كه چند درجه خنك‌تر باشد. می‌توانید در فصل بهار چند سانتی متر از نوك شاخه‌ها را كوتاه كنید.
• اگرگیاه برگ‌ریزی زیادی دارد و برگ‌هایش زرد و خشك می‌شوند باید دمای هوا را كنترل كنید. حتما گیاه در منطقه بسیار گرمی از خانه قرار دارد. جای آن را عوض كنید و آب‌پاشی روزانه را فراموش نكنید.
• اگر رشد گیاه‌تان به اندازه نیست و فكر می‌كنید کاملا متوقف شده باید گیاه را در محیطی گرم‌تر با دمایی نزدیك به 25 درجه قرار دهید.
اگر فلفل‌های قرمز و نارنجی می‌خواهید...
گاهی دیده می‌شود كه گیاه با وجود تازگی و طراوتی كه دارد گل نمی‌دهد و میوه‌ای تولید نمی‌كند. در این شرایط توصیه كارشناسان این است كه گیاه‌تان را به یك گلدان كوچك‌تر انتقال دهید. گاهی بزرگی گلدان موجب می‌شود ریشه‌های گیاه از هم دور شوند در حالی كه فلفل زینتی از آن دست گیاهانی است كه دوست دارد ریشه‌هایش به هم تنیده و درهم باشد.
بنابراین بعد از جابه‌جای گلدان به نور محیط توجه كنید. اگر نور محیطی این گیاه خوب نباشد فلفل‌هایی كمرنگ و زرد رنگ نصیب‌تان می‌شود. اگر فلفل‌های قرمز رنگ دوست دارید نباید گلدان را از نور غیرمستقیم خورشید محروم كنید. فراموش نكنید كه نور مستقیم خورشید به ویژه در تابستان گیاه را آزرده می‌كند.
چقدر آب بدهیم؟
آبیاری این گیاه در فصل‌های گرم سال باید روزانه باشد اما باید مراقب باشید كه به اندازه آن را آب دهید. هرگاه احساس كردید خاك گلدان بیش از اندازه خیس و باتلاقی شده باید نگران سلامت گیاه باشید اما در شرایطی كه گیاه گل داده و كم كم به فصل میوه‌دهی نزدیك می‌شود؛ هر یك هفته یك بار آن را آب دهید. رطوبت گیاه خیلی مهم است. با آبپاش هر روز آن را مرطوب كنید و غبار روی آن را بگیرید. غباری كه روی گیاه تشكیل می‌شود، می‌تواند استعداد آن را برای ابتلا به آفت بیشتر كند. می‌توانید برای تمیز كردن برگ‌ها از دستمال مرطوب هم استفاده كنید اما باید این كار را با آرامش انجام دهید. هرگز از مواد شیمیایی برای تمیز كردن برگ‌ها استفاده نكنید.
فراموش نكنید
نگهداری و مراقبت از فلفل زینتی داخل آپارتمان یا درون باغچه در حیاط اگر چه فضای محیط پیرامون را بسیار جذاب و زیبا می‌كند اما باید مراقب باشید كه اگر در خانه كودك خردسالی دارید، او را از دست زدن یا چشیدن میوه‌ها پرهیز دهید. شكوفه‌های رنگی و میوه خوش آب و رنگ این گیاه برای بچه‌ها جذاب است و آنها را به خود جذب می‌كند.
چطور از این گیاه مراقبت كنید؟
دمای هوا برای حفظ سلامتی و نشاط فلفل زینتی بسیار مهم است. بنابراین بهتر است این گلدان را در دمای خانه و دور از مسیر و جریان هوای خنك كولر یا فن قرار دهید. در تابستان كه هوا كمی گرم‌تر است، می‌توانید برای مدت زمانی محدود روزها اول وقت گیاه را در هوای آزاد بگذارید اما گرمای زیاد هم آفتی است كه فلفل‌های‌تان را بیمار می‌كند. رطوبت خاك و تقویت آن شرط زنده ماندن فلفل‌هاست. اگر خاك آن را مرطوب نگه دارید و به موقع خاك آن را تغذیه كنید، بعد از مدتی كوتاه فلفل‌هایی خوش و آب و رنگ خواهید داشت.
فلفل زینتی خوراكی یا سمی؟
فلفل‌های زینتی در شرایطی كه رسیده و خوش آب و رنگ شدند، خوراكی هستند. از میوه این گیاه برای تهیه غذا می‌توان استفاده كرد. البته بیشتر مردم آمریكای لاتین در غذاهای‌شان از این گیاه استفاده می‌كنند وما در ایران از آن به عنوان چاشنی و طعم‌دهنده غذا استفاده می‌كنیم. فقط باید مراقب باشید هنگام نگهداری از این گیاه در صورتی كه نیاز به استفاده از آفت‌كش یا سم شدید، میوه آن را فراموش كنید و تنها از آن برای زینت خانه استفاده كنید مگر آنكه با مشورت یك متخصص و كارشناس باغبانی از آفت‌كشی استاندارد استفاده كرده‌باشید و میزان مجاز آفت‌كش را برای گیاه به كار برده باشید.
آفت فلفل زینتی را كنترل كنید
یكی از رایج‌ترین آفت‌هایی كه سراغ گیاه فلفل زینتی می‌آید، كنه تار عنكبوتی است. این كنه معمولا در شرایطی كه غبارروبی از برگ‌ها را فراموش كنید و میزان رطوبت مورد نیاز گیاه را تامین نكنید، سراغش می‌آید. پس برای پیشگیری از این شرایط هر روز با آبپاش و به‌طور ملایم گیاه را مرطوب كنید و غبار روی برگهای آن را پاك كنید.
یكی دیگر از مواردی كه گیاه‌تان را بیمار می‌كند، براق كننده‌های شیمیایی است كه از آن برای پاك كردن و برق انداختن میوه و برگهای گیاهان آپارتمانی استفاده می‌شود. بنابراین از این براق‌كننده‌های شیمیایی استفاده نكنید. تماس این مواد شیمیایی با برگهای فلفل زینتی موجب می‌شود برگ‌ها به مرور سیاه شوند و بریزند.
