میزان آلودگی هوا افزایش یافته و به این ترتیب حتی در منزل هم هوای آلوده را مهمان ریه های مان می کنیم اما برای تصفیه هوای داخل منزل، کافی است کمی سلیقه به خرج بدهید و با انتخاب گل هایی که هم هوای منزل را تصفیه می کنند و هم فضا را زیباتر، اکسیژن مورد نیاز خانه را تامین کنید.

آن وقت دیگر نیاز به هزینه چند میلیونی خرید دستگاه های تصفیه هوا هم نخواهید داشت. این گیاهان از همین روزهای مانده به بهار نو تا همیشه می توانند همراه ریه های ما بوده و هوای خانه را تصفیه کنند. هریک از این گل های آپارتمانی، یکی یا چند تا از آلاینده های موجود در هوا را از میان می برند.

بگونیا، پاک کننده تولوئن

گل های این گیاه فوق العاده زیبا بوده و در رنگ های قرمز، سفید، زرد، نارنجی، صورتی و گلبهی وجود دارد. بگونیا به دلیل گل های زیبایش یکی از بهترین تزیین های خانه شما بوده و رنگ های خاص آن حتی می تواند با رنگ دکوراسیون منزل هم هماهنگ شود.
 

شیوه نگهداری: خاک این گل باید مخلوطی از خاک برگ و ماسه باشد تا سبک بوده و آب رابیش از حد در خود نگه ندارد. برای آنکه این گیاه رشد مناسب داشته باشد از ابتدای فروردین تا آبان یک بار در هفته کمی از محلول یک گرم در لیتر تقویت کننده گیاه را به خاک اضافه کنید. بگونیا به آبیاری متوسط و در صورت گرم شدن هوا به آبیاری روزانه نیاز دارد. دمای مورد نیاز آن دمای معمولی یعنی تا 25 درجه سانتیگراد بوده و بهتر است نور تابیده به آن نیز سایه- آفتاب باشد.

عملکرد: بگونیا یکی از شاخص ترین فیلترهای هوا در مقابل دو آلاینده بنزن و تولوئن است. این ترکیب ها علاوه بر اینکه از سوخت ناقص خودروها ایجاد می شود، در انواع چسب، واکس و به طور کلی موادی که خاصیت چسبندگی دارند مانند چسب چوب وجود دارد. بنابراین وجود چند گلدان کوچک از این گل زیبا ضمن شاداب کردن فضای خانه باعث از بین رفتن این آلاینده ها می شود.

گل عنکبوتی، پاک کننده بنزن

مثل عنکبوت ترسناک نیست، بلکه برعکس، گل های زیبای سفید، بنفش و صورتی ریز آن زیبایی این گیاه را چند برابر می کند. برگ های این گیاه نازک و آویزی بوده و گل ها روی شاخه های بسیار نازک رشد می کنند. رنگ این گل ها سفید است. این گیاه بومی آمریکای جنوبی به ویژه برزیل و آرژانتین است. ارتفاع این گل تا 150 سانتی متر هم می رسد.

شیوه نگهداری: برای تکثیر باید دانه این گیاه را بکارید. پس از رشد دانه ها و بزرگ تر شدن گیاه، نگهداری آن آسان است. بهترین خاک برای رشد این گیاه خاک زهکشی شده و سبک است. گل عنکبوتی نیاز به آب زیادی نداشته و باید خاک آن تقریبا خشک باشد. درجه حرارت مناسب این گیاه تا 25 درجه سانتی گراد است البته دمای تا 34 درجه را نیز تحمل میکند. سرما و باد سرد برای این گیاه خطرناک است و آن را خشک می کند. گل عنکبوتی به نور زیاد نیاز دارد. بنابراین بهتر است آن را کنار پنجره و مکانی که نور به صورت غیرمستقیم اما زیاد به آن می تابد، قرار بدهید.

عملکرد: این گیاه باید به صورت آویز قرار گیرد تا آسیبی به برگ های آن نرسد. گل عنکبوتی با از بین بردن فرمالدئید و بنزن هوای خانه را پاک می کند.

ژربرا، پاک کننده تری کلرواتیلن

رنگ، درشتی و زیبایی گلبرگ های این گل، چشم را می دزدد. ژربرا یکی از گل هایی است که تنوع رنگی آن فراوان بوده و شامل رنگ صورتی، گلبهی، قرمز، زرد، سفید، نارنجی و طلایی است. بنابراین حتی می توانید رنگ این گل را با دکوراسیون منزل نیز هماهنگ کنید. نگهداری این گل آسان است کافی است به میزان آب و نور آن دقت کنید.

شیوه نگهداری: این گل به نور علاقه دارد و هرچه نور بیشتر باشد، این گل شکوفاتر می شود. به این دلیل که ذخیره هیدارت کربن گل افزایش یافته و سالم و زیبا می ماند لمس شدن و افتادگی در ساقه گل نشان می دهد میزان نور آن کم شده است. حواس تان به دمای اتاق باشد. هرچه هوا سردتر شود، خطر آسیب دیدن آن بشتر است. حداقل دمای قابل تحمل برای این گیاه، پنج درجه سانتی گراد است.

این گل تا دمای 25درجه سانتی گراد را هم به خوبی تحمل می کند. اما بیش از آن ممکن است به گل آسیب برسد. رطوبت بین 60 تا 85 درصد برای آن مناسب است. بنابراین آشپرخانه، حمام در صورتی که پنجره کوچکی به سمت نور داشته باشد، مکان های مناسبی برای نگهداری  این گل هستند. برای تامین  رطوبت مورد نظر هم می توانید از گردپاشی آب روی گلبرگ ها استفاده کنید. زمان گلدهی آن از اواخر بهار تا پایان فصل زمستان است. اگر به خوبی از این گل نگهداری کنید در سال از هر بوته آن می توانید تا 20 گل برداشت کنید. ارتفاع هر شاخه گل بین 25 تا 60 سانتی متر متغیر است.

علمکرد: این گل زیبا اصلی ترین تصفیه کننده هوا از نظر آلاینده تری کلرواتیلن است. علاوه بر اینکه ژربرا باعث تنظیم میزان رطوبت هوای داخل منزل شده و خشکی هوای زمستان را از بین می برد. از سوی دیگر این گل باعث از بین رفتن بنزن در هوای خانه شده و به این ترتیب از این نظر نیز خانه را پاک می کند.

صبر زرد، پاک کننده قوی

اسم آلوئه ورا یا صبر زرد یا شاخ بزی که از خانواده سریشیان است، با اثرهای ثبت آن در درمان پوست گره خورده است. علاوه بر اینکه آن را دارویی برای رفع بعضی مشکلات گوارشی دانسته و مصرف کمپوت آن را برای درمان مشکل معده تجویز می کنند اما این گیاه علاوه بر اینکه می تواند در رفع عوامل بیماری زای معده یا پوست تاثیرگذار باشد، برای رفع آلودگی هوای منزل نیز تصفیه خانه خوبی است. برگ های گوشتی، پرآب و گسترده آن از امیتازهای مهم صبر زرد است. پرورش این گیاه آسان بوده و به راحتی می توان آن را پرورش داد و نگهداری کرد.

شیوه نگهداری: بهترین مکان نگهداری این گیاه، پشت پنجره آشپزخانه، رو به آفتاب است. به این دلیل که پشت پنجره رو به آفتاب آشپزخانه رطوبت کافی نیز وجود دارد. نور مورد نیاز این گیاه اگرچه متوسط است اما تابش مستقیم به برگ های آن مهم است. خاک این گیاه بهتر است کمی خشک باشد اما به معنی این نیست که خشکی آن در حدی باشد که باعث آسیب به گیاه شود. دلیل خشکی خاک نیز این است که آلوئه ورا بومی مناطق شمال آفریقا و عربستان است.

دمای ایده آل این گیاه 19 درجه سانتی گراد است اما دمای بالاتر از این مقدار را نیز تحمل می کند. این گیاه گل هم می دهد و اندازه گل های آن گاهی تا 90 سانتی متر هم می رسد. آلوئه ورا کاربرد زینتی و درمانی به ویژه برای رفع مشکلات پوستی دارد. بهترین مکان پرورش این گیاه در جزیره قشم است. به این دلیل که شرایط آب و هوایی آن مانند شرایط بومی پرورش این گیاه است.

عملکرد: صبر زرد برای از بین بردن فرمالدئید و بنزن عالی است. علاوه بر اینکه آلوئه ورا می تواند آلودگی ناشی از انواع مواد شیمیایی ناشی از رنگ ها را نیز از بین ببرد در صورتی که در اثر تماس با مواد شوینده و پاک کننده پوست دست تان دچار سوختگی یا خوردگی ناشی از تماس با این مواد شد. می توانید با شکاف دادن برگ آلوئه ورا و قراردادن آن روی جای زخم به التیام آن کمک کنید.

خون سیاووشان، پاک کننده زایلن

دراسنای لبه قرمز که به خون سیاوشان معروف است، گیاهی با برگ های باریک و بلند است که دو طرف آن رگه باریک قرمز تیره دیده می شود. این گیاه همیشه سبز است و ارتفاع آن تا 30 سانتی متر هم می رسد. این نوع دراسنا نسبت به انواع دیگر مقاوم تر بوده و ساختار ساقه و برگ آن نیز خاص تر است. رنگ و مدل خاص برگ های آن زیبا بوده و برای سالن پذیرایی یا دفتر کار مناسب است.

شیوه نگهداری: این گیاه به نور زیاد اما غیرمستقیم نیاز دارد. خون سیاووشان دمای بین 15 تا 24درجه سانتی گراد را تحمل می کند. در تابستان یناز به هفته ای دو بار و در زمستان نیاز به هفته ای یک بار آبیاری دارد. هفته ای دو تا سه بار هم باید روی برگ ها با اسپری غبارپاشی کنید. هر دو هفته یک بار هم باید، طبق دستور به این گیاه کود مخصوص گیاهان زینتی بدهید. خون سیاووشان تحمل کم آبی را ندارد. بنابراین نسبت به آبیاری آن دقیق باشید. علاوه بر اینکه کود آن نیز باید مناسب باشد تا رشد گیاه مختل نشود. هر سال گلدان آن را عوض کنید تا  جا برای رشد ریشه ها کافی باشد. یکی از نشانه های کمبود نور، پژمردگی برگ هاست که باید به آن رسیدگی کنید. پوسیدگی انتهای برگ ها نیز دلیل دیگری برای پژمردگی برگ هاست. این گیاه، گل ندارد.

بنفشه آفریقایی، پاک کننده مغز

این گل زیبا که به اسم آپونانتا، سنت بولیا هم خوانده می شود، گفته می شود این گل اولین بار سال 1892 میلادی توسط یک نظامی آلمانی به نام سنت پل در تانزانیا شناسایی شد و همین نام، اولین نام این گیاه زیبا شد اما بعدها به دلیل رشد آن رد بخش های گرمسیری شرق آسیا به نام بنفشه آفریقایی در گونه ها و رنگ های مختلف وجود دارد. این گل را یکی از زیباترین گل های دنیا می شناسند به این دلیل که علاوه بر گل، برگ های آن نیز خاص و زیباست. تنوع رنگ، شکل گل و گلبرگ های بنفشه آفریقایی زیاد بوده و همین باعث شده تا هر سلیقه ای را راضی کند. این گل یکی از گل هایی است که سازمان فضایی ناسا رتبه 9 از 10 را به دلیل تاثیرش در آلودگی هوا به آن داده است. تنوع رنگی آن از سفید، گلبهی، صورتی تا بنفش تیره متغیر است. گل ها و برگ ها نیز در انواع شاده و لبه چین دار وجود دارد.

شیوه نگهداری: این گیاه نیاز به نور دارد اما از آفتاب شدید فراری است و به نور پشت شیشه نیاز دارد. اگر می خواهید آن را در فضای کاملا بسته و دور از نور آفتاب پرورش دهید، از لامپ مهتابی که به طور مستقیم روی گل می تابد، کمک بگیرید. این نور باعث سوختگی برگ ها نمی شود. روی این گیاه نباید به طور مستقیم اب بریزید. کافی است زیرگلدانی آن را هر روز پرآب کنید تا به تدریج آب تبخیر شده و ریشه و خاک را سیراب و مرطوب کند.

بهترین دمای مورد نیاز این گیاه، دمای 22 درجه سانتی گراد یعنی دمای اتاق است. برای تقویت آن نیاز به خاک ویژه بنفشه آفریقایی است که می توانید آن را از گل فروشی بخرید. قطره تقویت کننده گلدهی نیز از دیگر نیازهای این گیاه است که باید طبق دستور در آب گلدان بریزید تا به تدریج جذب ریشه شود. اگر گل را پشت پنجره قرار داده اید، هر روز کمی پنجره را باز کنید تا بنفشه هوای تازه دریافت کند. این نکته را فراموش نکنید که یکی از عوامل ایجاد آفت در این گیاه، رطوبت بیش از حد است. بنابراین مراقب باشید تا زیرگلدانی این گیاه به حد مناسب آب داشته باشد تا رطوبت زیاد باعث ایجاد آفت نشود. برای قلمه زدن آن کافی است برگ های سالم را جدا کرده، داخل آب بگذارید و به محض جوانه زدن اولین ریشه آ ن را داخل خاک بنفشه آفریقایی، داخل گلدان کوچک بکارید.

عملکرد: این گیاه به طور مستقیم دی اکسید کربن هوا را دریافت و به اکسیژن تبدیل می کند. به دلیل تاثیر بسیار زیاد آن در تبدیل دی اکسید کربن به اکسیژن، پژوهشگران معتقدند داشتن یک عدد از این گلدان در اتاق خواب باعث افزایش میزان اکسیژن اتاق خواهدشد. این مساله باعث تنظیم عملکرد سلول های مغز با تامین اکسیژن مورد نیاز آن می شود. به همین دلیل به این گیاه، پاکسازی کننده مغز می گویند. این گیاه آلاینده های ناشی از سوخت ناقص خودروها را نیز از بین می برد.

بنجامین، پاک کننده چسب چوب

این درختچه که نام کامل آن فیکوس بنجامین است، درختچه بسیار حساسی بوده و باید با ملایمت با آن رفتار کرد. در غیر این صورت برگ هایش ریخته و با زندگی خداحافظی می کند. رنگ برگ های این درختچه زیبا متنوع است. بعضی از انواع آن سبز کامل، بعضی دیگر مخلوط سبز- کرم و بعضی دیگر کرم رنگ است. البته در انواع که بیشتر برگ ها کرم رنگ است، تعدادی برگ سبز نیز بین آنها دیده می شود! انواع ابلق با برگ های سبز و سبز- کرمی در کشورمان پرورش می یابند. بعضی از انواع نیز فقط حاشیه کرم رنگ دارند. زادگاه این گیاه، جنوب، جنوب شرقی آسیا و استرالیاست.

شیوه نگهداری: اگر به خوبی از این گیاه نگهداری کنید تا سال ها خانه تان را زیبا و سرسبز می کند. خانواده موراسه که بنجامین نیز جز آن است از بهترین و سازگارترین گیاهان آپارتمانی هستند. اگر این گیاه در خارج از آپارتمان قرار گیرد، ارتفاع آن به پنج متر هم می رسد. بنجامین به نور زیاد نیاز دارد. بنابراین حتما آن را کنار پنجره بگذارید. این گیاه به آب نیز حساس است به ویژه اگر در فصل سرما به اندازه کافی آب نخورد، خزان کرده و برگ های آن می ریزند.

بهترین دمای نگهداری این گیاه، 19 درجه سانتی گراد است اما دمای کمی بالاتر را هم تحمل می کند. خاک مورد علاقه این گیاه، مخلوط خاک برگ، خاک معمولی و ماسه است. اگر مشاهده کردید که برگ های جدید آن ریز است حتما گلدان را تعویض کرده و به گیاه کود بدهید. برای این که به نتیجه بهتری برسید، بهتر است تغذیه مصنوعی نیز برای آن در نظر بگیرید. به دما و رطوبت نیز دقت کنید. چون هوای گرم و خشک نیز باعث ریزش برگ ها می شود. برای آنکه رطوبت مورد نیاز گیاه تامین شود هر روز آن را غبارپاشی آب کنید. مکان این گیاه را زیاد تغییر ندهید.

عملکرد: بهترین مکان نگهداری این درختچه، پشت پنجره اتاق پذیرایی، نشیمن یا هرجایی است که مبل و صندلی وجود دارد. به این دلیل که بنجامین آلاینده های موجود در مبلمان مانند بنزن، فرمالدئید، چسب چوب و تری کلرواتیلن را از بین می برد. این گیاه می تواند سرب موجود در آلاینده های محیطی را که به هوای داخل راه پیدا می کنند را نیز از بین ببرد.

کریسانتمون، پاک کننده بنزن

گل داوودی یا کریسانتمون گلی پُر پر با گلبرگ های ظریف و رنگارنگ است. داوودی سفید معروف ترین رنگ آن بوده و در رنگ های بنفش، زرد، نارنجی، صورتی، گلبهی، مخلوط و لب قرمز وجود دارد. با دست کاری ژنتیکی در ساختار ژن های آن رنگ های خاصی مانند سبز هم از این گل تولید کرده اند. گل داوودی 200گونه دارد که بعضی از آنها یک ساله، بعضی دیگر چند ساله و گروهی نیز علفی و گلخانه ای هستند. خاک این گیاه باید غنی باشد تا به خوبی رشد کند.

شیوه نگهداری: بهترین مکان نگهداری گل داوودی کنار پنجره، رو به آفتاب تابان است. بدون نور این گیاه از بین می رود. بنابراین کافی است لبه پنجره خانه از سمت داخل را داوودی باران کنید! تا هم منظره زیبایی ببینید و هم هوای منزل به خوب تصفیه شود. این گیاه به رطوبت بالا نیاز دارد به طوری که رطوبت آن باید بین 50 تا 70 درصد باشد. اگر پنجره آشپزخانه شما رو به خورشید است، بهترین مکان برای قراردادن گل داوودی همین مکان است.

به این دلیل که آشپزخانه از دیگر نقاط خانه معمولا رطوبت بیشتری دارد. بهترین خاک برای این گل، مخلوطی از خاک باغچه، خاک جنگلی و کود دامی است که البته می توانید از گل فروشی این خاک را به صورت بسته بندی شده خریداری کنید. این گیاه به آبیاری مناسب نیاز دارد. یکی از نشانه های کمبود آب این گل، باز نشدن غنچه های آن است. دمای ایده آل برای این گل، 25 درجه سانتی گراد است.

عملکرد: این گل، عامل از بین برنده آلاینده بنزن است. این ترکیب در انواع چسب، پلاستیک ها و مواد شوینده و پاک کننده ها وجود دارد. بنابراین حتی استفاده از آن در کارخانه های تولید این مواد می تواند به سلامت کارگران کمک کند.

آزالیا، پاک کننده آلدئیدها

این گل، گران و نگهداری آن هم بسیار سخت است اما زیبایی و ویژگی آن از نظر تاثیر این گل بر سلامت به قدری جذاب و مهم است که می توان برای این دو ویژگی هزینه کرد. نکته جالب درباره این گل، نیاز او به سرماست. به همین دلیل هم در فصل های گرم سال بهترین مکان نگهداری آن زیرزمین نورگیر خانه است. تنوع رنگی این گل از طیف سفید، گلبهی و صورتی تا قرمز تند است. به آزالیا، خرزهره هندی نیز می گویند. ارتفاع این گل به پنج متر هم می رسد. این گیاه بومی شمال شرق آمریکاست.

شیوه نگهداری: خرزهره هندی به نور متوسط نیاز دارد. بنابراین بهترین مکان نگهداری آن پشت پنجره ای پرنور با نور مستقیم است. رطوبت یکی از نیازهای اصلی این گیاه بوده و باید در هوایی با رطوبت 70 تا 90 درصد نگهداری شود. بنابراین برای تامین این میزان رطوبت در هوای خشک و سرد شهرها به غبارپاشی آب روی برگ ها نیاز است. این گیاه باید به خوبی آبیاری شود اما آبیاری آن باید با آب باران، آب برفک یخچال یا آب جوشیده سردشده انجام شود.

به این دلیل که املاح این آب ها کم بوده و به آزالیا آسیب نمی رسد. اگر وضعیت آبیاری آن مناسب نباشد، غنچه ها باز نمی شوند. اگر با آبیاری مناسب غنچه ها باز نشد، مشکل هوای گرم خانه است که باید آن را سرد کنید. برای این کار آزالیا را پشت پنجره پرنور اما دور از وسایل گرمایشی قرار دهید. بهترین دمای نگهداری این گیاه، 20 درجه سانتی گراد است. برای کوددهی به آن نیز مخلوط پیت ماس، خاک برگ تهیه شده از برگ کاج و کود دامی مناسب است. زمان کوددهی آن از فروردین تا شهریور است.

عملکرد: آزالیا تصفیه کننده هوای منزل از لوث وجود آلدئیدها به ویژه فرمالدئید است. بنابراین اگر وسایل چوبی البته نه از نوع اصل، بلکه انواع ساخته شده از مخلوط براده چوب و چسب دارید، با نگهداری آزالیا می توانید تاحدی خیال تان را از اثر نامطلوب مواد درون این نوع وسایل چوبی راحت کنید.

نکته های باریک از ریشه

انتخاب شما درست است؛ چند عدد گلدان زیبا برای تصفیه هوای منزل خریده اید اما با شیوه درست نگهداری از آنها آشنا نیستید. به این ترتیب گیاه را از ریشه می خشکانید! به این ترتیب نه تنها به هدف تان که پاک سازی هوای خانه است نرسیده، بلکه یک موجود زنده را نیز از بین برده اید. برای نگهداری بهتر از گل و گیاه آپارتمانی تان به چند نکته دقت کنید.

انتخاب و نگهداری: فضای مورد نیاز برای هر گلدان نکته مهمی است. برای انتخاب این فضا باید به چند نکته دقت کرد.

گستردگی: بعضی از گل ها به دلیل گستردگی برگ های شان نیاز به فضای کافی دارند. این فضا باید برای رشد گیاه فراهم شود تا رشد گیاه مختل نوشد.

نور: هر گلدان نیاز به نور کافی دارد. بنابراین باید مکان و فضای مناسب درنظر گرفته شود.

تنفس گیاهی: هر گیاه باید فضای مناسب برای دریافت اکسیژن برای فتوسنتز بیشتر و بهتر داشته باشد. بنابراین برای نفس کشیدن هر گیاه نیز باید فضای مناسب درنظر گرفته شود.

براین اساس و با توجه به نکته هایی که به آن اشاره شد، به طور معمول بهترین فاصله بین هر گلدان 25 تا 30 سانتی متر است اما این فاصله بسته به گستردگی برگ ها می تواند تا 50 سانتی متر نیز افزایش یابد. استاندارد استفاده از گیاهان تصفیه کننده هوا به ازای هر 10 مترمربع در منزل نیز برابر با دو عدد گلدان است.

برای آنکه بهتر تصفیه شود: نوع گلدان انتخاب شده نیز مهم است. برای این منظور به چند نکته دقت کنید:

تنوع: برای آنکه فضا زیباتر شود بهتر است یک گلدان گلدار را در کنار یک گلدان بدون گل قرار دهید. این تنوع از نظر ساختار هم باید رعایت شود. به این معنی یک گلدان با برگ های گسترده بهتر است در کنار گلدانی با اندازه کوچک قرار گیرد.

آفت: بعضی از گیاهان ممکن است زمینه ساز بروز آفت در گیاه دیگری شوند. هنگام خرید گل به این نکته توجه کنید که گیاهان زمینه ساز بروز آفت برای یکدیگر نشوند. علاوه بر اینکه شیوه نادرست نگهداری گیاهان خود عاملی برای ایجاد آفت است. بنابراین همراه با خرید هر گل، باید شیوه درست نگهداری آن را بدانید. برای مثال، در بنفشه آفریقایی، آبیاری بیش از حد و طوبت بالا عاملی برای ایجاد آفت در این گیاه است.

تمیزکاری: گل و گیاه هم مانند انسان نیاز به نظافت دارد. از گلدان و زیرگلدانی استفاده کنید که به راحتی قابل تمیزکردن باشند. به این ترتیب زیرگلدانی و گلدان کانون آلودگی نخواهدشد.